Εκθεση με αρχειακά τεκμήρια αφιερωμένα στη ζωή και στο έργο του Γρηγορίου Μαρασλή (1831-1907) οργανώνει το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού στην Οδησσό (1 Σεπτεμβρίου - 15 Οκτωβρίου) συμμετέχοντας στον εορτασμό της πόλης για τα 175 χρόνια από τη γέννηση του «ευεργέτη δύο πατρίδων», όπως τον αποκαλεί στον πρόλογό του, στον καλαίσθητο κατάλογο της έκθεσης, ο πρόεδρος του ΕΙΠ, καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
«Η συμβολή του στην ιστορία του Ελληνισμού, εκτός Ελλάδος, υπήρξε σημαντική. Ηταν μια μοναδική προσωπικότητα που συνέβαλε πολλαπλώς σε δραστηριότητες έργων υποδομής και εντός Ελλάδος» σχολιάζει ο καθηγητής.
Ο ικανός αυτός γαιοκτήμονας, γόνος εύπορης οικογένειας της Οδησσού, με την τεράστια περιουσία, ιδίως σε εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης στη Βεσσαραβία, δεν περιορίστηκε μόνο στον πολλαπλασιασμό των προσωπικών του περιουσιακών στοιχείων. Ανήλθε εις το ύψιστο αξίωμα του μυστικού συμβούλου της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και χρημάτισε δήμαρχος Οδησσού, την οποία αναμόρφωσε. Το δημοτικό μικροβιολογικό εργαστήριο, η δημοτική βιβλιοθήκη της Οδησσού, το μουσείο καλών τεχνών, ο βοτανικός κήπος, τα δημοτικά εκπαιδευτήρια, το πτωχοκομείο, το γηροκομείο, το εστιατόριο των ορφανών παιδιών, το δημοτικό «άσυλο ύπνου» και πολλά άλλα είναι μερικά που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της δεκαεπτάχρονης δημαρχίας του με δικά του έξοδα. Στο σπίτι του πατέρα του, στην πάροδο Κράσνι 18, όπου σήμερα στεγάζεται το Παράρτημα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, στις παραμονές της εξέγερσης γίνονταν συναντήσεις των υποστηρικτών της Φιλικής Εταιρείας. Ο πατέρας του, από το χωριό Μαρά της Φιλιππούπολης, είχε μυηθεί από τους πρώτους στην Φιλική Εταιρεία και κατά την Επανάσταση περιέλθαπε τους ομογενείς που κατέφευγαν εκεί. Ηταν αυτός που μερίμνησε για τον ενταφιασμό του απαγχονισθέντος Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε'.
Με χρήματα του Μαρασλή χτίστηκαν πέντε εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία και Κωνσταντινούπολη: το Μαράσλειο διδασκαλείο Αθηνών, το Ορφανοτροφείο Κέρκυρας, τη Μαράσλειο Σχολή της Φιλιππούπολης, το Μαράσλειο Ελληνικό και Πρακτικό Εμπορικό Λύκειο της Θεσσαλονίκης και άλλες πολλές δωρεές με επιστέγασμα την ίδρυση της «Βιβλιοθήκης Μαρασλή». Το 1903 ο εθνικός ευεργέτης δώρησε το ποσό των 250.000 χρυσών δραχμών με σκοπό την ίδρυση στην Αθήνα της «Εμπορικής Ακαδημίας αναλόγου προς τας εν τη αλλοδαπή λειτουργούσας Εμπορικάς Ακαδημίας», συμβάλλοντας στις προσπάθειες θέσπισης οικονομικών σπουδών στην Ελλάδα.
Για την πολυσχιδή δημόσια και κοινωνική του δραστηριότητα, τόσο κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δημάρχου (1878-95) όσο και μεταγενέστερα, τιμήθηκε με τις ανώτερες διακρίσεις της Ρωσίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Τουρκίας, του Βασιλείου του Σιάμ κ.α.
K.T.
