Της Ανθής Αγγελοπούλου
Τα κακοήθη νεοπλάσματα στη χώρα μας αντιστοιχούν σήμερα στο 20% του συνολικού φορτίου νοσηρότητας και στο 9,5% της δημόσιας δαπάνης για την υγεία, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ).
Η μελέτη της ΕΣΔΥ, επιχείρησε μέσω της μεθοδολογίας της Πολυκριτηριακής Ανάλυσης Αποφάσεων (Multiple Criteria Decision Analysis) να αποτυπώσει τα κυριότερα κριτήρια τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την κατανομή των πόρων μεταξύ των διαφορετικών κατηγοριών νοσημάτων στο σύστημα υγείας. Επιπλέον προσπάθησε να εκτιμήσει, μέσω της παραγωγής ενός ειδικού αλγορίθμου, τις νόσους, οι οποίες οφείλουν να αποτελούν μείζονες προτεραιότητες κατά την κατανομή των πόρων υγείας στο σύστημα υγείας στην Ελλάδα.
Με αφορμή την παρουσίαση της έρευνας, ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ, κ. Ιωάννης Κυριόπουλος, ανέφερε ότι ιστορικά η κατανομή των πόρων στο σύστημα υγείας ακολουθούσε τη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες υγείας. Ωστόσο, όπως είπε, οι πόροι αυτοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες υγείας ούτε να ενσωματώσουν τις κοινωνικές προτιμήσεις και τις αξιακές προτεραιότητες αναφορικά με τη νόσο και τη θεραπεία. Ως εκ τούτου, η απουσία μιας δομημένης διαδικασίας λήψης αποφάσεων για την κατανομή των πόρων και η εναπόθεσή της στις “δυνάμεις της αγοράς”, οδηγεί σε στρεβλώσεις, ανισότητες στην πρόσβαση και, εν τέλει, στη μη βελτίωση της κοινωνικής ευημερίας κατά το μέγιστο δυνατό.
Ο επιστημονικός συνεργάτης του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ, κ. Κώστας Αθανασάκης αναλύοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, τόνισε ότι η εφαρμογή των κανόνων της Πολυκριτηριακής Ανάλυσης Αποφάσεων, ανέδειξε μια εκτεταμένη σειρά κριτηρίων τα οποία οφείλουν να λαμβάνονται υπόψη κατά τις αποφάσεις κατανομής των πόρων.
Συγκεκριμένα, ως βασικά κριτήρια επιρροής στη λήψη της απόφασης αναδείχθηκαν:
- Το φορτίο της νόσου, το οποίο αποτελεί και τη σημαντικότερη παράμετρο (24,5% του συνολικού βάρους της απόφασης)
- Η δυνατότητα βελτίωσης της υγείας των πασχόντων από την παροχή επιπλέον πόρων στη νοσολογική κατηγορία υπό εξέταση (19%)
- Το άμεσο κόστος της νόσου και η εκτιμώμενη αύξησή του εντός της επόμενης πενταετίας (16%)
- Το έμμεσο κόστος της νόσου (13,2%)
- Οι ανεκπλήρωτες ανάγκες υγείας των πασχόντων (10,9%)
- Η πιθανότητα ύπαρξης καταστροφικών δαπανών υγείας στα νοικοκυριά με πάσχοντες από τη νόσο (9,1%)
- Η «αξία της προαίρεσης», δηλαδή η τοποθέτηση πόρων για την έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών που θα αναπτύξουν τη νόσο, δεδομένης της σοβαρότητας του νοσήματος και της κοινωνικής απαίτησης για χορήγηση θεραπείας (7,3%).»
Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα της μελέτης, τα κακοήθη νεοπλάσματα αποτελούν τη σημαντικότερη προτεραιότητα για την κατανομή των πόρων υγείας (με βαθμό 9,53/10), ακολουθούμενα από τις παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος (8,36/10), τους τραυματισμούς (7,77/10), τις παθήσεις του νευρικού συστήματος (7,71/10), τις παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος (7,37/10) και τις ψυχικές διαταραχές (7,35/10).
Η Ελλάδα δεν διαθέτει Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών
Πριν συζητήσουμε για την κατανομή νέων πόρων στον καρκίνο θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι στον καρκίνο από τους πολιτικούς, τους γιατρούς, τις διοικήσεις νοσοκομείων, τους ερευνητές, τους ασθενείς και τους πολίτες να δούμε τον ελέφαντα μέσα στον καρκίνο, τόνισε με αφορμή την έρευνα η πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, κα Καίτη Αποστολίδου, συμπληρώνοντας ότι ο ελέφαντας σήμερα δεν είναι άλλος από την απαραίτητη αντικατάσταση πεπαλαιωμένων τεχνολογιών υγείας, που η αποτελεσματικότητα τους είναι ελάχιστη μέσω μιας ορθολογικότερης χρήσης των διαθεσίμων πόρων.
Όπως είπε η κα Αποστολίδου, μια τέτοια παλαιωμένη τεχνολογία αποτελεί "αποεπένδυση για ανακατανομή" των πόρων στην υγεία. Επιπλέον, τόνισε ότι στη χώρα μας δεν έχουμε ακόμα Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών το οποίο θα επέτρεπε στους υπευθύνους χάραξης πολιτικής για τον καρκίνο, να βασίσουν τις εκτιμήσεις για την κατανομή των πόρων υγείας στον καρκίνο σε πραγματικά δεδομένα.
Απαραίτητη η ίδρυση Εθνικού Ινστιτούτου για τον Καρκίνο
Ενώ, ο κ. Ιωάννης Μπουκοβίνας, παθολόγος - ογκολόγος και πρόεδρος της Ε.Ο.Π.Ε., σημείωσε και την αναγκαιότητα της δημιουργίας ενός ευέλικτου και αποτελεσματικού Εθνικού Ινστιτούτου για τον Καρκίνο. Αυτό θα είναι όπως είπε, η πλέον ολοκληρωμένη προσέγγιση όχι μόνον της επίλυσης των προβλημάτων που αφορούν τις νεοπλασίες αλλά και ένας μοχλός ανάπτυξης του συνόλου της επιστημονικής κοινότητας και ένεση αισιοδοξίας της κοινωνίας μας. «Είναι η ολιστική διασύνδεση των επιμέρους θεμάτων που αναδεικνύει η πρωτοπόρα μελέτη της ΕΣΔΥ. Θα πρέπει να τολμήσουμε να αλλάξουμε το μέλλον μας» τόνισε ο κ. Μπουκοβίνας.
