Να αποτυπώσει πώς λειτουργούσε το σύστημα διαχείρισης των περιοχών Natura 2000 μέχρι σήμερα και να προτείνει ένα ρεαλιστικό σχέδιο καλύτερης προστασίας και αξιοποίησης τους, επιχειρεί νέα έρευνα του ερευνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις.
Η διαΝΕΟσις παρατηρεί ότι σήμερα, τις προστατευόμενες περιοχές τις διαχειρίζονται οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦοΔΠΠ), οι οποίοι ιδρύθηκαν πριν από 18 χρόνια γι’ αυτόν τον σκοπό. Δυστυχώς, κατά τον οργανισμό, η λειτουργία των ΦοΔΠΠ έχει αποδειχτεί για πολλούς λόγους ανεπαρκής.
Βάσει των ευρημάτων της μελέτης, σήμερα υπάρχουν συνολικά 28 ΦοΔΠΠ που διαχειρίζονται το 30% των προστατευόμενων περιοχών της χώρας ή αλλιώς τις 95 από τις 419 προστατευόμενες περιοχές.
Σύμφωνα με τη διαΝΕΟσις, το 70% της συνολικής έκτασης των προστατευόμενων περιοχών της χώρας δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα κανενός επίσημου φορέα. Την ίδια στιγμή, οι ΦοΔΔΠ αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή.
Η διαΝΕΟσις σημειώνει ότι «η έκτακτη χρηματοδότησή των ΦοΔΠΠ από ευρωπαϊκούς πόρους (κάτι που κινείται στα όρια της νομιμότητας) ανανεώνεται κάθε χρόνο, ενώ η χώρα κινδυνεύει με πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς δεν έχει υλοποιήσει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και τη διατήρηση των περιοχών».
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών της διαΝΕΟσις, αν το 40% των περιοχών Natura 2000 της χώρας αναδεικνύονταν και αξιοποιούνταν, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να εξασφαλίζει:
- 2 δισ. ευρώ επιπλέον έσοδα τον χρόνο και
- 15.000 θέσεις εργασίας
H έρευνα της διαΝΕΟσις καταλήγει σε ένα σχέδιο διαχείρισης και προστασίας των περιοχών αυτών και μεταξύ άλλων προτείνει:
- Τη δημιουργία 13 ΦοΔΠΠ στα αντίστοιχα γεωγραφικά όρια των περιφερειών της χώρας
- Κάθε ΦοΔΠΠ να αναλαμβάνει την ευθύνη για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών στην περιφέρειά του
- Οι ΦοΔΠΠ να διοικούνται από 11μελή διοικητικά συμβούλια που περιλαμβάνουν εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, περιβαλλοντικών οργανώσεων, του κεντρικού κράτους και αρμόδιους επιστήμονες
- Εκτός από τον Πρόεδρο του Δ.Σ., κάθε ΦοΔΠΠ να έχει και διευθύνοντα σύμβουλο
- Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να συντάξει κοινό, λεπτομερή εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας των ΦοΔΠΠ που να καλύπτει όλες τις διοικητικές δραστηριότητες όλων των φορέων
- Η υπάρχουσα Επιτροπή «Φύση 2000» να ενεργεί ως Εθνική Επιτροπή Προστατευόμενων Περιοχών
- Αφαίρεση των κατασκευαστικών και ελεγκτικών αρμοδιοτήτων από τους ΦοΔΠΠ
- Οι ΦοΔΠΠ να αναζητήσουν νέες πηγές χρηματοδότησης από εμπορική δραστηριότητα, χορηγίες, ανεκμετάλλευτα ευρωπαϊκά προγράμματα και αλλού.