Η «Ιλιάδα» ξεκινάει με τη λέξη «οργή». Ο Αιγέας από την άλλη, πέφτει συντετριμμένος από το Σούνιο, όταν αντικρίζει τα μαύρα πανιά στο πλοίο που φέρνει τον Θησέα από την Κρήτη. Η Αντιγόνη φωνάζει ότι δεν γεννήθηκε για να μισεί, αλλά για να αγαπά μαζί με άλλους, ενώ η Ιοκάστη ρωτάει τον Οιδίποδα: «Ποιος άντρας δεν ονειρεύτηκε να κοιμηθεί με τη μητέρα του;».
Αν ο αρχαίος κόσμος είναι ο κόσμος της λογικής και του μέτρου της νόησης, είναι παράλληλα και ο κόσμος των συναισθημάτων. Από τις 9 Μαρτίου, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης φωτίζει αυτό το εν πολλοίς αθέατο σύμπαν παρουσιάζοντας την πρωτοποριακή έκθεση με τίτλο «Ένας κόσμος συναισθημάτων: Αρχαία Ελλάδα, 700 π.Χ. - 200 μ.Χ.».
Η έκθεση, που θα έχει ελεύθερη είσοδο και θα λειτουργεί μέχρι τις 24 Ιουνίου, συγκεντρώνει περισσότερα από 130 εκθέματα από τα σπουδαιότερα Μουσεία του κόσμου όπως το Μουσείο της Ακρόπολης, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο του Λούβρου, το Βρετανικό Μουσείο και τα Μουσεία του Βατικανού. Στόχος της είναι να διερευνήσει τις ιδέες και τις συμπεριφορές των ανθρώπων της κλασικής αρχαιότητας σχετικά με τα συναισθήματα, καθώς και τους τρόπους αποτύπωσής τους.
Διαμορφωμένη από μια ομάδα διακεκριμένων επιμελητών, περιλαμβάνει αγγεία, γλυπτά (από αγάλματα φυσικού μεγέθους από την Ακρόπολη μέχρι ταφικά ανάγλυφα), θεατρικές μάσκες, φυλακτά, νομίσματα και αναθήματα, καθώς και άλλα έργα τέχνης, η δημιουργία των οποίων εκτείνεται από τις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. μέχρι και τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Επιτύμβια στήλη, μάρμαρο, αρχές 3ου αιώνα π.Χ., από το Νεκροταφείο της Αρχαίας Θήρας. Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας.
Πολλά από τα εκθέματα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στις ΗΠΑ και κάποια από αυτά ταξιδεύουν για πρώτη φορά εκτός ελληνικών συνόρων. Στο σύνολό τους, τα εκθέματα προσφέρουν την ευκαιρία να συλλογιστούμε ξανά τον ρόλο των συναισθημάτων στην προσωπική, κοινωνική και πολιτική ζωή, ενώ παράλληλα συνδράμουν στην προώθηση του σχετικά νέου τομέα της ιστορίας των συναισθημάτων. «Η έκθεση και τα προγράμματα που τη συνοδεύουν είναι δυναμικές εκφράσεις της αποστολής του Ιδρύματος Ωνάση: της στήριξης εκπαιδευτικών και πολιτιστικών πρωτοβουλιών ως μέσων για την επίτευξη κοινωνικής συνοχής. Η έκθεση δεν αποτελεί μόνο μια σπάνια και αναστοχαστική θεματική συλλογή από όμορφα και συναρπαστικά αντικείμενα του αρχαίου κόσμου, αλλά κάτι παραπάνω: αποτελεί συμβολή στη βαθύτερη κατανόηση της καθημερινής μας πραγματικότητας. Είμαστε βαθιά ευγνώμονες στους διακεκριμένους επιμελητές για αυτήν τη σημαντική έκθεση και τον αποκαλυπτικό της κατάλογο», επισημαίνει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου.
Κεφαλή της Πενθεσίλειας, μάρμαρο, ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνιστικού πρωτοτύπου.
Από την πλευρά της, η Αμάλια Κοσμετάτου, Εκτελεστική Διευθύντρια και Διευθύντρια Πολιτιστικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, σημειώνει: «Χάρη στην εκπληκτική δουλειά των επιμελητών, η έκθεση θα συνεισφέρει σημαντικά στην επιστημονική έρευνα, ενώ συγχρόνως θα φέρει το κοινό σε επαφή με αντικείμενα τα οποία έχουν ακόμα τη δύναμη να συναρπάζουν και να ενθουσιάζουν πάνω από 2.000 χρόνια μετά τη δημιουργία τους».
Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Άγγελος Χανιώτης, Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών του Ινστιτούτου Ανώτατων Σπουδών (Πρίνστον) και μέλος διοικητικού συμβουλίου του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, ο Νικόλαος Καλτσάς, επίτιμος διευθυντής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και ο Ιωάννης Μυλωνόπουλος, αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Υδρία που απεικονίζει τον Αχιλλέα να σκοτώνει τον Τρωίλο, κεραμική, μελανόμορφη, ca.510-500 π.Χ., από το Βούλτσι. Βρετανικό Μουσείο.
Η έκθεση θα συνοδεύεται από έναν πλήρως εικονογραφημένο κατάλογο, ο οποίος θα περιλαμβάνει μελέτες επιστημόνων -ανάμεσά τους οι David Konstan και Joseph E. LeDoux, όπως επίσης και συνεισφορές από σχεδόν 60 Ευρωπαίους και Αμερικανούς συγγραφείς. «Προφανώς δεν έχουμε τη δυνατότητα να μελετήσουμε με άμεσο τρόπο τις νευροβιολογικές διεργασίες των ανθρώπων στην αρχαία Ελλάδα. Μπορούμε εντούτοις να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνικές νόρμες, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, η φιλοσοφία και η παιδεία καθόρισαν τις εκδηλώσεις των συναισθημάτων, όπως και τους τρόπους με τους οποίους τα συναισθήματα επανακαθόρισαν με τη σειρά τους κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, πολιτικές συμπεριφορές και θρησκευτικές πρακτικές», τονίζει, μεταξύ άλλων, μέσα από τον κατάλογο, ο διακεκριμένος ιστορικός Άγγελος Χανιώτης. naftemporiki.gr
