Της Ανθής Αγγελοπούλου
Το κόστος της διαχείρισης του άσθματος στην Ελλάδα μπήκε στο μικροσκόπιο σε μελέτη που έκανε ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Κυριάκος Σουλιώτης.
Η μελέτη αποτύπωσης του κόστους διαχείρισης της ΧΑΠ και του Άσθματος στην Ελλάδα έγινε σε γιατρούς της Ελληνικής Πνευμονολογικής εταιρείας μαζί με βιβλιογραφική επισκόπηση, με στόχο την αναζήτηση μοναδιαίου κόστους για κάθε έναν από τους πόρους που χρησιμοποιούνται στη διαχείριση του νοσήματος από τις επίσημες πηγές, όπως είναι το Υπουργείο Υγείας, τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) και ο ΕΟΠΥΥ.
Παρουσιάζοντας τη μελέτη αυτή ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και Συντονιστής Δ/ντης της 6ης Κλινικής ΓΝΝΘΑ κ. Μιχάλης Τουμπής ανέφερε ότι για την ορθή διεξαγωγή της, έγινε υπολογισμός του συνολικού, άμεσου και έμμεσου, κόστους της ΧΑΠ και του άσθματος στην Ελλάδα ανά μέσο ασθενή και εντοπισμός των κυριότερων παραγόντων/ κέντρων κόστους καθώς εκτίμηση, με βάση τα δημογραφικά και επιδημιολογικά στοιχεία, της συνολικής επιβάρυνσης των νοσημάτων στο σύστημα υγείας και την κοινωνία.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης για τη χρήση πόρων στη διαχείριση του άσθματος διαφάνηκαν τα εξής:
Νοσοκομειακή περίθαλψη στη διαχείριση των παροξύνσεων
Στη φάση των παροξύνσεων το 10% των ασθενών απαιτεί νοσηλεία, με μέσο κόστος ανά ασθενή €577. Επίσης, από τους ασθενείς που νοσηλεύονται, το 10% μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία στη ΜΕΘ, με μέση διάρκεια παραμονής στη ΜΕΘ 5,8 ημέρες και μέσο κόστος €1.167 ανά ασθενή.
Εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις (σε κάθε παρόξυνση)
Το 60% των ασθενών πραγματοποιεί 1,2 γεν. εξετάσεις αίματος
Το 50% των ασθενών πραγματοποιεί 1,2 βιοχημικούς ελέγχους
Το 73% των ασθενών πραγματοποιεί 1,3 σπιρομετρήσεις
Το 25% των ασθενών πραγματοποιεί 1 ηλεκτροκαρδιογράφημα
Το 41% θα υποβληθεί σε ακτινογραφία θώρακος
Και το 14% θα υποβληθεί σε αξονική τομογραφία
Τέλος, η χρήση πόρων είναι πολύ μικρή έως αμελητέα (<5% των ασθενών) με μόνη εξαίρεση τη χρήση νεφελοποιητή στο σπίτι, σε ποσοστό ασθενών που κυμαίνεται από 20-35%.
Τα έμμεσα κόστη και άλλοι παράγοντες χρήσης πόρων έδειξαν ότι:
Στο έμμεσο και προνοιακό κόστος ένα ποσοστό < 5% των ασθενών λαμβάνει κάποιου είδους επίδομα από την κοινωνική ασφάλιση που σχετίζεται με το νόσημα. Καθώς και ότι ο μέσος αριθμός ημερών απουσίας από την εργασία κατ’ έτος που σχετίζεται συνολικά με το νόσημα ανέρχεται στις 12,5 ημέρες.
Στο έμμεσο κόστος ανά ασθενή το κόστος απώλειας παραγωγικότητας είναι €1,036.
Χρόνος φροντιστών υγείας
Περίπου 10% των ασθενών λαμβάνει βοήθεια στις καθημερινές του δραστηριότητες από ανθρώπους του οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντος, 4 ημέρες ανά εβδομάδα, 2-3 ώρες ανά ημέρα.
Οι φροντιστές υγείας δεν πληρώνονται και είναι κατά 86% οικονομικά ενεργοί δηλαδή, έχουμε πρόσθετη απώλεια παραγωγικότητας για την οικονομία.
Συμπερασματικά λοιπόν, η μελέτη έδειξε ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει αρνητικά τη συμμόρφωση των ασθενών και στη θεραπεία του άσθματος. Το άσθμα είναι χρόνιο νόσημα με υψηλή χρήση πόρων ανά ασθενή. Ενώ ιδιαίτερα αυξημένη χρήση πόρων παρουσιάζουν οι παροξύνσεις.
Επίσης, το άσθμα έχει υψηλό έμμεσο κόστος, ενώ η σταθεροποίηση του ασθενή μπορεί να συμβάλει στη μείωση των πόρων που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της ασθένειας, καθώς και στη μείωση τόσο του άμεσου όσο και του έμμεσου κόστους.
Επίσης, μια ακόμα πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι γιατροί έχουν επίγνωση του φαινομένου της μη συμμόρφωσης των ασθενών τους στις θεραπείες για το άσθμα και τη ΧΑΠ, αλλά υποεκτιμούν το μέγεθος και τη σοβαρότητά της. Επιπλέον, υπερεκτιμούν την ικανότητά τους να αναγνωρίσουν τη μη-συμμόρφωση στους ασθενείς τους.