Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Τον Αύγουστο του 2011 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υπό τον Ζαν Κλοντ Τρισέ (και με τον Μάριο Ντράγκι έτοιμο να αναλάβει) έστειλε μία αυστηρή επιστολή στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που έκανε τον καβαλιέρε (και όχι μόνο) να μιλήσει για απαράδεκτη υπέρβαση του ρόλου της, για παρέμβαση στο εσωτερικό μίας χώρας- ιδρυτικού μέλους και για ένα είδος «πραξικοπήματος».
Σε αυτή την επιστολή η ΕΚΤ ζητούσε αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, περιστολή δαπανών και μεταρρυθμίσεις, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα σταματήσει να αγοράζει ιταλικά ομόλογα. Τότε δεν υπήρχε ακόμη QE. H κεντρική τράπεζα στήριζε τις χώρες που βρίσκονταν στη δίνη της κρίσης χρέους με κάποιες αγορές ομολόγων. Το έπραττε όμως με αυστηρές προϋποθέσεις και με τους Γερμανούς να το καταγγέλλουν ως έμμεση κρατική ενίσχυση.
Στα επτά χρόνια που μεσολάβησαν οι Ευρωπαίοι πολλά έπαθαν και κάτι έμαθαν. Όπως, για παράδειγμα, ότι δημόσιες παρεμβάσεις - συστάσεις, που θυμίζουν κούνημα του δαχτύλου, έχουν μάλλον τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Η ΕΚΤ αυτή τη φορά δεν μίλησε για την πολιτική κρίση στην Ιταλία (αν και το έκανε ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας). Χαρακτήρισε δε υπερβολικές τις αντιδράσεις των αγορών «στη βάση εικασιών και όχι πράξεων».
Ωστόσο, όπως η ίδια αποκάλυψε προ ημερών, τον Μάιο -όταν η πολιτική κρίση στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του ευρώ ήταν στο απόγειό της- περιόρισε το μερίδιο των ιταλικών ομολόγων στο QE στα χαμηλότερα επίπεδα (15%) από την έναρξή του, το 2015. Η ίδια εξήγησε πως αυτό συνέβη γιατί έληγαν γερμανικά ομόλογα, στα οποία έπρεπε να επανεπενδύσει. Για τον ίδιο λόγο στο ναδίρ του 17% περιορίστηκε και το μερίδιο της Γαλλίας, χωρίς η Φραγκφούρτη ή οι Βρυξέλλες να έχουν φυσικά λόγο να δώσουν ένα «μάθημα» στον Μακρόν. Το ζήτημα ήταν τεχνικό, λέει η κεντρική τράπεζα, αλλά η Ρώμη δεν πείθεται.
Λόγω πρότερου... μη έντιμου βίου, βρίσκει την ευκαιρία να εγκαλέσει την ΕΚΤ για πολιτική παρέμβαση. Οικονομολόγος της Λέγκα δήλωσε μάλιστα στους FT ότι η ΕΚΤ από το 2015 είναι ο βασικός παίκτης στην ιταλική αγορά κρατικών ομολόγων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί η ίδια να κατευθύνει τιμές και αποδόσεις κατά το δοκούν. Αν δεχτούμε ότι παίζει τέτοιου είδους παιχνίδια, η Λέγκα ίσως θα πρέπει τελικά να την ευχαριστήσει. Όχι μόνο γιατί έχει αγοράσει ιταλικά ομόλογα άνω των 300 δισ. ευρώ, αλλά και γιατί έχει κρατήσει την απόδοση του ιταλικού δεκαετούς σε επίπεδα που θα ζήλευαν πολλές χώρες με χρέος 130% του ΑΕΠ.
