Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Δ. Παυλόπουλου
[email protected]
Σοσιαλφιλελεύθερος Μακρόν και Νότος από τη μία, οκτώ χώρες του συντηρητικότερου, πλην επίσης φιλελεύθερου ευρωπαϊκού Βορρά, με επικεφαλής τον Ολλανδό Ρούτε, από την άλλη. Επίδικο, το μέλλον της Ευρωζώνης και η μορφή εμβάθυνσής της. Η συζήτηση που μόλις τώρα αρχίζει δείχνει τον ασφυκτικό κορσέ στον οποίο αυτοπεριορίζονται ακόμη και δυνάμεις με ξεκάθαρα ευρωπαϊκό προσανατολισμό.
Μετά την ήττα της προσπάθειας για Ευρωπαϊκό Σύνταγμα -σύμβολο πολιτικής ενοποίησης- στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας και με θρυαλλίδα τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, όλος ο ανθός των ευρωπαϊκών «εγκεφάλων» αφοσιώθηκε με ζήλο στη δημιουργία μηχανισμών οικονομικής εξισορρόπησης στην Ευρωζώνη.
Κι ενώ, τουλάχιστον ως προς τους δείκτες, οι έντονες αναταράξεις δείχνουν να αποτελούν παρελθόν, το τζίνι που βγήκε από το μπουκάλι με την κρίση χρέους στον Νότο και τη βραδυφλεγή βόμβα του μεταναστευτικού στον Βορρά έχει ήδη στρώσει κόκκινο χαλί σε κάθε είδους δημαγωγούς, κυρίως (αλλά όχι μόνο) εθνικιστικής και ακροδεξιάς κοπής. Η ανάκαμψη δεικτών δεν κομίζει αυτόματη βελτίωση όρων ζωής, καθώς τα αποτελέσματα αντανακλώνται κατά κανόνα μεσοπρόθεσμα στο μέσο βιοτικό επίπεδο.
Πώς απαντά η ευρωπαϊκή ελίτ στην πρόκληση πολιτικών δυνάμεων που θαυμάζουν Πούτιν και Τραμπ και λειτουργούν ως αρωγοί τους στην προσπάθεια αποδόμησης του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού; Ένα τμήμα της βλέπει τη λύση στους ακόμη πιο στενούς και άρρηκτους οικονομικούς δεσμούς, που κουβαλούν όμως και αμοιβαιοποίηση ενδεχόμενων αποτελεσμάτων κρατικής σπατάλης και αντιπαραγωγικών επιβιώσεων. Ένα άλλο, προτείνει έναν πιο ομαλό και σταδιακό δρόμο προς τη βαθύτερη οικονομική ενοποίηση, έχοντας όμως στο πίσω μέρος του μυαλού του το πνεύμα «δεν πληρώνω χρέη τρίτων».
Και τα δύο ξεχνούν ότι το να απαντά κανείς σε πολιτικά διακυβεύματα με αμιγώς οικονομικές συνταγές είναι εξ ορισμού αδιέξοδο.
Χωρίς κοινή, δεσμευτική γραμμή στην εξωτερική πολιτική και άμυνα, στο ουκρανικό και στη Συρία. Χωρίς αντιπροσωπευτικότερους για τους πολίτες, αλλά και ισχυρότερους έναντι των εθνικών βέτο θεσμούς στις Βρυξέλλες. Χωρίς κοινή στρατηγική έναντι συγκεκριμένων οικονομικών και εμπορικών πρακτικών της Κίνας, των απειλών Πούτιν, του νεοαπομονωτισμού Τραμπ. Αλλά και χωρίς εγγυήσεις ότι κάθε μαθητευόμενος λαϊκιστής «μάγος» δεν θα προχωρά σε αλόγιστη δημοσιονομική επέκταση, στέλνοντας τον λογαριασμό στην Ευρωζώνη ή δεν θα καθιστά τη χώρα του «δούρειο ίππο» εξωτερικών αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, η διελκυστίνδα Μακρόν - Ρούτε, με διαιτητή τη Μέρκελ, θα απαντά σε λάθος ερώτημα.
