Στον φυσικό και μαθηματικό Μαξ Μπορν (Max Born), ο οποίος συνέβαλε στη θεμελίωση της κβαντομηχανικής, αφιερώνει η Google το σημερινό της (11 Δεκεμβρίου) Doodle, με αφορμή τη 135η επέτειο από τη γέννησή του.
Γεννηθείς στις 11 Δεκεμβρίου του 1882 στην πόλη Μπρεσλάου -το σημερινό Βρότσλαβ της Πολωνίας- από Γερμανοεβραίους γονείς, ο Μπορν βραβεύθηκε με Νόμπελ Φυσικής το 1954, για τη θεμελιώδη έρευνά του στην κβαντομηχανική, ιδίως στη στατιστική ερμηνεία της κυματοσυνάρτησης.
Ήταν προσωπικός φίλος του Αλμπερτ Αϊνστάιν, με τον οποίο πάντως διαφωνούσαν σε ό,τι αφορά την ισχύ της κβαντομηχανικής. Σε ένα γράμμα του Αϊνστάιν προς τον Μπορν, αναφέρεται εξάλλου η περίφημη φράση «Ο θεός δεν παίζει ζάρια».
Ο Μπορν ήταν ένας εκ των 11 διανοουμένων και επιστημόνων που υπέγραψαν το Μανιφέρστο Ράσελ - Αϊνστάιν, το οποίο υπογράμμιζε τους κινδύνους της χρήσης πυρηνικών όπλων.
Ο Μπορν φοίτησε στο «Γυμνάσιο Βασιλέως Γουλιέλμου» (König-Wilhelm-Gymnasium) στο Μπρεσλάου και μετά εισήχθη στο Πανεπιστήμιο της πόλης, το 1901.
Το γερμανικό πανεπιστημιακό σύστημα επέτρεπε στους φοιτητές να κινούνται εύκολα από το ένα πανεπιστήμιο στο άλλο, κι έτσι πέρασε κάποια εξάμηνα στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης (1902) και το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης (1903), ενώ στη συνέχεια φοίτησε στο πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, όπου συνάντησε σπουδαίους μαθηματικούς, μεταξύ των οποίων ο Ντάβιντ Χίλμπερτ που έγινε μέντοράς του.
Το 1906 ο Μπορν κέρδισε βραβείο για μελέτη του στα εφαρμοσμένα μαθηματικά, αντικείμενο στο οποίο επικεντρώθηκε και η διδακτορική του διατριβή.
Ακολούθως ταξίδεψε στην Αγγλία, όπου έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και μελέτησε φυσική επί εξάμηνο στο Εργαστήριο Κάβεντις, ενώ αργότερα επέστρεψε στο Γκέτινγκεν, όταν του κέντρισε το ενδιαφέρον η θεμελιώδης εργασία του Αϊνστάιν για τη θεωρία της σχετικότητας.
Μέχρι το τέλος του 1913 και παρά την αμφισβήτηση που αντιμετώπισε στην αρχή, ο Μπορν είχε δημοσιεύσει 27 ερευνητικές εργασίες, μεταξύ των οποίων μια σημαντική έρευνα πάνω στη θεωρία της σχετικότητας και στη δυναμική των κρυσταλλικών πλεγμάτων.
Το 1925 ο Μπορν μαζί με τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ διατύπωσαν μια νέα προσέγγιση της κβαντομηχανικής, με αλγεβρικούς πίνακες.
Τη δεκαετία του 1930 ο Μπορν ήταν ένας από τους έξι Εβραίους καθηγητές του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν που τέθηκαν σε αμειβόμενη διαθεσιμότητα από το ναζιστικό καθεστώς, το οποίο του αφαίρεσε τη γερμανική υπηκοότητα.
Ο Μπορν μετέβη στο Κέιμπριτζ και εν συνεχεία στο Εδιμβούργο, όπου παρέμεινε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, το 1952, αποκτώντας παράλληλα τη βρετανική υπηκοότητα.
Το 1954 έλαβε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής, ενώ συνέχισε το επιστημονικό του έργο μέχρι τον θάνατό του στο Γκέτινγκεν το 1970, σε ηλικία 87 ετών.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Wikipedia
