Η αποστολή δορυφόρων μεγέθους τσάντας (της ευρύτερης, πολλά υποσχόμενης κατηγορίας των CubeSats) είναι το αντικείμενο της «πρόκλησης» που απηύθυνε πέρυσι ο ΕΟΔ (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) σε ευρωπαϊκές ομάδες- και, όπως ανακοινώθηκε, έχουν επιλεγεί δύο εξ αυτών για να προχωρήσουν παραπέρα.
Το Lunar Meteoroid Impact Orbiter (Lumio) θα ταξιδέψει στην αθέατη πλευρά της Σελήνης με σκοπό τον εντοπισμό λάμψεων από πτώσεις μετεωριτών- χαρτογραφώντας τις συγκρούσεις καθώς αυτές λαμβάνουν χώρα. Το άλλο σκάφος αθ είναι το VMMO (Lunar Volatile and Mineralogy Mapping Orbiter) και θα επικεντρωθεί σε έναν μονίμως σκοτεινό κρατήρα κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης, αναζητώντας κοιτάσματα πάγου και άλλων υλών που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες σε μελλοντικούς αποίκους, πραγματοποιώντας παράλληλα μετρήσεις σεληνιακής ακτινοβολίας.
Ευρωπαϊκές εταιρείες, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα συνεργάστηκαν για τον σχεδιασμό σεληνιακών αποστολών που θα πληρούσαν τα στάνταρ των CubeSats- αποτελούμενων από κύβους των 10 εκατοστών. Οόπως σημειώνει ο Ρότζερ Γουόκερ, technology CubeSat manager του ΕΟΔ «μέχρι τώρα οι CubeSats λειτουργούσαν μόνο σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ωστόσο, θα προκύψουν ευκαιρίες επιστροφής στη Σελήνη την ερχόμενη δεκαετία, με αποστολές του διαστημοπλοίου Orion γύρω από τη Σελήνη και σχεδιαζόμενες πτήσεις εμπορικού χαρακτήρα».
To Lumio θα είναι ένας CubeSat 12 μονάδων, από μια κοινοπραξία που περιλαμβάνει το Politecnico di Milano, το TU Delft, το EPFL, το S[&]T Norway, το Leonardo-Finnmeccanica και το University of Arizona. Η κάμερά του θα εντοπίζει προσκρούσεις στην αθέατη πλευρά, βελτιώνοντας την κατανόηση που υπάρχει στην επιστημονική κοινότητα όσον αφορά στα μοτίβα πτώσης μετεωριτών στο ηλιακό σύστημα. Ένα τέτοιο σύστημα παρατήρησης θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για μελλοντικούς αποίκους. Το VMMO, που αναπτύσσεται από την MPB Communications Inc, το Surrey Space Centre, το University of Winnipeg και τη Lens R&D, επίσης ακολουθεί το πρότυπο των 12 μονάδων. Το λέιζερ του θα διερευνήσει τον κρατήρα Shackleton, για να διαπιστώσει τις ποσότητες πάγου που υπάρχουν εκεί. Εκτιμάται πως θα χρειαστεί περίπου 260 ημέρες για να δημιουργήσει έναν χάρτη υψηλής ανάλυσης για τον πάγο που υπάρχει στον 20 χιλιομέτρων κρατήρα. Ακόμα, το λέιζερ του θα χρησιμοποιείται για την αποστολή δεδομένων πίσω στη Γη, στο πλαίσιο ενός πειράματος οπτικών τηλεπικοινωνιών. Σημειώνεται πως το VMMO θα αναζητεί και άλλα είδη πόρων και υλών, όπως ορυκτά, καθώς θα πετά πάνω από περιοχές που φωτίζονται από τον ήλιο, ενώ θα δημιουργήσει επίσης και ένα ακριβές μοντέλο του περιβάλλοντος ακτινοβολίας.
