Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
H επέτειος του ενός έτους από την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων δεν βρήκε τον Ντόναλντ Τραμπ σε εορταστική διάθεση, αλλά αντιμέτωπο με ακόμη μία κρίση: την παράλυση των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, εξαιτίας της αδυναμίας Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών στη Γερουσία να συμφωνήσουν σε έναν προσωρινό προϋπολογισμό για τη χρηματοδότησή τους.
Σήμερα αναμένεται νέα ψηφοφορία, εν μέσω ανταλλαγής πυρών μεταξύ των δύο κομμάτων για το ποιος φέρει την ευθύνη για την εξέλιξη, αλλά και προσπαθειών να υπάρξει συμβιβαστική λύση. Οι αλλεπάλληλες αναταράξεις στο πολιτικό πεδίο θα μπορούσαν να επηρεάσουν και την αμερικανική οικονομία προειδοποιούν οι ειδικοί. Έχουν, ωστόσο, αφήσει αλώβητη τη Wall Street. Ο δείκτης S&P 500, ο πλέον αντιπροσωπευτικός των αμερικανικών μετοχών, βρίσκεται σε τροχιά ανόδου, χωρίς ανατροπή 5 ποσοστιαίων μονάδων, επί 395 συνεδριάσεις. Πρόκειται για το μακροβιότερο σερί από τη σύστασή του, το 1927.
Το μπλακ άουτ στον κρατικό μηχανισμό άρχισε τα ξημερώματα του Σαββάτου, καθώς στην ψηφοφορία το βράδυ της Παρασκευής το σχέδιο των Ρεπουμπλικάνων απέτυχε να λάβει τις απαιτούμενες 60 ψήφους. Μόλις 50 γερουσιαστές το υπερψήφισαν και έτσι για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2013 οι ΗΠΑ οδηγήθηκαν σε παράλυση της δημόσιας διοίκησης. Τότε η παύση λειτουργίας των ομοσπονδιακών υπηρεσιών είχε διαρκέσει 16 ημέρες, κατά τις οποίες περισσότεροι από 800.000 υπάλληλοι έλαβαν αναγκαστική άδεια άνευ αποδοχών. Στρατός και Δικαιοσύνη συνέχισαν, πάντως, να λειτουργούν κανονικά.
Οι Δημοκρατικοί επέμεναν χθες ότι η νομοθεσία για τη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα προστασίας για τους νέους, χωρίς έγγραφα, μετανάστες, που είναι γνωστοί ως Dreamers (ονειροπόλοι). Οι Ρεπουμπλικάνοι, από την πλευρά τους, τόνιζαν ότι θα διαπραγματευτούν για τα ζητήματα της μετανάστευσης, μόνο αφότου οι Δημοκρατικοί τους δώσουν τις απαραίτητες ψήφους για την επανέναρξη της λειτουργίας των ομοσπονδιακών υπηρεσιών.
«Είναι η επέτειος ενός έτους από την προεδρία μου και οι Δημοκρατικοί θέλησαν να μου δώσουν ένα ωραίο δώρο» έγραψε, αστειευόμενος στο Twitter, ο Ντόναλντ Τραμπ, συνοδεύοντας την ανάρτηση με το hashtag #DemocratShutdown, που επιρρίπτει στο αντίπαλο στρατόπεδο την ευθύνη. Δεν σταμάτησε όμως εκεί. Σε άλλο τιτίβισμά του πρότεινε στους Ρεπουμπλικάνους να καταφύγουν στην «πυρηνική επιλογή» και να επιτρέψουν την υπερψήφιση του νομοσχεδίου με απλή και όχι ενισχυμένη πλειοψηφία, δηλαδή με 51 ψήφους. Ο εκπρόσωπος του κόμματος στη Γερουσία Μιτς Μακόνελ έσπευσε να απορρίψει την πρόταση, υπογραμμίζοντας ότι οι Ρεπουμπλικάνοι διαχρονικά αντιτίθενται σε μία τέτοια αλλαγή των κανόνων. Κατηγορηματικά αντίθετοι είναι βεβαίως και οι Δημοκρατικοί, με τον γερουσιαστή Ντικ Ντέρμπιν να σχολιάζει πως θα σήμαινε «το τέλος της Γερουσίας στη μορφή που δημιουργήθηκε», η οποία -όπως εξήγησε- επιδιώκει να διασφαλίσει τη διακομματική συμφωνία σε σοβαρά ζητήματα.
Ο πρώτος χρόνος της διακυβέρνησης Τραμπ έχει σημαδευτεί από αρκετές ήττες του προέδρου στο Κογκρέσο και από μία εικόνα συνεχούς αναταραχής στους κόλπους του Λευκού Οίκου, η οποία συνδέεται άλλοτε με αποκαλύψεις για τις προεκλογικές επαφές στενών συνεργατών του με τη Μόσχα και άλλοτε με προσωπικές συγκρούσεις μεταξύ κορυφαίων στελεχών. Χαρακτηρίζεται ωστόσο παράλληλα και από ένα ξέφρενο ράλι στην αγορά μετοχών, με τους δείκτες να καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Ο S&P 500 έχει ενισχυθεί 24,15% τους τελευταίους δώδεκα μήνες, ενώ τόσο ο Dow Jones όσο και ο Nasdaq έχουν σημειώσει άνοδο μεγαλύτερη του 32%.
Μικτή εικόνα στην οικονομία
Όσον αφορά την πραγματική οικονομία, η εικόνα είναι μικτή. Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, η αμερικανική οικονομία παρουσίασε ρυθμούς ανάπτυξης 3,2% το τρίτο τρίμηνο του 2017, οι οποίοι κρίνονται άκρως ικανοποιητικοί. Το ποσοστό της ανεργίας έχει υποχωρήσει παράλληλα στο 4,1% από 4,8%, όταν παρέδωσε τα ηνία της χώρας στον Τραμπ ο Μπαράκ Ομπάμα. Ωστόσο, παρά τα θετικά αυτά στοιχεία, οι μισθοί -στους οποίους είχε δώσει ιδιαίτερη έμφαση προεκλογικά ο πρόεδρος- έχουν μείνει στάσιμοι. Αρνητικές είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο του εμπορικού ισοζυγίου, το οποίο είχε επίσης αναδείξει σε προτεραιότητα της κυβέρνησής του, με συνεχείς επιθέσεις κατά εμπορικών εταίρων, απόσυρση από τη συνθήκη ΤPP και επαναδιαπραγμάτευση της NAFTA. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ διευρύνθηκε τον τελευταίο χρόνο στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008.
