Από την έντυπη έκδοση
της Έφης Τριήρη
[email protected]
Εγκλωβισμένες στις ίδιες τις πολιτικές τους, κάτι που σίγουρα δεν συμβαίνει για πρώτη φορά στη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας... Οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής ανά τον κόσμο προβάλλονται με τον πιο εύσχημο τρόπο από την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας.
Επιλέγοντας να μην κάνει πιο αυστηρή την πολιτική της, η ιαπωνική κεντρική τράπεζα έδειξε κατά τη χθεσινή της συνεδρίαση πόσο δύσκολο είναι για τις κεντρικές τράπεζες να αποσύρουν τα άνευ προηγουμένου μέτρα στήριξης που εφάρμοσαν για την αντιμετώπιση της κρίσης, ανεξάρτητα από το πόσο θέλουν να το κάνουν. Θυμίζει λίγο το τραγούδι των Eagles «Hotel California», «μπορείς να κάνεις τσεκ άουτ όποτε θέλεις, χωρίς όμως να μπορείς να φύγεις από το ξενοδοχείο, που φαίνεται να είναι στοιχειωμένο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ανάλυση του Reuters.
Για τους επενδυτές, όποια ένδειξη, ανεξαρτήτως του πόσο μικρή είναι, ότι οι διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής ετοιμάζονται να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο. Και μιλάμε για αγορές αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι πρόσφατες νύξεις από την ιαπωνική κεντρική τράπεζα ώθησαν την απόδοση του 10ετούς ιαπωνικού κρατικού ομολόγου στο υψηλότερο επίπεδο ενάμισι έτους, παρασύροντας και άλλες ομολογιακές αποδόσεις.
Σε έναν ιδανικό κόσμο, οι κεντρικοί τραπεζίτες θα απέσυραν τα μέτρα πολύ πιο γρήγορα, επειδή τα χαμηλά και αρνητικά επιτόκια πλήττουν τις τράπεζες. Το θέμα, όμως, είναι ότι ο πληθωρισμός, στις περισσότερες περιοχές του πλανήτη, παραμένει χαμηλότερα του στόχου των κεντρικών τραπεζών και αυτό περιπλέκει τα σχέδιά τους. Η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας ήταν η πρώτη που υιοθέτησε αυτές τις πολιτικές τη δεκαετία του 1990 για να πολεμήσει τον αποπληθωρισμό. Δύο δεκαετίες και μία παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση αργότερα, βρίσκεται πιο εγκλωβισμένη από κάθε άλλη φορά και παλεύει να βρει την έξοδο. Διακρατεί ενεργητικό αξίας 4,8 τρισ. δολαρίων, κατεξοχήν ομόλογα. Η ιαπωνική αγορά κρατικού χρέους είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο με αξία 9 τρισ. δολαρίων και η ιαπωνική κεντρική τράπεζα διακρατεί το 45% εξ αυτών.
Μετά ακολούθησαν η Fed, η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας, με προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια. Μία δεκαετία αργότερα, παραμένουν όλες, σε διαφορετικό βαθμό η καθεμία, σε αυτές τις πολιτικές. Το θέμα όμως είναι ότι δεν μπορούν να συνεχίζονται εσαεί, αφού οι οικονομικοί κύκλοι αλλάζουν. Και όπως έδειξε η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας, το χάσμα ανάμεσα στο να θέλεις να εξέλθεις και στο να βγεις πραγματικά από την πολιτική αυτή μπορεί να είναι τεράστιο...