Της Ανθής Αγγελοπούλου
Με 526 ψήφους υπέρ, 66 κατά και 72 αποχές πέρασε στο Ευρωκοινοβούλιο το σχέδιο σύμφωνα με το οποίο οι πολίτες θα αποκτήσουν πρόσβαση στις μελέτες που χρησιμοποιούνται για τις διαδικασίες έγκρισης φυτοφαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών δεδομένων και πληροφοριών.
Αυτή ήταν μία από τις πολυάριθμες προτάσεις που υπέβαλε η ειδική επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για την ενωσιακή διαδικασία έγκρισης φυτοφαρμάκων, η οποία εξετάζει το θέμα εδώ και περίπου ένα χρόνο
Να σημειωθεί ότι 9 έτη έπειτα από την υιοθέτηση του Κανονισμού σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων (Κανονισμός 1107/2009) και σε συνέχεια των διαφωνιών που εκφράστηκαν για την ανανέωση της άδειας της γλυφοσάτης, το Ευρωκοινοβούλιο στις 6 Φεβρουαρίου 2018 θέσπισε αυτή την ειδική επιτροπή για την ενωσιακή διαδικασία έγκρισης φυτοφαρμάκων (PEST).
Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι αιτούντες έγκριση θα πρέπει να καταγράφουν όλες τις ρυθμιστικές μελέτες που διενεργούν σε δημόσιες βάσεις δεδομένων και να μεριμνούν για «περιόδους σχολιασμού», κατά τις οποίες τα ενδιαφερόμενα μέρη θα μπορούν να υποβάλουν πρόσθετα δεδομένα ώστε να διασφαλιστεί ότι όλες οι σχετικές πληροφορίες θα έχουν ληφθεί υπόψη πριν τη λήψη της τελικής απόφασης.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την ειδική επιτροπή να προτείνει μέτρα για την προστασία ευάλωτων ομάδων και για να τελειώσει η χρήση φυτοφαρμάκων από μεγάλη απόσταση όταν αυτό συμβαίνει κοντά σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς, χώρους παιχνιδιού, νοσοκομεία, μαιευτήρια και οίκους πρόνοιας.
Σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι διαδικασίες αξιολόγησης μετά τη διάθεση του προϊόντος στην αγορά θα πρέπει να ενισχυθούν, ενώ η Επιτροπή θα πρέπει να διενεργήσει επιδημιολογική έρευνα για τις συνέπειες της χρήσης φυτοφαρμάκων στην υγεία.
Προτείνει επίσης την επανεξέταση των υπαρχουσών μελετών για τους κινδύνους καρκινογένεσης από γλυφοσάτη και τη θέσπιση ανώτατων τιμών για κατάλοιπα γλυφοσάτης στο χώμα και τα επιφανειακά ύδατα.
Επιπροσθέτως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογράμμισε την ανάγκη για διαδικασίες πολιτικού ελέγχου κατά τη διαδικασία έγκρισης. Τόσο η επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημοσιεύουν ενδελεχή πρακτικά από τις συνεδριάσεις τους και οι ψηφοφορίες τους να είναι ανοιχτές
Οι εισηγητές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τόνισαν ότι η έκθεση της ειδικής επιτροπής έφερε στο προσκήνιο σημαντικές αδυναμίες στη διαδικασία έγκρισης των φυτοφαρμάκων. Ο Βέλγος εισηγητής Bart Staes ανέφερε ότι η ευρύτατη στήριξη για τη μεταρρύθμιση της διαδικασίας έγκρισης για τα φυτοφάρμακα μέσω περισσότερης διαφάνειας και ανεξάρτητης επιστημονικής έρευνας οφείλει να αφυπνίσει τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την επιτροπή, αλλά δείχνει ταυτόχρονα και τον τρόπο να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών. Ο Γερμανός εισηγητής Norbert Lins τόνισε ότι αντιμετωπίζοντας ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως η έρευνα, συμφέροντα και ιδεολογίες δε χωράνε και η απόφαση δεν πρέπει να εξαρτάται από μικροπολιτικές κινήσεις ή συναισθηματισμούς,
Τέλος, ο Γάλλος Eric Andrieu, σημείωσε ότι οι πρόσφατες αποκαλύψεις για το «copy - paste» στους φακέλους έγκρισης επιβεβαιώνουν ότι η επιτροπή έρευνας έκανε καλά τη δουλειά της και προέτρεψε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναθεωρήσει το σύστημα έγκρισης για τα φυτοφάρμακα στην Ευρώπη και να επανεξετάσει άμεσα τη χρήση της γλυφοσάτης.
