Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Τα κενά της Ευρωζώνης επανέφερε στο προσκήνιο το τραπεζικό σκάνδαλο στη Λετονία, μία μικροσκοπική οικονομία με μόλις δύο εκατομμύρια κατοίκους, που υιοθέτησε το ευρώ το 2014. Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έδινε το πράσινο φως για την ένταξη της χώρας στο ευρώ, προειδοποιούσε για τη μεγάλη εξάρτηση των τραπεζών της από ξένες καταθέσεις και τις μεγάλες διαφορές του τραπεζικού της συστήματος με αυτό της Ευρωζώνης.
Τώρα, οι αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές κατηγορούν την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Λετονίας, την ABLV, για «ξέπλυμα βρόμικου χρήματος». Η τράπεζα απώλεσε περισσότερο από το ένα πέμπτο των καταθέσεών της, αναγκάζοντας την ΕΚΤ να παγώσει όλες τις πληρωμές. Οι τράπεζες της Λετονίας, που εξαρτώνται τα μέγιστα από τις γείτονες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης για χρηματοδότηση, είναι «συνηθισμένες» στις κατηγορίες για κακοδιαχείριση. Για πλημμελή εποπτεία έχουν κατηγορηθεί κεντρικές τράπεζες και άλλων χωρών-μελών, όπως των Μάλτας και Κύπρου, ενώ σε σκάνδαλα φέρεται να έχουν υποπέσει κατά καιρούς και κεντρικοί τραπεζίτες.
Ακόμη περισσότερα ερωτηματικά δημιουργεί το γεγονός ότι και ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Λετονίας, ο Ίλμαρς Ρίμσεβικς, βρέθηκε στο στόχαστρο για δωροδοκία με ποσό όχι μικρότερο των 100.000 ευρώ, παρότι αποφεύγεται κάθε σύνδεση με την υπόθεση της ABLV, με τον ίδιο να αρνείται όλες τις κατηγορίες. Και η ΕΚΤ εξακολουθεί, 48 ώρες αργότερα, να μην είναι ιδιαίτερα σαφής όσον αφορά τις λεπτομέρειες της υπόθεσης.
Πριν από δύο έτη, δύο ακόμη πιστωτικά ιδρύματα της Λετονίας είχαν κατηγορηθεί για αντίστοιχες παραβιάσεις, έπειτα πάλι από έρευνα, όλως τυχαίως (;) των αμερικανικών αρχών. Έγγραφα δε του Ευρωκοινοβουλίου αναγνωρίζουν μεγάλο αριθμό εταιρειών που σχετίζονται με τη Λετονία στη διαρροή των περιβόητων Panama Papers, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν αναλυτές του Reuters. Κάτι που ενισχύει την άποψη ότι η Λετονία λειτουργεί ίσως ως «πύλη» της Ευρωζώνης για εισροή «βρόμικου» ρωσικού χρήματος.
Ως γνωστόν, η ΕΚΤ, που ελέγχει την ABLV, είναι κατεξοχήν αρμόδια για την παρακολούθηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Το έργο καταπολέμησης της παράνομης χρηματοδότησης έχει αφεθεί στις εθνικές αρχές, χωρίς, όπως φαίνεται, επιτυχία, με την ΕΚΤ να είναι απρόθυμη να το αναλάβει. Μήπως λοιπόν θα πρέπει να εξεταστεί η σύσταση μίας υπερεθνικής αρχής με εξουσίες ελέγχου παράνομων δραστηριοτήτων σε ολόκληρη την Ευρωζώνη; Και μήπως η ένταξη μίας χώρας στο ευρώ θα πρέπει να γίνεται όταν πλέον δεν υφίσταται καμία ανάγκη για προειδοποιήσεις;
