Την ώρα που ο δεξιός λαϊκιστής Βίλντερς ετοιμάζεται με όχημα τον ευρωσκεπτικισμό να σαρώσει στις επικείμενες εκλογές στην Ολλανδία, το Μάαστριχτ γιορτάζει σήμερα την ΕΕ και τη γνωστή συνθήκη που φέρει το όνομά τoυ.
Η πόλη της νότιας Ολλανδίας έχει βάλει τα καλά της. Στις 7 Φεβρουαρίου του 1992 εδώ υπεγράφη η Συνθήκη του Μάαστριχτ με την οποία η παλιά ΕΟΚ έδωσε τη θέση της στη σύγχρονη ΕΕ. Στη βάση της συνθήκης αυτής ήρθε αργότερα και το κοινό νόμισμα, το ευρώ.
Υπάρχει όμως σήμερα όντως λόγος να γιορτάσει κανείς τη στιγμή που η ΕΕ βιώνει τη χειρότερη κρίση στην ιστορία της; Η λίστα των προβλημάτων είναι μακρά και όχι αμελητέα: το Brexit, η αναβίωση του κινδύνου Grexit, το προσφυγικό, ο διχασμός μεταξύ Βορρά και Nότου αλλά και μεταξύ Aνατολής και dύσης, η άνοδος των ευρωσκεπτικιστικών και λαϊκιστικών κομμάτων είναι τα βασικότερα.
Μήνυμα ευρωπαϊκής ενότητας
Το Μάαστριχτ προσπαθεί να αντισταθεί σε όλα αυτά και να στείλει μηνύματα ευρωπαϊκής ενότητας. Αναμφίβολα η μικρή ολλανδική πόλη των 120.000 κατοίκων είναι η πιο «ευρωπαϊκή» πόλη της Ολλανδίας και είναι περήφανη για αυτό. Ένα από τα σημεία που δεν ξεχνά ποτέ να δείξει ο ξεναγός Κορ Χάμανς στους τουρίστες που επισκέπτονται την πόλη του είναι ένα ΑΤΜ στην κεντρική αγορά της πόλης. «Εδώ έγινε την 1η Ιανουαρίου του 2002 η πρώτη ανάληψη σε ευρώ», λέει με περηφάνια.
Ήδη από τον Δεκέμβριο κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υπενθύμιζαν τα επικείμενα γενέθλια, επιχειρώντας να δώσουν το έναυσμα για μια νέα αρχή. Υπό το σύνθημα «Europe Calling» παρέπεμπαν στα ευρωπαϊκά κεκτημένα. Με το ίδιο σύνθημα το Μάαστριχτ θέλει να ξεκινήσει τώρα έναν θετικό διάλογο για την Ευρώπη.
Γι' αυτόν τον σκοπό περισσότεροι από 5.000 νέοι, μαθητές και φοιτητές από όλες τις χώρες μέλη γιορτάζουν σήμερα στην ολλανδική πόλη και συζητούν για το μέλλον της γηραιάς ηπείρου. «Η ΕΕ δεν πρόκειται να διαλυθεί. Πρόκειται μόνον για μια σημαντική τομή που θα οδηγήσει σε ένα νέο σχέδιο», εκτιμά ο γερμανός φοιτητής Μόριτς Οστερχούμπερ. Από πού πηγάζει αυτή η αισιοδοξία; «Η Ευρώπη μας προσφέρει πολλές δυνατότητες», απαντά η φοιτήτρια Πατρίσια Ζένγκε, «Ταξίδια, σπουδές, δουλειά».
Και στο βάθος… ο Βίλντερς
25 χρόνια πριν, το κλίμα στο Μάαστριχτ αλλά και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ήταν πανηγυρικό. Η αισιοδοξία που ήταν διάχυτη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου είχαν δώσει μια άνευ προηγουμένου ώθηση στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Η συνεργασία μεταξύ των 12 τότε χωρών ήταν φυσικά πιο εύκολη απ΄ ό,τι σήμερα με τα 28 μέλη.
Παρά ταύτα το Μάαστριχτ επιχειρεί να στείλει σήμερα και με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την υπογραφή της συνθήκης ένα μήνυμα ενότητας. Η φιλοευρωπαϊκή στάση και ταυτότητα του Μάαστριχτ δεν αντικατοπτρίζει βέβαια ουδόλως το γενικότερο κλίμα στην Ολλανδία. Κυρίαρχος της πολιτικής σκηνής το τελευταίο διάστημα είναι ο δεξιός λαϊκιστής Γκερντ Βίλντερς. Στα μέσα Μαρτίου το κόμμα του δεν αποκλείεται να αναδειχθεί πρώτη δύναμη στις βουλευτικές εκλογές. Και τότε ένας ακόμη εφιάλτης για την ενωμένη Ευρώπη θα γίνει πραγματικότητα.
