Του Ευάγγελου Κουρεμένου*
*Αναπληρωτής Δ/ντής Νευρολογικής Κλινικής, 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας
Σε προγραμματισμένη διαδικασία, από ευσεβή πόθο που αποτελούσε μέχρι και πριν κάποια χρόνια, έχει μετατραπεί πλέον η απόκτηση παιδιών για χιλιάδες γυναίκες με Πολλαπλή Σκλήρυνση χάρη σε έναν μεγάλο όγκο κλινικών δεδομένων που από τη μία ήρθε να ανατρέψει τις μέχρι σήμερα αντιλήψεις μας σχετικά με τη σχέση της νόσου με την εγκυμοσύνη και από την άλλη να μεταβάλει την θεραπευτική προσέγγιση των γιατρών.
Πιο συγκεκριμένα, η στροφή στη συμβουλευτική των ειδικών, αρχικά, βασίστηκε σε μία σειρά στοιχείων που επιβεβαίωναν ότι η κύηση δεν φαίνεται να έχει κάποια σημαντική αρνητική επίδραση στην πορεία της νόσου, αλλά ούτε και θέτει σε κίνδυνο την υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού.
Οι ασθενείς, μπορούν σήμερα να αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο ακόμη και μιας απρόβλεπτης εγκυμοσύνης, με μεγαλύτερη αισιοδοξία σε ότι αφορά στην ασφάλεια του εμβρύουμε βάση νέα δεδομένα που πρόσφατα ανακοινώθηκαν, καθώς η Οξική Γλατιραμέρη, ανοσοτροποποιητική θεραπεία πρώτης γραμμής πήρε “το πράσινο φως” όχι μόνο να μην χρειάζεται να διακοπεί πριν την σύλληψη, αλλά και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εφόσον φυσικά η εκτίμηση κόστους/ οφέλους τείνει υπέρ της συνέχισής της.
Η σχέση Πολλαπλής Σκλήρυνσης - κύησης
Τι παραπάνω γνωρίζουμε ωστόσο σήμερα γύρω από την σχέση Πολλαπλής Σκλήρυνσης και κύησης και κατά πόσον μπορεί να νιώθει μία γυναίκα ασφαλής σε περίπτωση που σκέφτεται να προχωρήσει σε μία προγραμματισμένη εγκυμοσύνη; Αξίζει να δούμε, συνοπτικά, τρία βασικά σημεία της σχέσης αυτής:
Δεδομένο 1ο: Η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν φαίνεται να επηρεάζει, συνολικά, τη γονιμότητα. Υπάρχουν ωστόσο αναφορές από μερίδα ερευνητών που υποστηρίζουν ότι η αυτή μειώνεται κάποια χρόνια πριν την εμφάνιση της νόσου.
Δεδομένο 2ο: Η κύηση δεν έχει φανεί να επηρεάζει αρνητικά την εξέλιξη της νόσου. Έχει καταγραφεί ότι η συχνότητα των υποτροπών σε πρώτη φάση (τρίτο τρίμηνο κύησης) μειώνεται έως και 70%, ενώ ακολουθεί μία προσωρινή αύξηση της δραστηριότητας της νόσου κατά την περίοδο της λοχείας, γενικότερα όμως η συχνότητα των υποτροπών επανέρχεται στα προ εγκυμοσύνης επίπεδα περίπου εντός ενός έτους.
Δεδομένο 3ο: Η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν σχετίζεται με ανεπιθύμητα συμβάντα κατά την εγκυμοσύνη και δεν επηρεάζει την υγεία του παιδιού. Μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστό η ασθένεια να προκαλεί προβλήματα κατά τον τοκετό (είτε φυσιολογικό, είτε με καισαρική), ενώ καμία διαφορά δεν έχει καταγραφεί στο βάρος γέννησης, στην περιγεννητική ηλικία, στο Apgarscore.
Κύηση και θεραπεία για την Πολλαπλή Σκλήρυνση
Ενώ μέχρι πρόσφατα όλες οι θεραπείες έπρεπε να διακοπούν, για λόγους ασφάλειας, με την προοπτική μιας επιδιωκόμενης κύησης, σημαντική διεύρυνση των θεραπευτικών επιλογών ήρθε να δώσει η Οξική Γλατιραμέρη, η οποία αποτελεί την ανοσοτροποποιητική θεραπεία πρώτης γραμμής που δεν έχει αντένδειξη χρήσης κατά τη διάρκεια της κύησης, εφόσον φυσικά δεν κρίνει αντίθετα ο γιατρός εκτιμώντας το κόστος και το όφελος από τη συνέχιση της θεραπείας.
Πρόκειται για μία ουσία η ασφάλεια της οποίας έχει επιβεβαιωθεί μέσα από μία ογκώδη βάση δεδομένων που προέκυψε από την παρακολούθηση της έκβασης περισσότερων από 5.000 κυήσεων σε Ευρώπη και ΗΠΑ και η οποία ουσιαστικά δίνει τη δυνατότητα στον γιατρό, κρίνοντας πάντα κατά περίπτωση, να μην διακόψει την αγωγή στις γυναίκες με ΣκΠ που επιθυμούν να συλλάβουν ή βρίσκονται ήδη σε περίοδο κύησης.
Μέσα από έρευνες 20 ετών μάλιστα η Οξική Γλατιραμέρη απέδειξε ότι δεν συνδέεται ούτε με χαμηλή μέση τιμή βάρους γέννησης ή αυτόματες αποβολές, αλλά ούτε και με πρόωρο τοκετό ή κίνδυνο εμφάνισης δυσμορφιών. Δεν έχει καταγραφεί, επίσης, τοξικότητα προς το έμβρυο ή αύξηση των ποσοστών γέννησης παιδιών με συγγενείς ανωμαλίες.
