Εδώ και 13 χρόνια η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ συνδιαμορφώνει τις τύχες της Ε.Ε.. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι η προαναγγελθείσα σταδιακή αποχώρησή της συνιστά ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα.

Για πολλούς αναλυτές στις Βρυξέλλες οι χθεσινές ανακοινώσεις της Άγκελα Μέρκελ δεν έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρία. Το καλοκαίρι και μετά την αποτυχημένη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. για την προσφυγική κρίση, το Politico είχε προβλέψει το επικείμενο πολιτικό τέλος της καγκελαρίου. «Πώς η Μέρκελ διχάζει την Ευρώπη», είχε γράψει το περιοδικό, συνδέοντας, όπως πολλοί άλλοι, την προσφυγική της πολιτική με την άνοδο των λαϊκιστών σε πολλές χώρες-μέλη.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, και κυρίως στην Πολωνία, την Ουγγαρία και την Ιταλία, δεν πρόκειται να λυπηθεί κανείς όταν η Άγκελα Μέρκελ εγκαταλείψει οριστικά και την καγκελαρία, εκτιμά η Deutsche Welle. Και σε άλλες χώρες όμως, όπως επισημαίνει, πολιτικοί τής επιρρίπτουν έναν μη εποικοδομητικό -αν όχι και καταστροφικό- ρόλο στη διαχείριση της κρίσης χρέους σε Ελλάδα, Κύπρο, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία, θεωρώντας ότι η πολιτική της ήταν αυστηρώς και μονομερώς προσανατολισμένη σε περικοπές.

«Πολλοί θα χαρούν, αλλά…»

«Φυσικά η Ευρώπη μπορεί και χωρίς τη Μέρκελ», σχολιάζει ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, επικεφαλής του Think Tank των Βρυξελλών European Policy Centre. «Όταν έχεις ηγετικό ρόλο, ως καγκελάριος μιας χώρας όπως είναι η Γερμανία, τότε θα υπάρξουν φυσικά και χώρες και κυβερνήσεις στις οποίες δεν θα αρέσει πάντα η δράση σου. Γι’ αυτό και υπάρχουν άνθρωποι, όχι μόνον στην ανατολική αλλά και στη νότια Ευρώπη, που χαίρονται που θα φύγει η Μέρκελ» εξηγεί.

Εντούτοις, στις περισσότερες χώρες εκτιμούν τη Γερμανίδα καγκελάριο απλώς και μόνον επειδή ως μακροβιότερη εκλεγμένη αρχηγός κράτους στην Ε.Ε. διαθέτει και τη μεγαλύτερη εμπειρία, επισημαίνει ο ίδιος. «Επί της αρχής πιστεύω ότι οι υπόλοιποι εκτιμούσαν ότι υπήρχε μια σχετική σταθερότητα στο Βερολίνο […] που ήταν σημαντική από ευρωπαϊκή σκοπιά αλλά και τη σκοπιά των περισσοτέρων χωρών. Σε αβέβαιους καιρούς η σταθερότητα είναι ύψιστη αξία» παρατηρεί.

Τι θα γίνει με τις προτάσεις Μακρόν;

Η προαναγγελθείσα αποχώρηση της Γερμανίδας καγκελαρίου αναμένεται να επηρεάσει πάντως σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό μια σειρά ευρωπαϊκών αποφάσεων. Πολλές από αυτές αναβάλλονται ούτως ή άλλως συνεχώς εδώ και μήνες λόγω και της πολιτικής αβεβαιότητας στο Βερολίνο. Αυτό αφορά τόσο το Brexit και το προσφυγικό, όσο και τις προτάσεις Μακρόν για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης:

«Σίγουρα θα υπάρξει και μια περίοδος ανασφάλειας. Ασφαλώς και δεν είναι αυτό στο οποίο ήλπιζε ο πρόεδρος Μακρόν. Από την άλλη βέβαια διαπιστώσαμε ότι από τις πρώτες μέρες του νέου μεγάλου συνασπισμού στη Γερμανία, η καγκελάριος και η κυβέρνησή της δεν αντέδρασαν στις προτάσεις των Παρισίων ή αντέδρασαν με επιφύλαξη. Ο Μακρόν δεν είχε λοιπόν έναν ισχυρό εταίρο στο Βερολίνο για τη μεταρρυθμιστική του ατζέντα» σημειώνει ο κ. Εμμανουηλίδης, προσθέτοντας πως «το ερώτημα είναι πώς θα εξελιχθεί αυτό μετά την αποχώρηση της κ. Μέρκελ».