Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Οι «αντάρτες» της Ε.Ε. πιθανόν να κάνουν κατάληψη στις Βρυξέλλες το 2019. Οι ψηφοφόροι από όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. θα προστρέξουν στις κάλπες τον Μάιο για την ανάδειξη του νέου Ευρωκοινοβουλίου, με οδηγό την απογοήτευσή τους από τις τελευταίες εξελίξεις σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή κοινότητα. Αυτός ο νέος ορθολογισμός κατά των ελίτ που διαμορφώνεται στην Ε.Ε. και η αντίθεση σε κοινοτικούς κανονισμούς αναμένεται να δώσουν στα εθνικιστικά ή αντισυστημικά κόμματα μεγαλύτερη φωνή. Υπό αυτό το πρίσμα, οι εκλογές αυτές θεωρούνται οι πιο σημαντικές από το 1979, όταν αναδείχθηκε το πρώτο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Παρότι το Κοινοβούλιο θα μειωθεί σε 705 έδρες από 751 μετά την αποχώρηση της Βρετανίας, η επιρροή του στον τρόπο διαμόρφωσης της λειτουργίας της Ε.Ε. αυξάνεται. Σε αντίθεση με τον αρχικό του ρόλο ως συμβουλευτικό σώμα, το Κοινοβούλιο -μαζί με την υποστήριξη των χωρών-μελών- καλείται τώρα να εγκρίνει την κοινοτική νομοθεσία, όπως το πλαίσιο κανονισμών του 2014 για την εκκαθάριση τραπεζών, ή τους επικείμενους ελέγχους για το ξέπλυμα χρήματος. Μπορεί επίσης να απορρίψει τον πρόεδρο της Κομισιόν, έχοντας πλέον μεγαλύτερο λόγο στην επιλογή του διαδόχου του νυν προέδρου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Παραδοσιακά, το Κοινοβούλιο κυριαρχείται από φιλεοευρωπαίους, όπως το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και η κεντροαριστερή Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Παρότι ευρωσκεπτικιστές, όπως το Γαλλικό Εθνικό Μέτωπο και το Βρετανικό Κόμμα Ανεξαρτησίας, στέλνουν επί μακρόν εκπροσώπους τους σε Βρυξέλλες και Στρασβούργο, ήταν κατακερματισμένοι και με μικρή δύναμη. Αυτό όμως μπορεί τώρα να αλλάξει. Ακροδεξιά κόμματα, όπως Εναλλακτική για τη Γερμανία και Σουηδοί Δημοκράτες, επωφελήθηκαν από το αντιμεταναστευτικό κλίμα εξασφαλίζοντας την είσοδό τους στα εθνικά τους Κοινοβούλια. Στην Ιταλία, οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, Λέγκα και Κίνημα των Πέντε Αστέρων, εξασφάλισαν 60% στις δημοσκοπήσεις, παρά τη σύγκρουση με τις Βρυξέλλες για τον προϋπολογισμό. Τα εδραιωμένα λοιπόν ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, αλλά και κάποια νέα σε Ουγγαρία και Πολωνία, θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν ένα 25% εδρών στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, σύμφωνα με κάποιες δημοσκοπήσεις.
Βεβαίως, οι «αντάρτες» θα δυσκολευθούν να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο, καθώς είναι μοιρασμένοι σε διαφορετικές ομάδες αλλά και διαφωνούν σε επιμέρους θέματα του μεταναστευτικού ή στους κανονισμούς για τον προϋπολογισμό. Και βεβαίως, τόσο το Ευρωκοινοβούλιο όσο και τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. θα αντέξουν σε μια άνοδο των ευρωσκεπτικιστών. Το ζήτημα που διακυβεύεται όμως είναι η λαϊκή εμπιστοσύνη απέναντι στους θεσμούς, η οποία είναι και ο στυλοβάτης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Εάν καταρρεύσει, θα υπάρξει ντόμινο. Και οι εκλογές αυτές θα δοκιμάσουν τις δυναμικές...
