Ηφαιστειακοί κρύσταλλοι που συλλέχθηκαν από το όρος Ταραγουέρα της Νέας Ζηλανδίας μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να προβλέψουν καλύτερα τις ηφαιστειακές εκρήξεις, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η μελέτη του μάγματος είναι δύσκολη, αλλά από αυτούς τους κρυστάλλους ζιρκονίου, η ερευνητική ομάδα του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ μπόρεσε με ασφάλεια να διερευνήσει την ιστορία του ηφαιστείου. Όταν το όρος Ταραγουέρα εξερράγη πριν από 700 χρόνια, απελευθέρωσε λάβα στην επιφάνεια, που όταν πάγωσε διατήρησε τη χημεία της.
«Οι κρύσταλλοι μπορούν να μας πουν τι συνέβαινε ενώ ήταν κάτω από την επιφάνεια, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου που οδήγησε στην έκρηξη», δήλωσε η Κάρι Κούπερ, επικεφαλής της μελέτης.
Οι ερευνητές εντόπισαν στοιχεία σε επτά από αυτούς τους ηφαιστειακούς κρυστάλλους που ανέκτησαν ώστε να προσδιορίσουν πότε αυτοί οι κρύσταλλοι σχηματίστηκαν και πόσο καιρό είχαν εκτεθεί σε υψηλή θερμότητα. Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι κρύσταλλοι ζιρκονίου δημιουργήθηκαν πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια αφού το μάγμα ψυχράνθηκε και ότι αυτοί οι κρύσταλλοι πέρασαν μόνο το 4% αυτής της περιόδου εκτεθειμένοι σε λιωμένο μάγμα.
Αυτό που ανακάλυψαν η Κούπερ και οι συνεργάτες της δεν είναι μια μάζα τετηγμένου βράχου αλλά στερεό και κρυσταλλικό μάγμα με λίγο υγρό να διαρρέει μέσα από αυτό. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για να λάβει χώρα μια έκρηξη, το στερεό κρυσταλλικό μάγμα πρέπει να λιώσει και να γίνει ενεργό, ενδεχομένως αλληλεπιδρώντας με θερμότερο υγρό μέσα στη «δεξαμενή» του μάγματος.
Αυτό το στερεό κρυσταλλικό μάγμα ενδεχομένως περιέχει υλικό από διάφορα μέρη της δεξαμενής, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Αυτή η διαδικασία πιθανότατα διαρκεί από δεκαετίες έως αιώνες, πράγμα που σημαίνει ότι οι ηφαιστειολόγοι μπορούν να εντοπίσουν ποια ηφαίστεια διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο έκρηξης απλά εξετάζοντας εκείνα με το πιο κινητό μάγμα.
Σύμφωνα με τη γεωλόγο Κρίστι Τιλ, μέλος της ερευνητικής ομάδας, τα ευρήματα θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ηφαιστειολογία.
«Η ιδέα μας για το πώς συμπεριφέρεται η δεξαμενή μάγματος κάτω από ένα ηφαίστειο έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία 10 με 15 χρόνια» δήλωσε η Τιλ, προσθέτοντας ότι ακόμη δεν έχουν καταλάβει τι ακριβώς προκαλεί το ηφαίστειο να εκραγεί.
