Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

«Δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη». Αυτός είναι ο στόχος της φετινής Συνόδου Κορυφής της G20. Οι 19 πλέον ανεπτυγμένες χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση εκπροσωπούνται όλες από τους ηγέτες τους. Οι συναντήσεις ωστόσο που θα πραγματοποιηθούν, όπως εκείνη του Ντόναλντ Τραμπ με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, αλλά κι εκείνες που δεν θα πραγματοποιηθούν, όπως του Τραμπ με τη Βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι ή εκείνες που ακυρώθηκαν τελευταία στιγμή, όπως του Αμερικανού προέδρου με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ακόμη και χειραψίες που αναμένεται να συζητηθούν, όπως του Σαουδάραβα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, δίνουν τον τόνο: το κεντρικό θέμα είναι η ανάπτυξη, αλλά η σύνοδος αυτή θα επισκιαστεί από τη νέα κρίση Ρωσίας-Ουκρανίας και τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι.

Αργεντινή, Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία, Ινδία, Ινδονησία, Ιταλία, Ιαπωνία, Μεξικό, Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Τουρκία, Βρετανία, ΗΠΑ. Οι ηγέτες των ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη συγκεντρώνονται σήμερα και αύριο στην πρωτεύουσα της Αργεντινής αναζητώντας μία κοινή γραμμή στις παγκόσμιες ροές εμπορίου και επενδύσεων, σε μία εποχή που τέτοιου είδους συναινέσεις έχουν καταστεί εξαιρετικά δύσκολες.

Δέκα χρόνια μετά την πρώτη Σύνοδο της G20, η οποία συγκλίθηκε σε μία προσπάθεια να μετριαστεί ο αντίκτυπος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, οι ηγέτες των χωρών που αποτελούν το 85% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής αδυνατούν κατά περίπτωση ακόμη και να σταθούν ο ένας απέναντι στον άλλον.

Η Σύνοδος, η οποία υποτίθεται ότι θα σηματοδοτούσε τη δύναμη της παγκόσμιας διακυβέρνησης, έχει γίνει η σκηνή όπου αυταρχικοί και λαϊκιστές ηγέτες δίνουν την παράστασή τους για τους φανατικούς οπαδούς στις χώρες τους. Η εξουσία τους, σχολιάζει η Guardian, εξαρτάται εν πολλοίς στον βαθμό που θα αντισταθούν στις αρχές τις οποίες προωθεί η G20.

Φόβοι για κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας

«Δεν είναι καλή χρονιά για πολυμερισμό», δήλωσε γερμανική κυβερνητική πηγή στο Reuters, σχετικά με το επιστέγασμα της Συνόδου, το Σάββατο. «Οι διαπραγματεύσεις είναι πολύ πολύ δύσκολες», πρόσθεσε. Αν και δεν έγινε σαφής, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι εντάσεις γύρω από το διεθνές εμπόριο, τις οποίες πυροδότησε ο Τραμπ κηρύσοντας εμπορικό πόλεμο εναντίον της Κίνας, επίσης αναμένεται να κυριαρχήσουν σε αυτή τη Σύνοδο. Πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, όχι μόνο δεν ελπίζουν σε πρόοδο, αλλά φοβούνται για περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου μεταξύ των δύο γιγάντων.  

Εκτός από τον Σι, στο πρόγραμμα συναντήσεων του Τραμπ περιλαμβάνεται επίσης ο Αργεντινός οικοδεσπότης και πρόεδρος της χώρας Μαουρίσιο Μάκρι, ο Ιαπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντα Μόντι και ο Νοτιοκορεάτης ηγέτης Μουν Τζε Ιν. Η Άγκελα Μέρκελ είναι μία από τις Ευρωπαίες ηγέτιδες που θα έχει προσωπική συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Η ακύρωση της συνάντηση Τραμπ – Πούτιν και ο έλεγχος των εξοπλισμών

Η συνάντηση η οποία τελικά δεν θα πραγματοποιηθεί είναι εκείνη του Τραμπ με τον Πούτιν, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος την ακύρωσε τελευταία στιγμή διότι – όπως ο ίδιος δήλωσε ενώ βρισκόταν καθοδόν – η Ρωσία δεν είχε ακόμη επιστρέψει τα ουκρανικά πλοία τα οποία κατέσχεσε την Κυριακή στη Θάλασσα του Αζόφ.

Η νέα κρίση στις σχέσεις Ρωσίας – Ουκρανίας προφανώς σκιάζουν τις εργασίες της Συνόδου. Η ακύρωση της συνάντησης από τον Τραμπ ωστόσο πραγματοποιήθηκε σε μία επίσης κρίσιμη στιγμή για την έρευνα στις ΗΠΑ σχετικά με τη ρωσική ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές του 2016, η οποία πλέον τον εμπλέκει προσωπικά. Μόλις μία μέρα προτού αναχωρήσει για την Αργεντινή, ο πρώην δικηγόρος του Μάικλ Κοέν δήλωσε ένοχος για ψευδορκία ενώπιον του Κογκρέσου σχετικά με τις επαφές του με Ρώσους αξιωματούχους.

Η συγκεκριμένη συνάντηση είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, δεδομένου ότι από την τελευταία κατ’ ιδίαν επαφή τους, τον Ιούλιο, στο Ελσίνκι, οι δύο ηγέτες είχαν αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς κυρίως στο ζήτημα του ελέγχου των εξοπλισμών.

Μεταξύ άλλων, ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να ανακοινώσει επισήμως ότι αποσύρει μονομερώς τις ΗΠΑ από την ιστορική διμερή Συνθήκη για τα πυρηνικά όπλα μέσου βεληνεκούς, INF, που είχε συναφθεί πριν από 31 χρόνια με τη Ρωσία. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εάν οι δύο ηγέτες δεν σημειώσουν πρόοδο περιορίζοντας τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα, σε λιγότερα από τρία χρόνια ο έλεγχος των εξοπλισμών θα είναι τελειωμένη ιστορία για τον πλανήτη.

Διπλωματικό τεστ για τον πρίγκιπα Σαλμάν και τους ηγέτες της Δύσης

ΗΣύνοδος αποτελεί επίσης ένα διπλωματικό τεστ για τον Σαουδάραβα πρίγκιπα Σαλμάν, και όχι μόνο. Η δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι – και επικριτή του βασιλείου - στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη θα στοιχείωσει τις εργασίες της Συνόδου. Καθώς μένουν ακομη αναπάντητα ερωτήματα, κυρίως σε ποιον βαθμό ο πρίγκιπας εμπλέκεται στη συγκεκριμένη υπόθεση, όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα επάνω του. Και η όποια επαφή του με τους ξένες ηγέτες θα είναι από μόνη της γεγονός. Χαμογέλασαν; Αντάλλαξαν χειραψία; Χάλασαν κάποια συμφωνία ή μήπως προχώρησαν σε κάποια καινούργια; Τον επέπληξαν; Και αν όχι, γιατί; Στιγμές τις οποίες ο ίδιος περιμένει διακαώς για να αποκαταστήσει τη διεθνή εικόνα του και να αποδείξει ότι δεν είναι παρίας, αλλά ηγέτες της Δύσης - κυρίως - θα προτιμούσαν να αποφύγουν.