Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Φωνή πανικού απέναντι στην άνοδο των ευρωσκεπτικιστών πολιτικών; Φωνή που θέλει να ταρακουνήσει τον κόσμο και να του πει ότι ήρθε η ώρα για ουσιαστικές κοινωνικές αλλαγές; Ή μήπως κώδωνας κινδύνου προς τις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη ότι ο καπιταλισμός τις χωρίζει; Ο 49χρονος υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρουνό Λεμέρ, από τους νεότερους ΥΠΟΙΚ μεταξύ των χωρών-μελών του Ομίλου G7 (των επτά πλουσιότερων χωρών του πλανήτη), προειδοποίησε ότι το σημερινό σύστημα ευνοεί την ανισότητα, καταστρέφει τον πλανήτη και είναι αναποτελεσματικό σε θέματα που αφορούν την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος. Πράγματα γνωστά, τα βιώνουμε στην καθημερινότητά μας. Απλά, το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», που «ξαναχτύπησε» στη Γαλλία αυτό το Σαββατοκύριακο, επανέφερε το ζήτημα της κοινωνικής ανισότητας. Το θέμα είναι πώς ακριβώς νοείται η δημιουργία ενός νέου καπιταλισμού ικανού να πατάξει την ανισότητα εισοδήματος, καθιστώντας τις επιχειρήσεις κοινωνικά υπεύθυνες, ώστε να μοιράζονται μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους με τους εργαζομένους.
Στη Γαλλία, η άμεση απάντηση της κυβέρνησης στα «κίτρινα γιλέκα» ήταν να ρίξει χρήμα στο πρόβλημα, όμως αυτό από μόνο του δεν μπορεί να το λύσει. Πριν από λίγα χρόνια, ο Λεμέρ είχε προτείνει μία παραλλαγή γερμανικής πολιτικής για δημιουργία χαμηλόμισθων, μερικής απασχόλησης, θέσεων εργασίας με τη σκέψη ότι θα έφερνε νέο κόσμο στην αγορά εργασίας, χωρίς ωστόσο επιτυχία. Τώρα προσπαθεί να προωθήσει πολιτικές που θα μπορούσαν να δώσουν νέο νόημα στην αγορά εργασίας και σε αυτό ζητεί συνεργασία. Επίσης, μαζί με τη μεταβαλλόμενη σχέση εργατικού δυναμικού και κεφαλαίου, ο Λεμέρ ζητεί επανεξέταση των σχέσεων μεταξύ κράτους και κεφαλαίου. Από την άλλη πλευρά, όμως, βλέπουμε κινήσεις που είναι αντίθετες σε αυτό το νέο πνεύμα, όπως η αλλαγή της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού, προκειμένου να επιτραπεί η δημιουργία ευρωπαϊκών πρωταθλητών, όταν η Κομισιόν άσκησε βέτο στη συγχώνευση των σιδηροδρομικών δραστηριοτήτων Siemens και Alstom.
Γεγονός είναι ότι πρέπει να δράσουμε άμεσα, καθώς τα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα αλλάζουν. Και σε αυτό το σκηνικό χρειάζεται συνεργασία και συντονισμός για τη διαμόρφωση των νέων οικονομικών πολιτικών. «Ο καπιταλισμός λειτουργεί όταν πολλοί άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να μπουν στην αγορά και να ωφεληθούν. Εμείς σπαταλήσαμε 10 χρόνια από την κρίση χωρίς να εστιάσουμε πραγματικά σε αυτό, με την ελπίδα ότι με το ένα μέτρο στήριξης μετά το άλλο θα ανεβάζαμε τους ρυθμούς της οικονομίας» είχε πει ο Ραγκουράμ Ρατζάν, πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ινδίας. Δεν έχει άδικο... Το θέμα όμως είναι ότι δεν υπάρχει όριο στο κέρδος και -αλήθεια- ποιος θα το βάλει;
