Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Τις αντιφάσεις της ίδιας της πολιτικής της για το Brexit καλείται να αντιμετωπίσει, με καθυστέρηση, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι.
Το πολυαναμενόμενο σχέδιο για την αποχώρηση της χώρας της από την Ε.Ε. έχει ως σημείο αναφοράς την παραμονή της Βρετανίας στους κοινοτικούς κανόνες για τα αγαθά με αντάλλαγμα συμβολικά, αλλά αβέβαια οφέλη σε μετανάστευση και εμπόριο. Ακόμη και εάν οι Βρυξέλλες συναινέσουν, το βρετανικό Κοινοβούλιο είναι πολύ αμφίβολο ότι θα κάνει το ίδιο.
Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα σχέδιο εν δυνάμει αδύναμο. Το κεντρικό ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα αποχωρήσει η χώρα χωρίς να υπονομευθεί το εμπόριο αγαθών που έφθασε πέρυσι την αξία των 427 εκατ. στερλινών και χωρίς να τεθούν «σκληρά σύνορα» με τη Βόρεια Ιρλανδία.
Επιπλέον, οι προτάσεις προβλέπουν τη συμμετοχή της Βρετανίας σε ευρωπαϊκούς οργανισμούς που ελέγχουν το ρυθμιστικό πλαίσιο για τα χημικά, τα φάρμακα και τις αεροπορικές συγκοινωνίες, χωρίς όμως τις ψήφους που διαθέτει σήμερα. Για να αποφύγει επίσης τους εμπορικούς ελέγχους, η Βρετανία θα συλλέγει δασμούς από τα προϊόντα που εισέρχονται στη χώρα αλλά προορίζονται για τη γηραιά ήπειρο.
Τα οφέλη από αυτούς τους συμβιβασμούς είναι αβέβαια. Βεβαίως, η Βρετανία θα μπορούσε να ανακτήσει τον έλεγχο στη μεταναστευτική πολιτική. Όμως, και πάλι θα πρέπει να δέχεται τους πολίτες της Ε.Ε. που μετακινούνται προς τη Βρετανία. Θεωρητικά, δε, η Βρετανία θα μπορεί να διαμορφώνει μόνη της τις εμπορικές συμφωνίες της. Ωστόσο, η απαίτηση να παραμένει δεσμευμένη στους κοινοτικούς κανόνες για τα αγαθά, θα κρατά τα «χέρια της δεμένα» με άλλους δυνητικούς εμπορικούς εταίρους. Και κυρίως, το σχέδιο προσφέρει ελάχιστα για τον τομέα παροχής υπηρεσιών -συμπεριλαμβανομένου του Σίτι του Λονδίνου- που εκπροσωπεί περίπου το 80% του βρετανικού ΑΕΠ.
Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Πιθανόν οι Βρυξέλλες να ζητήσουν και νέους συμβιβασμούς, πιθανόν να ζητήσουν μία αυστηρή συμφωνία για τη Βόρεια Ιρλανδία σε περίπτωση που η τελωνειακή ρύθμιση δεν λειτουργήσει. Ακόμη και στο σενάριο που η κ. Μέι καταφέρει να αποσπάσει την έγκριση των Βρυξελλών, θα πρέπει να εξασφαλίσει έγκριση από το δικό της Κοινοβούλιο τη στιγμή που το ρήγμα στους Τόρις βαθαίνει. Κάτι που ενδεχομένως να αναγκάσει την Τερέζα Μέι να επανεξετάσει τις πολιτικές της ή διαφορετικά να ανοίξει τον δρόμο για να το κάνει κάποιος άλλος...