Σε ναυάγιο των διερευνητικών συνομιλιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού «Τζαμάικα» οδήγησε η απόφαση του κόμματος Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) να αποχωρήσει από τη διαδικασία, πυροδοτώντας πολιτική κρίση στη Γερμανία.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ δήλωσε λίγη ώρα μετά την αποχώρηση του FDP από τις διερευνητικές επαφές ότι το πρωί θα ενημερώσει τον Γερμανό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ ότι δεν μπορεί πλέον να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό.
Η εξέλιξη φέρνει τη Γερμανία μπροστά σε δύο επιλογές χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική εποχή: είτε η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) θα σχηματίσει μια κυβέρνηση μειοψηφίας με τους Πράσινους, είτε ο πρόεδρος θα προκηρύξει νέες, πρόωρες εκλογές αφού τα κόμματα δεν μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), ο ήσσων εταίρος στην απερχόμενη κυβέρνηση της Μέρκελ, που κατέλαβαν τη δεύτερη θέση στις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, απέκλεισαν το ενδεχόμενο επανάληψης του σχηματισμού μεγάλου συνασπισμού μαζί με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Χριστιανοκοινωνιστές.
«Είναι μια ημέρα βαθιάς περισυλλογής για το πώς θα προχωρήσει η Γερμανία», δήλωσε η Μέρκελ, εμφανώς κουρασμένη, στους δημοσιογράφους. Διαβεβαίωσε πάντως ότι «ως καγκελάριος, θα κάνω τα πάντα για να εγγυηθώ πως αυτή η χώρα θα κυβερνηθεί καλά τις δύσκολες εβδομάδες που θα έλθουν».
Το ευρώ υποχωρούσε έναντι του ιαπωνικού γεν και του αμερικανικού δολαρίου στις ασιατικές αγορές λίγη ώρα αφότου ο επικεφαλής του νεοφιλελεύθερου FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, ανακοίνωσε, περί τη 01:00 (ώρα Ελλάδας) ότι το κόμμα αποσύρεται από τις συνομιλίες διότι δεν βρέθηκε κοινός τόπος για ζητήματα-κλειδιά. Χθες «δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος, αντιθέτως είχαμε οπισθοδρομήσεις, διότι αμφισβητήθηκαν συγκεκριμένοι συμβιβασμοί» δήλωσε ο Λίντνερ στους δημοσιογράφους. «Είναι καλύτερα να μην κυβερνήσουμε από το να κυβερνήσουμε με λάθος τρόπο. Αντίο» πρόσθεσε.
Τα τέσσερα κόμματα πάσχιζαν επί τέσσερις εβδομάδες να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε ζητήματα όπως το προσφυγικό, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι δημόσιες δαπάνες, η φορολογία. Ένα από τα μείζονα ζητήματα που προκαλούσαν τριβές ήταν η απαίτηση της CSU να τεθεί όριο στον αριθμό των αιτούντων άσυλο που υποδέχεται η Γερμανία κάθε χρόνο, στην οποία εναντιώνονταν οι Πράσινοι.
Ο Λίντνερ δήλωσε ότι πέρα από τα μείζονα ζητήματα στα οποία υπήρχαν διαφωνίες, τα κόμματα δεν μπόρεσαν να οικοδομήσουν επαρκή αμοιβαία εμπιστοσύνη, κάτι που θεωρούσε προϋπόθεση ώστε η επόμενη κυβέρνηση να παραμείνει σταθερή καθ' όλη την τετραετή κοινοβουλευτική περίοδο.
«Το FDP απόψε τα παράτησε, είναι κρίμα. Αυτό την ίδια στιγμή συνεπάγεται μια επιβάρυνση για την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας» ανέφερε από την πλευρά του ο αρχηγός των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) Χορστ Ζεεχόφερ και συμπλήρωσε ότι «σε όλα τα θέματα τα οποία τέθηκαν, είχαμε ήδη (σ.σ. καταλήξει σε) συνεννόηση - όπως και στην γεωργία. Επρόκειτο για αξιοσημείωτο αποτέλεσμα».
«Και σε πολλά άλλα θέματα βρισκόμασταν κοντά σε αποτέλεσμα. Το τονίζω, ακόμη και στο θέμα της μετανάστευσης. Κι εκεί θα ήταν εφικτή μια συμφωνία. Είναι κρίμα ότι δεν κατέστη δυνατόν να φτάσουμε ως το τέλος σε κάτι που βρισκόταν πολύ κοντά», σημείωσε ο Βαυαρός πρωθυπουργός και ευχαρίστησε την Καγκελάριο για τον τρόπο που χειρίστηκε τις διαπραγματεύσεις.
«Οι Φιλελεύθεροι δεν ήθελαν τον συνασπισμό» δήλωσε ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ. «Πρέπει σήμερα να διαπιστώσουμε ότι ο μοναδικός συνασπισμός που ήταν εφικτός μετά τις εκλογές δεν ήταν επιθυμητός από το ένα κόμμα το οποίο διαπραγματευόταν μαζί μας. Η κουλτούρα του συμβιβασμού είναι στοιχειώδης για μια λειτουργούσα δημοκρατία», έγραψε ο Έζντεμιρ στον λογαριασμό του στο Twitter.
Αλλά και η έτερη συμπρόεδρος Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρτ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμφωνία ήταν εφικτή. «Δεν χρειαζόμασταν πολύ χρόνο ακόμη», δήλωσε, για να σημειώσει ότι ήταν σαφές ότι δεν επρόκειτο να ήταν εύκολη υπόθεση, αλλά οι Πράσινοι ήθελαν να κάνουν τα πάντα προκειμένου αυτός ο συνασπισμός να λειτουργήσει. «Αποτελεί πολιτική ευθύνη να είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε. Είμαι πεπεισμένη ότι η συμμαχία ήταν εφικτή. Απείχαμε μόνο σε κάποια σημεία ο ένας από τον άλλον. Και σε πολλά σημεία ήμασταν πιο κοντά από ό,τι θα πίστευε κανείς. Στην μετανάστευση, στο κλίμα, στην γεωργία», επισήμανε.
Το γερμανικό βιομηχανικό και εμπορικό επιμελητήριο (DIHK) προειδοποίησε ότι μια παρατεταμένη περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας θα ζημιώσει τη γερμανική οικονομία. «Υπάρχει ο κίνδυνος η δουλειά στα μείζονα θέματα για το μέλλον της χώρας μας να καθυστερήσει για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο» ανέφερε ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, Έρικ Σβάιτσερ. «Οι γερμανικές εταιρείες πρέπει τώρα να προετοιμαστούν για μια πιθανόν μακρά περίοδο αβεβαιότητας. Αυτό είναι πάντα δύσκολο για την οικονομία» πρόσθεσε.
Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία ενδέχεται να έχει επιπτώσεις και σε πολλά ζητήματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, από τις μεταρρυθμίσεις στην Ευρωζώνη ως την πολιτική της Ε.Ε. έναντι της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Πολλοί ανησυχούν παράλληλα πως αν προκηρυχθούν νέες εκλογές, το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα καταλάβει ποσοστό ακόμη υψηλότερο από το σχεδόν 13% που απέσπασε τον Σεπτέμβριο.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠE, Reuters
