Οι μεσογειακοί κυκλώνες, διεθνώς γνωστοί ως Medicanes (από τις λέξεις Mediterranean και hurricanes) είναι ένα σχετικά σπάνιο φαινόμενο που συμβαίνει μία έως δύο φορές τον χρόνο.
Σύμφωνα με σημερινά (27 Σεπτεμβρίου) στοιχεία που συγκέντρωσε η μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), θεωρείται πολύ μεγάλη πιθανότητα σχηματισμού Μεσογειακού Κυκλώνα -στον οποίο έχει δοθεί το όνομα «Ξενοφών»- αργά το βράδυ στο Νότιο Ιόνιο.
Η κίνηση του κυκλώνα, σύμφωνα με το meteo, αναμένεται να ακολουθήσει ανατολική πορεία, επηρεάζοντας με ισχυρές βροχές και πολύ θυελλώδεις ανέμους μεγάλο τμήμα της Πελοποννήσου και της Κρήτης το πρωινό του Σαββάτου 29 Σεπτεμβρίου, στη συνέχεια την Αττική, την Εύβοια και τις Κυκλάδες και μέχρι το πρωί της Κυριακής 30 Σεπτεμβρίου τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και πιθανόν τα Δωδεκάνησα.
Λόγω της χαμηλής προγνωσιμότητας της πορείας του μεσογειακού κυκλώνα «Ξενοφών», θα εκδοθούν νεότερες ανακοινώσεις με επικαιροποιημένα στοιχεία από τη μετεωρολογική υπηρεσία του ΕΑΑ.
Πώς δημιουργούνται
Οι μεσογειακοί κυκλώνες έχουν πολλά κοινά με τους τροπικούς κυκλώνες, καθώς θυελλώδεις άνεμοι στροβιλίζονται γύρω από ένα «μάτι», συνοδευόμενοι από καταρρακτώδεις βροχές. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο της Γης του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, επειδή η Μεσόγειος δεν έχει μεγάλη έκταση ούτε πολύ ζεστά νερά, ο μεσογειακός κυκλώνας δεν αποκτά την ένταση ενός τροπικού κυκλώνα. Είναι έτσι αμφίβολο αν όντως το εν λόγω φαινόμενο στη Μεσόγειο πρέπει να θεωρηθεί κανονικός κυκλώνας.
Οι μεσογειακοί κυκλώνες σχηματίζονται κυρίως το φθινόπωρο ή τον χειμώνα πάνω από σχετικά θερμά ύδατα, σε συνδυασμό με τον ψυχρότερο αέρα από πάνω τους, ενώ οι τροπικοί κυκλώνες είναι πιο συνηθισμένοι κατά τους μήνες του καλοκαιριού. Ενώ στον Ατλαντικό ή στον Ειρηνικό Ωκεανό οι κυκλώνες προϋποθέτουν θερμοκρασίες θάλασσας περίπου 27 βαθμών Κελσίου, στη Μεσόγειο μπορούν να σχηματισθούν κυκλώνες ακόμη και με νερά με θερμοκρασία μόνο 14 βαθμών Κελσίου.
Οι Medicanes έχουν ψυχρό πυρήνα και κινούνται πάντα από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Ξεκινούν σαν απλές καταιγίδες για να εξελιχθούν σε κάτι πολύ περισσότερο, μετατρέποντας θερμοδυναμικά τη θερμότητα και την υγρασία της Μεσογείου σε ενέργεια. Αναπτύσσεται έτσι ένα ισχυρό υποτροπικό σύστημα χαμηλών πιέσεων, με πυκνά νέφη να στροβιλίζονται γύρω από ένα «μάτι» καθαρό από νέφη, κάτι που θυμίζει πολύ έναν τροπικό κυκλώνα.
Οι περιοχές στις οποίες δημιουργούνται συνήθως μεσογειακοί κυκλώνες είναι αφενός η δυτική Μεσόγειος, μεταξύ της Ισπανίας, της Σαρδηνίας και της Κορσικής και, αφετέρου, η ανατολική Μεσόγειος στο Ιόνιο, ιδίως στο νότιο. Θεωρείται πιθανό πως η μορφολογία των ακτογραμμών ανάμεσα στη «μπότα» της νότιας Ιταλίας και στη δυτική Ελλάδα ευνοεί την ανάπτυξη ανέμων που στροβιλίζονται αντίστροφα από τη φορά του ρολογιού, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα χαμηλό βαρομετρικό σύστημα.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ
