Της Ανθής Αγγελοπούλου
Το σοβαρό θέμα των πάρα πολλών καισαρικών στη χώρα μας, έχει προβληματίσει σοβαρά τόσο την ηγεσία του υπουργείου Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όσο και μερίδα Ελλήνων επιστημόνων.
Σύμφωνα με μια νέα ανακοίνωση του Δρ. Νίκου Σκαρτάδου, Μαιευτήρα-Χειρουργού Γυναικολόγου και Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, δεν είναι τελικά απαραίτητες όλες οι καισαρικές, καθώς, όπως λέει, μια μητέρα μπορεί να προβεί σε φυσιολογικό τοκετό ακόμα και αν έχει προηγούμενη γέννα με καισαρική.
Σύμφωνα με το Δρ. Σκαρτάδο, η απόφαση για φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική πρέπει να ληφθεί με προσοχή και να εξετασθούν όλες οι απαραίτητες παράμετροι, προκειμένου το αποτέλεσμα να είναι το αναμενόμενο και φυσικά η όλη επιτυχία θα εξαρτηθεί από τον βαθμό εμπειρίας του ιατρού, αλλά και τις ειδικές γνώσεις που έχει αποκτήσει στη συγκεκριμένη μέθοδο. «Οι κατεστημένες αντιλήψεις βέβαια δεν είναι πάντα εύκολο να υπερκερασθούν», προσθέτει, «ειδικά αν σκεφθούμε ότι ενώ η μέθοδος VBAC ή «Κολπική Γέννα μετά απο Καισαρική» (Vaginal Birth After Cesarean), ήταν συνηθισμένη στην Ευρώπη εδώ και πολλά χρόνια, στην Ελλάδα ελάχιστοι ιατροί "τολμούσαν" να την προτείνουν, αντίληψη η οποία οφειλόταν κυρίως στο γεγονός ότι δεν διέθεταν τις κατάλληλες γνώσεις ώστε να υπερκεράσουν τις απαιτήσεις της μεθόδου».
Όπως επισημαίνει ο γιατρός, μεγάλο ρόλο στην εφαρμογή του φυσιολογικού τοκετού όταν είχε ήδη προηγηθεί καισαρική, παίζουν οι ίδιες οι γυναίκες, ενώ ανάμεσα στους «επικριτές» της μεθόδου συγκαταλέγονται εκείνοι που μιλούν για ενδεχόμενη ρήξη της μήτρας.
Η Ελλάδα έχει τις περισσότερες καισαρικές στην Ευρώπη
Να θυμίσουμε ότι πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη στη χώρα μας από κλιμάκιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), κατά παραγγελία του υπουργείου Υγείας, σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία αποκάλυψε ότι οι καισαρικές που διενεργούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα είναι διπλάσιες σε αριθμό από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη και πολλαπλάσιες από το αποδεκτό όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Από τα στοιχεία που προέκυψαν, στο σύνολο των γεννήσεων το 56,8% γίνεται με καισαρική τομή, εκ των οποίων το 53,8% στο ΕΣΥ και το 58,7% στον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το αποδεκτό όριο είναι το 15%, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη κυμαίνεται περίπου στο 30%.
Μέτρα για τη μείωση των καισαρικών τομών
Η ομάδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει καταθέσει σειρά προτάσεων στο υπουργείο Υγείας προκειμένου να ληφθούν μέτρα έτσι ώστε να μειωθούν οι καισαρικές στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα προτείνουν:
1. Θέσπιση εγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών και πρωτοκόλλων σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοκόλλων για πρόκληση τοκετού (εκπρόσωποι επαγγελματικών ενώσεων και συλλόγων εξέφρασαν την επιθυμία για περισσότερη υποστήριξη από το ΥΥ στο εν λόγω ζήτημα).
2. Ίδρυση περιγεννητικών κέντρων (δομημένο δίκτυο μονάδων με σύστημα παραπομπής).
3. Υποστήριξη για κολπική γέννηση μετά από καισαρική.
4. Θέσπιση συστήματος επιτήρησης περιγεννητικών δεδομένων κατά Robson, και αναλύσεων για κάθε Μονάδα σύμφωνα με τη δήλωση του ΠΟ.Υ. για τα ποσοστά καισαρικών.
5. Εκπαίδευση και κατάρτιση των παρόχων και των εγκύων για τους τρόπους διενέργειας του τοκετού. Δηλαδή το κοινό πρέπει να εκπαιδευτεί σχετικά με τα όσα ισχύουν για τον κολπικό και επεμβατικό τοκετό, για τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους για τη μητέρα και το νεογνό, για τις παροχές και τα κόστη, για τις πιθανές επιπτώσεις της περιττής (ιατρογενούς) προωρότητας. Ενώ πρέπει να δημοσιοποιούνται τοπικά παραδείγματα ορθών πρακτικών.
6. Αυξημένο ρόλο των μαιών στην παροχή φροντίδας καθώς και προώθηση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και του ρόλου του οικογενειακού γιατρού.
7. Ενεργοποίηση ενεργειών για την προστασία των ασθενών από απάτη και διαφθορά.
8. Κοινό συμβατικό πλαίσιο για δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία.
9. Ανάπτυξη ενός καθολικού τιμολογίου τοκετού που εξασφαλίζει μια ελάχιστη δέσμη υπηρεσιών. Το τιμολόγιο αυτό θα εφαρμόζεται σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία και θα εξασφαλίζει ότι ο τοκετός είναι εντελώς δωρεάν για τον ασθενή. Το τιμολόγιο πρέπει να δημοσιοποιείται στα μέσα ενημέρωσης και να ελέγχεται προσεκτικά. Για να διατηρήσουν τη σύμβασή τους με τον ΕΟΠΥΥ, οι πάροχοι θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 25% των ασθενών τους χρησιμοποιεί το εν λόγω τιμολόγιο επί ποινή παραβίασης της σύμβασης.
Υποχρεωτική η αιτιολόγηση των καισαρικών
Το υπουργείο Υγείας από την πλευρά του την προηγούμενη εβδομάδα, ανακοίνωσε ότι προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης των καισαρικών στη χώρα μας θα γίνει υποχρεωτική η αιτιολόγηση και η τεκμηρίωση κάθε καισαρικής επέμβασης, ενώ θα διαμορφωθεί και ένα σύστημα αντικινήτρων.
Όπως ανέφερε ο υπουργός Ανδρέας Ξανθός στη Βουλή, το γεγονός αυτό εκθέτει την χώρα μας και την επιστημονική κοινότητα, ενώ, εκθέτει τις επίτοκες σε αυξημένο κίνδυνο, λόγω της χειρουργικής πράξης που υφίστανται και επιβαρύνει οικονομικά το Σύστημα Υγείας, αφού η αποζημίωση για χειρουργική πράξη καισαρικής είναι κατά 66% υψηλότερη από τον φυσιολογικό τοκετό.
