Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η πλειοψηφία των μολυσμένων με HIV κυττάρων που επιμένουν σε άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV, ακόμη και κατά τη διάρκεια της κατασταλτικής αντιρετροϊκής θεραπείας (ART), προέρχονται από τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και όχι από τον ιικό πολλαπλασιασμό, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Communications».
Η μείωση του μεγέθους του πληθυσμού αυτής της "δεξαμενής" μολυσμένων κυττάρων αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τη θεραπεία του HIV, λένε οι ερευνητές, οι οποίοι, πιστεύουν ότι η μείωση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού μπορεί να βοηθήσει στην αποδυνάμωση της δεξαμενής αυτής και πιθανώς να οδηγήσει σε λειτουργική θεραπεία.
Με επικεφαλής τους Δρ. Daniel Reeves και Δρ. Joshua Schiffer ερευνητές από το Τμήμα Εμβολίων και Λοιμωδών Νοσημάτων του Κέντρου Ερευνών για τον Καρκίνο “Fred Hutchinson”, και συγγραφείς της μελέτης, η ερευνητική ομάδα συνδύασε μαθηματικά μοντέλα και ανοσολογικές γνώσεις για να κατανοήσει πώς η γενετική υπογραφή των μολυσμένων από τον ιό κυττάρων μπορεί να εξηγήσει την προέλευσή τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη αυτή, χρησιμοποίησε δεδομένα τελευταίας τεχνολογίας από κορυφαίες ομάδες του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον / Fred Hutch, του πανεπιστημίου του Σύδνεϋ και του πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Όπως ανέφερε Δρ. Reeves, η προσέγγισή τους ήταν εμπνευσμένη από την οικολογία. Στην ουσία προσάρμοσαν τα εργαλεία για να χαρακτηρίσουν πιο ρεαλιστικά τη δεξαμενή των μολυσμένων από τον HIV κυττάρων, συνάγοντας τον μηχανισμό παραγωγής από τις αναλογίες μοναδικών και πανομοιότυπων γενετικών υπογραφών.
Όταν το HIV μολύνει ένα υγιές κύτταρο, εισάγει το δικό του DNA στο ανθρώπινο χρωμόσωμα, αφήνοντας πίσω του μια μοναδική γενετική υπογραφή. Εάν ο ιός που αναδιπλασιάζει τον εαυτό του ήταν η αιτία των λανθάνουσων δεξαμενών του ιού HIV, οι συγγραφείς της μελέτης υποδεικνύουν ότι αυτή η γενετική υπογραφή θα περιέχει μοναδικές θέσεις ενοποίησης και διαφορετικές μεταλλάξεις στο DΝΑ μολυσμένων κυττάρων.
Στην πραγματικότητα, βρήκαν ότι η πλειοψηφία των γενετικών υπογραφών ήταν πανομοιότυπες, γεγονός που δείχνει ότι η εμμονή μέσα στις δεξαμενές του HIV είναι το προϊόν της κανονικής μίτωσης των κυττάρων Τ4 + Τ. Και για να διατηρηθεί ένας σταθερός πληθυσμός κυττάρων και σε απόκριση σε ξένα αντιγόνα, τα CD4 + Τ κύτταρα υποβάλλονται σε συστηματικό πολλαπλασιασμό κάθε λίγους μήνες. Το DNA του HIV αντιγράφεται σε θυγατρικά κύτταρα μαζί με ανθρώπινο DNA κάθε φορά που συμβαίνει αυτή η κανονική διαδικασία.
Τι είναι η Antiretroviral Therapy (ART)
Η Antiretroviral Therapy (ART) υπήρξε ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να βοηθηθούν τα άτομα με θετικό HIV να ζουν μια υγιή ζωή από τα τέλη της δεκαετίας του 1990.
Η ART είναι φάρμακα που θεραπεύουν τον ιό HIV. Τα φάρμακα δεν σκοτώνουν ή θεραπεύουν τον ιό. Ωστόσο, όταν λαμβάνονται σε συνδυασμό μπορούν να αποτρέψουν την ανάπτυξη του ιού. Όταν ο ιός επιβραδύνεται, είναι και η νόσος HIV. Τα αντιρετροϊκά φάρμακα αναφέρονται ως ARV. Η συνδυασμένη θεραπεία ARV (cART) αναφέρεται ως πολύ δραστική ART (HAART).
Από τότε μέχρι σήμερα, οι ερευνητές έχουν δουλέψει πολύ για να κατανοήσουν γιατί οι δεξαμενές των μολυσμένων με HIV ανοσοκυττάρων παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια της θεραπείας ART και πώς να ταυτοποιούν και να καθαρίζουν μολυσμένα κύτταρα.
Μείωση του πολλαπλασιασμού των μολυσμένων κυττάρων
Οι συγγραφείς της νέας αυτής μελέτης. πιστεύουν ότι η μείωση του πολλαπλασιασμού συγκεκριμένων κυττάρων ανοσοποίησης, CD4 + Τ κυττάρων, θα μπορούσε να εξαντλήσει σημαντικά τις δεξαμενές του ιού HIV και ενδεχομένως να οδηγήσει σε λειτουργική θεραπεία HIV. Πιθανές προσεγγίσεις για την εξάντληση των μολυσμένων κυττάρων μπορεί να είναι η γονιδιακή επεξεργασία, η κυτταρική ανοσοθεραπεία ή οι παράγοντες αναστροφής λανθάνουσας κατάστασης.
Ο Δρ. Schiffer, επεσήμανε ότι βλέπουν παραλληλισμούς στην επίτευξη λειτουργικών θεραπειών τόσο στον ιό HIV όσο και στον καρκίνο. Για παράδειγμα, στις δυσκολίες της ύφεσης και της υποτροπής και του τρόπου με τον οποίο οι συνδυασμένες θεραπείες θα μπορούσαν να είναι επιτυχείς στην πρόκληση είτε μιας νόσου σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα στο σώμα.
Κλινική δοκιμή με το λεμφοκύτταρο mycophenolate mofetil (MMF)
Ο Schiffer και οι συνάδελφοί του διεξάγουν τώρα μια κλινική δοκιμή για να ελέγξουν εάν το αντιπολλαπλασιαστικό λεμφοκύτταρο mycophenolate mofetil (MMF) θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό στην παύση του πολλαπλασιασμού των ανοσοκυττάρων που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV σε άτομα που υποβάλλονται σε ART.
Το MMF έχει ήδη λάβει άδεια χρήσης για την πρόληψη της ασθένειας μοσχεύματος έναντι ξενιστή μετά από μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων και τη μείωση του κινδύνου απόρριψης μετά από μεταμόσχευση οργάνου.
Ο Schiffer ανέφερε ότι αυτή η προσέγγιση, προσαρμογής του ποσοστού διαίρεσης ως «σύνθετου ενδιαφέροντος», αν είναι επιτυχής, θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά ή να εξαλείψει τις λανθάνουσες δεξαμενές του HIV.
Πηγές:
https://www.news-medical.net/news/20181117/Reducing-cellular-proliferation-could-help-deplete-HIV-reservoir-and-lead-to-a-functional-cure.aspx
B.Sc. in Zoology, Alina Shrourou
http://www.fredhutch.org/en.html