Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Τι είδους κρίση βιώνει τελικά η Τουρκία; Νομισματική, οικονομική, πολιτική ή όλες τις κρίσεις μαζί; Και τελικά έχει κεντρική τράπεζα ή δεν έχει; Τα ερωτήματα των επενδυτών πολλά, η απάντηση όμως μία, η οποία συνοψίζεται στην ελεύθερη πτώση της λίρας.
Το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε χθες επιπλέον 5%, με την ελεύθερη πτώση του να παύει πλέον να αποτελεί είδηση, έχοντας απολέσει 20% της αξίας του έναντι του δολαρίου από τις αρχές του έτους. Οι επενδυτές πωλούν κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής υπό τον έλεγχο του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Τελικά, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας μπροστά στο χείλος του γκρεμού που βρίσκεται η οικονομία, δήλωσε χθες παρούσα, προβαίνοντας σε νέα μεγάλη αύξηση των επιτοκίων κατά 300 μονάδες βάσης. Πρόκειται για μία αμιγώς ανεξάρτητη αποτελεσματική κίνηση ή απλώς ο κ. Ερντογάν χαμήλωσε τους τόνους εν όψει των εκλογών της 24ης Ιουνίου; Για να μη φθάσει στις κάλπες με μία ήδη «τελειωμένη» οικονομία... Ως γνωστόν, η κεντρική τράπεζα στην Τουρκία τελεί υπό το τιμόνι του κ. Ερντογάν, ο οποίος ζητεί μείωση του κόστους δανεισμού για να τονώνει την αύξηση των πιστώσεων και τον κλάδο κατασκευών, λέγοντας απροκάλυπτα ότι θα επιδιώξει ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο στη νομισματική πολιτική μετά τις εκλογές. Συνδέει τη νομισματική με τη δημοσιονομική πολιτική, χαρακτηρίζοντας τα επιτόκια «αιτία όλων των δεινών» και προτάσσοντας πολιτικές που αψηφούν την οικονομική ορθότητα και την ιδεολογία της ελεύθερης αγοράς.
Ποιος θα νικήσει στο τέλος είναι άγνωστο. Αυτό όμως που γνωρίζουμε είναι ότι η αναβλητικότητα έχει βαρύ τίμημα. Κάθε φορά που η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας καθυστερεί να παρέμβει για να σταματήσει την ελεύθερη πτώση του νομίσματος, τόσο πιο δραστικά θα πρέπει να είναι τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει. Και εάν συνεχιστεί η διολίσθηση της λίρας, ίσως να χρειαστούν capital controls για να αποφευχθεί μία κρίση στο τραπεζικό σύστημα. Οι εξωτερικές χρηματοδοτικές ανάγκες της Τουρκίας κυμαίνονται σήμερα στο 25% του ΑΕΠ και τα τραπεζικά δάνεια εκπροσωπούν το 126% των καταθέσεων, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στις αναδυόμενες αγορές. Η χθεσινή αύξηση των επιτοκίων είναι ένα βήμα, αλλά χρειάζονται και άλλα, λένε αναλυτές. Ο κ. Ερντογάν έχει συνάντηση με τους κεντρικούς τραπεζίτες στις αρχές Ιουνίου, αλλά φημολογείται ότι ίσως και να τους πιέσει σε παραίτηση...
