Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Αναμφισβήτητα το αποτέλεσμα των προχθεσινών δημοτικών εκλογών στην Τουρκία σηματοδοτεί μια σημαντική πολιτική ήττα για τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, το αστέρι του οποίου λάμπει αδιάλειπτα από το 2002. Το κυβερνών κόμμα της Δικαιοσύνης (AKP) χάνει την Άγκυρα, για πρώτη φορά εδώ και 16 χρόνια, τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη.
Ιδιαίτερα η απώλεια της Πόλης είναι σοβαρό πλήγμα για το γόητρο του Ερντογάν, ο οποίος είχε διατελέσει δήμαρχος το 1994, ξεκινώντας από εκεί την πολιτική του καριέρα και την πορεία προς την κεντρική εξουσία. Ο ίδιος μάλιστα έλεγε προεκλογικά πως «όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη κερδίζει την Τουρκία».
Οι κορόνες τύπου «η Αγια-Σοφιά θα γίνει τζαμί» φαίνεται ότι έπεσαν στο κενό. Στην επιλογή των Τούρκων πολιτών βάρυναν η καθημερινότητα και η κακή κατάσταση της οικονομίας.
Παρά ωστόσο την ηχηρή αμφισβήτηση, το AKP του Ερντογάν παραμένει πρώτο κόμμα, έχοντας συνολικά συγκεντρώσει περισσότερο από 51%. Η ισχύς του Τούρκου προέδρου δεν φαίνεται άμεσα να κινδυνεύει. Ελέγχει άλλωστε διά πυρός και σιδήρου τη διακυβέρνηση της χώρας. Το AKP αμφισβήτησε μάλιστα τα εκλογικά αποτελέσματα σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, εν όψει των ενστάσεων προς την εκλογική επιτροπή.
Μέχρι το 2023 ο Ερντογάν δεν έχει να αντιμετωπίσει εκλογική αναμέτρηση, ενώ μόλις πέρυσι στις γενικές εκλογές, με την οικονομία όχι σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι είναι τώρα, το AKP πλειοψήφησε με 52%.
Παρά τις υποσχέσεις για αντιμετώπιση της κακής κατάστασης της οικονομίας, οι δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης είναι περιορισμένες. Η κατά 30% περσινή υποτίμηση της λίρας επιβαρύνει ήδη το υψηλό κόστος δανεισμού και εξαντλεί τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας στην προσπάθειά της να συγκρατήσει την πτώση. Μέσα σε τρεις εβδομάδες τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώθηκαν κατά 10 δισ. δολάρια.
Η Τουρκία πρέπει να επαναχρηματοδοτήσει περί τα 150 δισ. δολάρια βραχυπρόθεσμου χρέους μέσα στους δώδεκα επόμενους μήνες, με τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας να εκτιμάται πως έχουν μειωθεί σε 26 δισ. δολάρια.
Η ιταλική τράπεζα UniCredit εκτιμά ότι η τουρκική οικονομία θα καταγράψει ύφεση 5% το 2019.
Όσο η κρίση θα βαθαίνει, τόσο περισσότερο θα επιχειρεί ο Ερντογάν με τις νεοοθωμανικές του επιδιώξεις να τονώσει το αίσθημα υπερηφάνειας των Τούρκων. Αντί για... ψωμί θα πουλά «ισχυρή Τουρκία» και θα βρυχάται πότε προς τη Συρία και πότε προς το Αιγαίο.
