Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

Με στόχο την εδραίωση της συνεργασίας με μία χώρα που προσβλέπει στην ευρωπαϊκή της ένταξη μεταβαίνει σήμερα ο Ρώσος πρόεδρος στη Σερβία. Σε μία πρωτεύουσα που τελεί υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, συστήνοντας μάλιστα στους πολίτες να μην βγουν καν στα μπαλκόνια τους κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αναμένεται να στρέψει τα βέλη του εναντίον των χωρών της Δύσης, «που επιχειρούν να αποσταθεροποιήσουν τα Βαλκάνια».  

Στον απόηχο των μεγάλων διαδηλώσεων εναντίον του Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, τις οποίες όπως καταγγέλλουν οι πολίτες πυροδοτεί η επιχείρηση του κυβερνώντος κόμματος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS) να φιμώσει τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και η επίθεση εις βάρος της αντιπολίτευσης, τα μέτρα ασφαλείας που έχουν ληφθεί είναι αυξημένα. Περί τους 7.000 αστυνομικούς έχουν αναπτυχθεί στο Βελιγράδι, ενώ μαχητικά MiG θα συνοδεύουν το αεροσκάφος του Ρώσου προέδρου.

Δεκάδες χιλιάδες πολίτες θα χαιρετίσουν την επίσκεψη του Ρώσου ηγέτη στον ναό του Αγίου Σάββα, τη μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία της Σερβίας.  Αν και η Σερβία προσβλέπει στη μελλοντική ένταξή της Στην Ένωση, παραμένει ένας στενός σύμμαχος της Μόσχας.

Το ερώτημα που τίθεται για πολλούς είναι ποιος ο λόγος αυτής της επίδειξης φιλίας με τη Ρωσία, αφού η χώρα είναι αποφασισμένη να συνεχίσει στον δρόμο της Ε.Ε.;

Ο πρώην ακροδεξιός εθνικιστής Βούτσιτς, πλην όμως νυν δημοκράτης φιλοευρωπαϊστής κατά τα δικά του λεγόμενα, οραματίζεται μία Σερβία που θα οδηγηθεί στην Ε.Ε., αλλά παράλληλα θα ενισχύσει τους δεσμούς της με τη Ρωσία. Η συγκεκριμένη επίσκεψη, σχολιάζει το BBC, στοχεύει να εγείρει τα αντανακλαστικά του συντηρητικού εθνικιστικού πυρήνα που τον στηρίζει, δίνοντας έμβαση στην ορθόδοξη ταυτότητα της χώρας.

Επιπλέον, είναι και αυτός ένας τρόπος να ενισχύσει το επιχείρημά του ότι οι πολιτικές που φέρνουν τη χώρα πιο κοντά στην Ένωση – όπως η εξομάλυνση των σχέσεων με το Κόσοβο – δεν επιβάλλονται από τις Βρυξέλλες, αλλά αποτελούν φρόνιμες επιλογές με στόχο τη βελτίωση της ζωής των πολιτών.  

Αυτούς τους στενούς δεσμούς μεταξύ των δύο κρατών εξήρε από την πλευρά του και ο Πούτιν την Τετάρτη, μιλώντας σε δύο σέρβικες εφημερίδες φίλα προσκείμενες στην κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο επίσης, οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη του Βελιγραδίου στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση θα έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη του έτους.

Για τον Πούτιν ωστόσο, η επίσκεψη στο Βελιγράδι είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να περάσει το μήνυμα ότι η Ρωσία – σε αντίθεση με τις χώρες της Δύσης – δεν βάζει τους πολίτες σε «ψευτοδιλήμματα», του τύπου «είτε είστε μαζί μας είτε με την Ε.Ε.».

Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του Μαυροβουνίου, «το οποίο βιάστηκε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ το 2017», και κυρίως το επίκαιρο παράδειγμα της ΠΓΔΜ, η οποία άλλαξε το όνομά της «αγνοώντας τη θέληση του κόσμου», προκειμένου να συρθεί στο ΝΑΤΟ, ο Πούτιν άσκησε για μία ακόμη φορά δριμεία κριτική στη Δύση, υποστηρίζοντας ότι επιδιώκει να θέσει τα δυτικά Βαλκάνια στη δική της τροχιά.