Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Ο ρόλος της πρόληψης και η σωστή διαχείριση των περιορισμένων πόρων για την υγεία αποτελούν τη βασική «συνταγή» για την αποτελεσματικότερη κάλυψη των αναγκών περίθαλψης των πολιτών η οποία μεταφράζεται και ως οικονομική ανάπτυξη. Είναι γεγονός πως σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ μόλις το 3% των δαπανών για την υγεία αφορούν στην πρόληψη, ενώ το 20% των δαπανών «χάνεται» σε περιττές ενέργειες και έξοδα χωρίς αντίκρισμα. Χρειάζεται λοιπόν μια νέα «συνταγή» η οποία απαιτεί και τη στενή συνεργασία μεταξύ κρατών και φαρμακευτικών εταιρειών προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας.
Τα παραπάνω συζητήθηκαν διεξοδικά στην ειδική συνεδρία «Εθνικές Πολιτικές Υγείας για την Ανάπτυξη» (NATIONAL HEALTH POLICIES FOR GROWTH) που έλαβε χώρα στο πλαίσιο ου 4ου Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. Στη συνεδρία συμμετείχαν η πρώην Υπουργός Υγείας της Ιρλανδίας, Julie Gerberding, η Sarbani Chakraborty, Senior Health Systems Strategy Leader της Roche και η Julie Gerberding, Εκτελεστική Αντιπρόεδρο της Merck & Cο, ενώ το συντονισμό έκανε ο Βασίλης Κοντοζαμάνης Σύμβουλος Πολιτικής και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας.
Η Mary Harvey, σημείωσε πως η πολιτική της υγείας είναι σημαντική για μια ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και το υψηλό επίπεδο διασφαλίζεται μόνο με μεταρρυθμίσεις. Αναφέρθηκε στην Ελλάδα, λέγοντας πως στο νοσοκομείο της Πάτρας, αλλά και σε πολλά της Αθήνας, έχουν εφαρμοστεί καινοτομίες που έχουν φέρει αποτελέσματα σε τομείς όπως η παιδική θνησιμότητα, αλλά και σε πρακτικό επίπεδο, όπως το κόστος προμηθειών.
Η κα Harvey επεσήμανε πως δεν πρέπει να πληρώνουμε βάσει του όγκου, αλλά με την αξία και τα αποτελέσματα των φαρμάκων στην υγεία του ασθενούς. Παράλληλα, αναφέρθηκε στις νέες γονιδιακές θεραπείες που είναι καθ’ οδόν και αναρωτήθηκε αν θα υπάρχουν τα χρήματα για να πληρώνει ο ασθενής τις αλλαγές που θα φέρει η επιστήμη στην υγεία. Ολοκληρώνοντας, τόνισε πως το νοσοκομείο του μέλλοντος είναι το κινητό μας τηλέφωνο, από το οποίο θα στέλνονται και θα λαμβάνονται δεδομένα και μέσα από αυτό οι ασθενείς θα διαχειρίζονται τις νόσους τους. Με αυτό τον τρόπο θα μειωθεί και η δαπάνη της νοσηλείας.
Ιδιαίτερα εύστοχη ήταν η τοποθέτηση της κας Sarbani Chakraborty η οποία για περισσότερα από 14 χρόνια ήταν υπεύθυνη για θέματα υγείας στην Παγκόσμια Τράπεζα και η οποία στάθηκε στο ρόλο των φαρμακευτικών εταιριών, ο οποίος πρέπει να είναι και ερευνητικός. «Κάθε ευρωπαϊκή χώρα προσπαθεί για καλύτερες υπηρεσίες υγείας», είπε και πρόσθεσε ότι χρειάζονται καινοτομίες, καθώς οι λύσεις στα θέματα της υγείας, δεν είναι αποκλειστικά στα χέρια του κράτους» σημείωσε.
Ως μια εκ των λύσεων, η κα Chakrabortyπρότεινε την πρόληψη, η οποία προηγείται της περίθαλψης και μπορεί να βρει εφαρμογή σε ασθένειες όπως ο διαβήτης. Τόνισε επίσης ότι είναι πολύ σημαντικό να μην αποκλείονται ομάδες πληθυσμού που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για σωστές υπηρεσίες υγείας και είναι κίνητρο για τον ιδιωτικό τομέα να βοηθήσει συμβάλλοντας στην καλύτερη πληροφόρηση των πολιτών.
Για να πείσουμε τα υπουργεία οικονομικών να επενδύσουν χρήματα στην υγεία, πρέπει να την καταστήσουμε πιο διαφανή», ανέφερε η κα Chakraborty και ανέδειξε τις τρεις κατευθύνσεις που απαιτούνται για την επίλυση της εξίσωσης διασφάλισης της πρόσβαση και βιωσιμότητας του συστήματος υγείας: Ολοκληρωμένα και όχι κατακερματισμένα συστήματα υγείας, Βάση στην πρόληψη, Ψηφιακός μετασχηματισμός.
Δεν απέφυγε μάλιστα να αναφερθεί και στη φήμη η οποία πολλές φορές δημιουργείται για τις φαρμακευτικές εταιρείες συνολικά και η οποία πολλές φορές προκαλείται από τη μεμονωμένη «συμπεριφορά» κάποιων εταιρειών. Όπως είπε χαρακτηριστικά χρειάζονται περίπου 10 και πλέον χρόνια για το χτίσιμο μιας καλής φήμης η οποία μπορεί να πληγεί μέσα σε ελάχιστο χρόνο από κάποιο μεμονωμένο γεγονός. Είναι απαραίτητος ο διάλογος και η εξασφάλισης της εμπιστοσύνης με διαφανείς διαδικασίες και η αποφυγή καταστάσεων οι οποίες προκαλούν σύγκρουση συμφερόντων.
Ακόμη σημειώθηκε ότι θα πρέπει να υπάρχει αναδιανομή των επενδύσεων για την υγεία, να παράγεται μεγαλύτερη αξία και να αναπτύσσονται οι εταιρείες ώστε να αυξάνουν τα έσοδα τα οποία επιστρέφουν στην κοινωνία μέσω της έρευνας και της προαγωγής της υγείας. Απαιτούνται εξοικονομήσεις οι οποίες σημαντικό βαθμό βασίζονται σε αναγκαίες πολιτικές αποφάσεις. Αποφάσεις οι οποίες είναι πολιτικές και αφορούν στον περιορισμό των νοσηλειών, την αύξηση των δράσεων πρόληψης και φυσικά τη χορήγηση θεραπειών με συγκεκριμένες κατευθύνσεις όπως είναι η χρήση των βιοδεικτών.
Η Julie Gerberding, από την πλευρά της αφού επεσήμανε πως η Ελλάδα έχει μπροστά της τεράστιες ευκαιρίες στο χώρο της υγείας, υπογράμμισε πως η πρόληψη της φτώχειας είναι βασικός παράγοντας. Στάθηκε στο πόσο σημαντική είναι η μείωση φαρμάκων, επεμβάσεων και νοσηλειών, όπου αυτά κρίνονται περιττά, η αξιοποίηση γενόσημων, ενώ επανέλαβε το πόσο σημαντική είναι η πρόληψη μέσω των εμβολίων, ειδικά όσον αφορά τις παιδικές ασθένειες και ανέλυσε το πόσο σημαντικό ρόλο σε όλα αυτά παίζει η ανοσοποίηση του πληθυσμού. «Η υγεία χτίζεται στο σπίτι, στο σχολείο, στο χώρο εργασίας και όχι στα νοσοκομεία. Χτίζεται με βάδισμα, άσκηση, υγιεινή ζωή και διατροφή, που πρέπει να υιοθετήσει ο κόσμος», υπογράμμισε η κα Gerberding.