Η πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Μπους τα πέντε τελευταία χρόνια στη Μέση Ανατολή οδηγεί σε μια πολλαπλή σύγκρουση αμαξοστοιχιών. Ποτέ στην ιστορία των ανθρώπινων συγκρούσεων δεν είχαν επιτευχθεί από μια τόσο μεγάλη χώρα τόσο λίγα πράγματα με τόσο μεγάλο κόστος. Σε κάθε ζωτικό τομέα της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, ο Μπους παρέλαβε μια κακή κατάσταση και την έκανε χειρότερη.

Αν οι συνέπειες δεν ήταν τόσο σοβαρές, γράφει ο βρετανός ιστορικός Τίμοθι Γκάρτον Ας στην Γκάρντιαν, θα μπορούσε κανείς να διακωμωδήσει μια αποτυχία τόσο ηρωικών διαστάσεων. Ο αμερικανός πρόεδρος συνέβαλε επίσης στο να αισθανόμαστε όλοι λιγότερο ασφαλείς καθώς περπατάμε στους δρόμους του Λονδίνου, της Μαδρίτης, της Ιερουσαλήμ, της Νέας Υόρκης ή του Σίδνεϊ.

Ο Μπους, ο Τσέινι και ο Ράμσφελντ εισέβαλαν στο Ιράκ, αφήνοντας τη δουλειά στο Αφγανιστάν λιγότερο από μισοτελειωμένη. Σήμερα οι Ταλιμπάν έχουν ισχυροποιηθεί ξανά, ο Οσάμα μπιν Λάντεν και οι άνδρες του κρύβονται κάπου στο Πακιστάν και στο Αφγανιστάν επικρατεί χάος.

Οι ΗΠΑ και η Βρετανία εισέβαλαν στο Ιράκ με πρόσχημα τα άφαντα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ και χωρίς τη διεθνή νομιμότητα. Επιπλέον, η ανικανότητα των διοικούντων τον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο μετέτρεψε ένα ολοκληρωτικό κράτος σε ένα κράτος απόλυτης αναρχίας. Ολο και περισσότεροι Ιρακινοί λένε σήμερα ότι η κατάσταση είναι χειρότερη από πριν. Πώς να τους αντικρούσουμε;

Τα βρετανικά στρατεύματα ήδη ετοιμάζονται να αποσυρθούν από τη «φωτιά». Αν ο Λευκός Οίκος ακολουθήσει τις συμβουλές της Επιτροπής Μπέικερ, τα αμερικανικά στρατεύματα θα κάνουν κάτι αντίστοιχο. Πριν από τρεις δεκαετίες, η αποχώρηση των Αμερικανών χαρακτηριζόταν από τον όρο «βιετναμοποίηση». Σήμερα χαρακτηρίζεται από τον όρο «ιρακοποίηση». Στο μεταξύ, οι Ιρακινοί θα συνεχίσουν να σκοτώνονται μεταξύ τους.

Ο μεγάλος νικητής είναι το θεοκρατικό καθεστώς δικτατορία του Ιράν. Πριν από πέντε χρόνια, η ισλαμική δημοκρατία είχε ένα μεταρρυθμιστή πρόεδρο, μια ουσιαστική δημοκρατική αντιπολίτευση και βρισκόταν σε δύσκολη οικονομική κατάσταση λόγω της χαμηλής τιμής του πετρελαίου. Οι μουλάδες βρίσκονται σε υποχώρηση.

Σήμερα, οι προοπτικές εκδημοκρατισμού έχουν υποχωρήσει, το καθεστώς έχει μεγάλα κέρδη από τις αυξημένες τιμές του πετρελαίου και ασκεί ισχυρή επιρροή μέσω των Σιιτών αδελφών του στο Λίβανο και στο Ιράκ. Η Δύση ανέτρεψε τον δικτάτορα του Ιράκ, που δεν είχε όπλα μαζικής καταστροφής, και με τον τρόπο αυτόν αύξησε τις πιθανότητες να αποκτήσει πυρηνικά η Τεχεράνη. Οι αμερικανοί νεοσυντηρητικοί που ήθελαν να κάνουν τη Μέση Ανατολή ασφαλέστερη για το Ισραήλ κατέληξαν να την κάνουν πιο επικίνδυνη για το Ισραήλ.

Αφού σημείωσε μια επιτυχία στο Λίβανο με την «επανάσταση των κέδρων» και την απόσυρση των συριακών στρατευμάτων, η κυβέρνηση Μπους υπονόμευσε (με τη στήριξή της προς τις ισραηλινές επιχειρήσεις του περασμένου καλοκαιριού) την ίδια λιβανική κυβέρνηση που υποτίθεται ότι στήριζε. Ολα είναι λοιπόν χειρότερα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι βέβαια ο μοναδικός ένοχος, επισημαίνει ο Τίμοθι Γκάρτον Ας. Η μεταμόρφωση της Μέσης Ανατολής προς το καλύτερο είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της παγκόσμιας πολιτικής. Οι λαοί της περιοχής φέρουν μεγάλες ευθύνες για τα δεινά τους.

Πηγή: The Guardian, AΠΕ-ΜΠΕ