Είναι αδύνατον να υπάρξει ηθική και πολιτική χωρίς θεμέλιο. Αρα ο σύγχρονος κόσμος πρέπει να αυτοθεμελιώνεται.
Ενα είδος θεμελίωσης αποτελεί ο φονταμενταλισμός, η «απολυτοδοξία», όπου επιλέγεται ένα ολιστικό ιδεολογικό σύστημα, εκκοσμικευμένο ή θρησκευτικό, που απαιτεί απόλυτη υποταγή και προσήλωση από όσους το ασπάζονται, όχι μόνο όσον αφορά τη δράση αλλά και τη σκέψη, και δαιμονοποιεί όσους σκέφτονται και πράττουν διαφορετικά.
Το άλλο είδος θεμελίωσης είναι φιλελεύθερο και δημοκρατικό, καθώς επιτρέπει μεγάλη ποικιλία όσον αφορά τον τρόπο ζωής, σκέψης και δράσης. Αυτό το είδος δεν είναι ούτε απόλυτο ούτε όμως και σχετικιστικό. Στηρίζεται σε δύο πυλώνες: ο ένας είναι ο αξιοπρεπής, ακέραιος άνθρωπος, και ο άλλος η δημοκρατική συνταγματική τάξη. (από την ομιλία της Αγκνες Χέλερ, καθηγήτριας Φιλοσοφίας στην έδρα «Χάνα Αρεντ» της Νέας Σχολής Κοινωνικής Ερευνας της Νέας Υόρκης, στο 1ο Παγκόσμιο Φιλοσοφικό Συνέδριο στο Ηράκλειο Κρήτης).
Οι πράξεις τρομοκρατίας αναντίρρητα γεννούν τη φρίκη και τον αποτροπιασμό. Θα πρέπει, όμως, να δούμε την τρομοκρατία πρωτίστως ως στοιχείο πολιτικής τακτικής: Ο εκφοβισμός για χάρη του πολιτικού πλεονεκτήματος. Σύμφωνα με την ιδέα αυτήν, το ηθικώς μεμπτό γνώρισμα της τρομοκρατίας είναι ακριβώς ότι ... τρομοκρατεί. Δεν πρόκειται μόνο για μια ψυχολογικά δυσάρεστη κατάσταση, αλλά για μια καταστροφική, κοινωνικά και πολιτικά κατάσταση. Ο φόβος παρεμποδίζει τους ανθρώπους να ασκήσουν την έλλογη πολιτική κρίση τους. Υπονομεύει τη δυνατότητά τους για αυτονομία. Αυτή είναι η μεγαλύτερη βλάβη που προξενούν στη δημοκρατία οι τρομοκρατικές πράξεις.
Την ίδια βλάβη μπορούν να επιφέρουν οι προειδοποιήσεις κατά της τρομοκρατίας που όσοι ασκούν την πολιτική εξουσία απευθύνουν στην κοινωνία. Οπως και οι τρομοκράτες με τις ενέργειες τους, έτσι και οι πολιτικοί στις σύγχρονες "δημοκρατίες" ελπίζουν να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη, υποταγή, αναστολή της κριτικής ικανότητας των πολιτών, καλλιεργώντας τον πανικό απέναντι στο ενδεχόμενο εικαζόμενων τρομοκρατικών πράξεων. (από τις επισημάνσεις του καθηγητή της Φιλοσοφίας και της Κοινωνικής και Πολιτικής Θεωρίας στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας στην Καμπέρα Ρόμπερτ Γκούντιν)
Τελικώς ηθική είναι το δίκαιο του ισχυροτέρου; Αν θεωρήσουμε ότι ο Θρασύμαχος στην «Πολιτεία» του Πλάτωνα, εκφράζει τη θέση της «ρεάλ πολιτίκ» ή του νεοσυντηρητισμού, τότε η σωκρατική απάντηση είναι επίκαιρη σήμερα, υποστήριξε από την πλευρά του ο καθηγητής Φιλοσοφίας και εταίρος του Τρίνιτι Κόλετζ του Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, Σάιμον Μπλάκμπερν.
Το ίδιο ζήτημα τίθεται με αφορμή τον διάλογο ανάμεσα στους Αθηναίους και στους Μηλίους, όπως αφηγείται ο Θουκυδίδης στην ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου. Οι Αθηναίοι σε μια επίδειξη πολιτικού κυνισμού διακηρύσσουν πως ιστορικά, όσοι έχουν τη δύναμη την ασκούν, και όσοι επικαλούνται το δίκαιο θα έπρατταν το ίδιο αν αυτοί είχαν τη δύναμη.
Μια απάντηση είναι να συγκροτηθεί η πολιτική και να παράγει πολιτικούς ικανούς να ακούσουν ό,τι έχουν να πουν οι μη προνομιούχοι, έτσι ώστε να μην αναδεικνύονται Θρασύμαχοι.
