Οι δηλώσεις του εξέπληξαν. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφρασε το σεβασμό του απέναντι στην Άγκελα Μέρκελ, την οποία αποκάλεσε πραγματική ηγέτιδα της Ευρώπης τα τελευταία πέντε με έξι χρόνια. Και όχι μόνο αυτό. Είπε ότι μόλις σχηματιστεί κυβέρνηση στο Βερολίνο ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει την πρόθεση να την προσκαλέσει στην Άγκυρα, εν ανάγκη θα μπορούσε να έρθει και ο ίδιος στο Βερολίνο.
Οι δηλώσεις Τσαβούσογλου έγιναν πρόσφατα στην Αττάλεια σε Γερμανούς δημοσιογράφους. Η συζήτηση κύλησε ομαλά και δεν υπήρχαν οξύτητες. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών αποκάλυψε ότι το τελευταίο διάστημα ο Ερντογάν μίλησε επανειλημμένα τηλεφωνικά με τη Μέρκελ και τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ.
«Πρέπει να κρατήσουμε τον διάλογο ζωντανό» είπε. Βέβαια υπερασπίστηκε τα λεγόμενα Ερντογάν εναντίον της Γερμανίας για «ναζιστικές μεθόδους» που μαζί με τις συλλήψεις γερμανών δημοσιογράφων και πολιτών ώθησαν τις διμερείς σχέσεις στην περίοδο των παγετώνων.
Την τελευταία φορά που η Γερμανίδα καγκελάριος επισκέφθηκε την Τουρκία ήταν πριν από περίπου ένα χρόνο, πριν από τη διενέργεια του δημοψηφίσματος για την μεταρρύθμιση του Συντάγματος, το οποίο του παρείχε ενισχυμένες εξουσίες. Ακολούθησαν οι εχθρικές δηλώσεις του εναντίον της Ευρώπης.
Η Μέρκελ επέμενε στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις δημοκρατικές διαδικασίες. «Η αντιπολίτευση ανήκει σε μια δημοκρατία», είπε. Και στη συνάντηση κορυφής της ομάδας των G20 στο Αμβούργο το περασμένο καλοκαίρι, ο τρόπος που συμπεριφέρονταν ήταν εμφανώς ψυχρός. Στο βεβαρυμμένο κλίμα προστέθηκαν και οι προσπάθειες κυβερνητικών αξιωματούχων να κάνουν προπαγάνδα στους Τούρκους της Γερμανίας υπέρ του Ερντογάν. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν οι συλλήψεις Γερμανών δημοσιογράφων και γερμανών πολιτών που από γερμανικής σκοπιάς ήταν εντελώς αυθαίρετες. Υπό αυτό το πρίσμα οι δηλώσεις Τσαβούσογλου προκαλούν εντύπωση.
Σοβαρό εμπόδιο η περίπτωση Γιουτσέλ
Στο μεταξύ, ο συλληφθείς Πέτερ Στόιντνερ, προασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφέθηκε ελεύθερος μετά τη διαμεσολάβηση του πρώην καγκελαρίου Γκέρχαρντ Σρέντερ και του υπουργού Καγκελαρίας Πέτερ Αλτμάιερ. Βέβαια, η δίκη σε βάρος του με την κατηγορία της στήριξης τρομοκρατικής οργάνωσης συνεχίζεται, ο ίδιος όμως επέστρεψε στη Γερμανία.
Αλλά και η δημοσιογράφος και μεταφράστρια Μεσάλε Τόλου, που συνελήφθη τον περασμένο Απρίλιο, αφέθηκε λίγο πριν τα Χριστούγεννα ελεύθερη με περιοριστικούς όρους ωστόσο δεν μπορεί να εγκαταλείψει την Τουρκία.
Μένει το μεγαλύτερο εμπόδιο στις γερμανοτουρκικές σχέσεις. Η προφυλάκιση επί σχεδόν 12 μήνες του ανταποκριτή της εφημερίδας Die Welt Ντενίζ Γιουτσέλ χωρίς να του έχει απαγγελθεί κατηγορία. Στην κατηγορία της γερμανικής πλευράς, ότι η φυλάκισή του έχει πολιτικά κίνητρα, ο Τσουβούσογλου απαντά αρνητικά: «Σας διαβεβαιώνω ότι η περίπτωση Γιουτσέλ δεν έχει πολιτικά κίνητρα. Ποιο είναι το πλεονέκτημα για μένα από την παραμονή του στη φυλακή; Ποιό θα είναι το αντίτιμο; Κανένα. Δηλητηριάζει τις σχέσεις μας. Μου αρέσει; Όχι. Αλλά δεν μπορώ να παρέμβω στη δικαιοσύνη για να το λύσω», είπε στους γερμανούς δημοσιογράφους. Αυτό ακριβώς όμως αμφισβητεί η γερμανική πλευρά. Ακόμη και υψηλόβαθμοι πολιτικοί, όπως ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, χαρακτήρισε ανοιχτά τον Γιουτσέλ ως όμηρο του τούρκου προέδρου.
Ο ίδιος ο Γκάμπριελ ήταν εκείνος που πρόσφατα προσκάλεσε για τσάι τον τούρκο ομόλογό του στο σπίτι του, στην πόλη Γκόσλαρ. Είναι κοινό μυστικό ότι η διπλωματική του επιδεξιότητα και οι οικονομικές πιέσεις βοήθησαν να καταγραφεί κινητικότητα στη διαμάχη μεταξύ Βερολίνου και Άγκυρας. Ο Γκάμπριελ εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία για πολίτες που θέλουν να μεταβούν στην Τουρκία με αποτέλεσμα να μειωθεί ο αριθμός των γερμανών τουριστών. Και τελευταία τόνισε ότι στη διμερή συνεργασία στον εξοπλιστικό τομέα, η Γερμανία θα κρατήσει συγκρατημένη στάση, όσο καιρό δηλαδή ο Γιουτσέλ παραμένει στη φυλακή. Με άλλα λόγια, κάτι κινείται στις σχέσεις το δύο χωρών, μόνο που κανείς δεν ξέρει τι σημαίνει αυτό για τον ίδιο τον Γιουτσέλ.
