Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Eνώ το ζήτημα της συμφωνίας -με αρκετές εξειδικεύσεις ώστε να είναι πειστική, όχι τόσο «πολιτικά» όσο απέναντι στις αγορές οι οποίες (μην το ξεχνούμε!) θα είναι ο τελικός κριτής της ελληνικής υπόθεσης- για κάποιας μορφής ουσιώδη ελάφρυνση του ελληνικού χρέους (με την ετικέτα «Μεσοπρόθεσμα μέτρα») προχωράει, οι τελευταίες πολιτικές αντιστάσεις παίρνουν τη μορφή του γραφικού.
Τι εννοούμε; Ως χαρτοπόλεμος πλέον εμφανίζονται τα έγγραφα -του ΕSM, του ΔΝΤ, του ίδιου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών- που δείχνουν ότι δεν είναι μόνον «οδικός χάρτης» εκείνο που ετοιμάζεται και που έχει ήδη διεξοδικά συζητηθεί, αλλά ένα αρθρωμένο πακέτο: Μειώσεων τόκων. Επιμηκύνσεως των λήξεων. Consolidation των διαφόρων τμημάτων του χρέους. Ανταλλαγών/swaps. Απόσυρσης «τιμωρητικών» ρητρών του κακού παρελθόντος (εκπλήρωση των ταξιμάτων για επιστροφή κερδών από ANFAs και SNPs, αναίρεση penalty).
Η συζήτηση αυτή, το ξαναλέμε, δεν-ΔΕΝ- γίνεται μόνο/δεν γίνεται τόσο για να ισορροπήσουν οι διαφωνίες ΔΝΤ-Βερολίνου, ή για να επέλθει κάποια ευθυγράμμιση στο εσωτερικό του Eurogroup, ή έστω για να στηριχθούν οι αυριανές πρωτοβουλίες ΕΚΤ/Ντράγκι τον Ιούλιο, πάντως τον Σεπτέμβριο (σιγά-σιγά συνειδητοποιείται ότι η πρόσβαση στο Q.E. δεν θα αλλάξει ποσοτικά τη δομή κόστους των τραπεζών, όπως είχε φτάσει να προβάλλεται).
Γίνεται επειδή στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον διεφάνη ότι οι μεγάλοι του διεθνούς χρήματος -οι οποίοι θα κληθούν/καλούνται ήδη να καλύψουν τις ανάγκες αναχρηματοδότησης της Ελλάδας όταν θα προσέλθει στις αγορές (και δεν αναφερόμαστε στα δοκιμαστικά γυμνάσματα, τύπου 2014...)- δείχνουν δύσπιστοι ως προς τα ανάμικτα σινιάλα που δίνει η «Ευρώπη» σ’ αυτό το θέμα. Αυτό είναι που «ξύπνησε» τους ίδιους τους Ευρωπαίους στους κινδύνους των χειρισμών «στην κόψη του ξυραφιού»/brinkmanship του τύπου Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Διότι ναι μεν τώρα οι αποδόσεις του ελληνικού χαρτιού υποχώρησαν κάτω από το 6% (με τη δεκαετία περί το 5,75%, τη διετία στο 5,45%), όμως κάτι το πιο συγκεκριμένο χρειάζεται ώστε οι αγορές να προσέλθουν, αυτές, στον χειρισμό του ελληνικού ζητήματος.
Βέβαια, το αντιδιαμετρικό σε «πολιτικό χειρισμό» της πεισματικά αρνητικής στάσης Σόιμπλε, ακόμη και να δεχθεί ότι η συζήτηση που γίνεται... όντως γίνεται, είναι λ.χ. καθ’ ημάς η στάση Τασίας Χριστοδουλοπούλου. Η οποία ζήτησε -με κάθε σοβαρότητα- να ενσωματωθεί σε νομοθετικό κείμενο η διακηρυχθείσα αμυντική θέση Τσίπρα, ότι δηλαδή αν δεν υπάρξει τώρα προσδιορισμένο πακέτο διευθέτησης, κυρίως όμως αν δεν υπάρξει υλοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, στον καιρό τους, τότε ούτε το τωρινό πακέτο ελληνικών μέτρων με την προ-νομοθέτηση ρυθμίσεων για το 2019-20 θα εφαρμοστεί.
Όπως ο Σκοτεινός Ιππότης (όπως αποδεικνύεται πονηρός Βαλκάνιος πολιτευτής του ευκαιριακού) Σόιμπλε είναι πρόθυμος να χαλάσει οτιδήποτε για να σκοράρει στους δικούς του, έτσι και η συμπαθέστατη Τασία δίνει το καλύτερο όπλο (ως 53+; - ως ατομική πρωτοβουλία;) ώστε να επανέλθει το αδιέξοδο. Όλα αυτά -το τονίζουμε- τη στιγμή που το ΔΝΤ ωθεί διακριτικά (;) την ελληνική πλευρά να παίξει κι εδώ παιχνίδι καθυστερήσεων, ώστε να εκμαιεύσει ουσιωδέστερη ελάφρυνση χρέους. Ένα αντίστροφο brinkmanship, δηλαδή.
Μπορεί η 22α Μαΐου -στο Eurogroup και στο περιθώριό του- να μη δώσει το global deal για τη συνολική αντιμετώπιση του ελληνικού ζητήματος, όμως αξίζει να έχει ρίξει κανείς μια ματιά στα συμπεράσματα της Έκθεσης Greece MacroMonitor της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank, δια χειρός Πλ. Μονοκρούσου. Παρατηρεί:
«Ακόμη και με την απουσία μέτρων μεσομακροπρόθεσμου χαρακτήρα για την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, η Ελληνική Δημοκρατία θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να καλύψει τις καθαρές δανειακές ανάγκες της 5ετούς περιόδου μετά το πέρας του υφιστάμενου προγράμματος (2019-2023) μέσω σχετικά περιορισμένου δανεισμού από τις διεθνείς αγορές (της τάξης των 7 δισ. ευρώ περίπου ετησίως κατά μέσο όρο)».
Σπεύδει όμως να συμπληρώσει/τονίσει:
«Σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η απουσία περαιτέρω σημαντικής ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα απαιτούσε την εξασφάλιση σημαντικά υψηλότερου δανεισμού από τις διεθνείς αγορές, εγείροντας σοβαρές ανησυχίες για τη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής θέσης της χώρας».
Αυτού του είδους η προοπτική ματιά δεν συνταιριάζει με την προσέγγιση πολιτευτών τύπου Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ή Τασίας Χριστοδουλοπούλου (οι δυο στο ίδιο τσουβάλι; Μα... αφού αυτήν τη λογική ρηχότητας επιλέγουν!). Όμως, τις αγορές αυτού του είδους οι προσεγγίσεις τις οδηγούν: ούτε οι εκλογικοί σχεδιασμοί 15θημέρου, ούτε οι εσωκομματικές κόντρες.