Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Οι νόμοι της φυσικής εξηγούν με σαφήνεια το γιατί δεν πρέπει να τραβάμε το σκοινί πέρα από το όριο της θραύσης. Στην οικονομία υπάρχουν άλλοι νόμοι που ορίζουν ότι η υπερβολική αύξηση των φορολογικών συντελεστών θα οδηγήσει τελικώς στο αντίθετο αποτέλεσμα: σε μείωση της κατανάλωσης, φοροδιαφυγή και τελικώς απώλεια δημοσίων εσόδων.
Μέσα στο 2016 το υπουργείο Οικονομικών έκανε ό,τι μπορούσε για να φέρει τους φορολογούμενους στα όριά τους. Ναι, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν.
Πώς όμως; Ένα μεγάλο μέρος της υπέρβασης οφείλεται στον ΦΠΑ. Στην κυβέρνηση ομιλούν για «πάταξη της φοροδιαφυγής», άλλοι υποστηρίζουν ότι τα πρόσθετα έσοδα προήλθαν από την τόνωση των ηλεκτρονικών πληρωμών εξαιτίας των capital controls.
Κι όμως αυτοί οι δύο παράγοντες δεν αποτυπώνουν όλη την αλήθεια: Μέσα στο 2016 εφαρμόστηκε πλήρως το μέτρο της μετάταξης προϊόντων από τον ΦΠΑ του 13% στο 24%.
Εκατοντάδες είδη πρώτης ανάγκης, στα οποία τα νοικοκυριά δεν είχαν σημαντικά περιθώρια να περιορίσουν την κατανάλωση, επιβαρύνθηκαν φορολογικά με 11 ποσοστιαίες μονάδες. Και να ‘ταν μόνον αυτό…
Ολόκληρο το 2016 οι φορολογικές αρχές επιδόθηκαν σε χιλιάδες δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, ενώ χιλιάδες οφειλέτες υποχρεώθηκαν να πληρώνουν τις τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις για να διατηρήσουν τις ρυθμίσεις της εφορίας. Αυτό αποτυπώθηκε στα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, που επίσης απέδωσαν πέραν του αναμενόμενου.
Αν προστεθεί και το «τσουβάλι» των νέων φορολογικών μέτρων που επιβλήθηκαν μέσα στην προηγούμενη χρονιά (αύξηση παρακράτησης φόρου σε μισθωτούς και συνταξιούχους, αύξηση προκαταβολής φόρου σε επιχειρήσεις, αύξηση φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, αύξηση ΦΠΑ από το 23% στο 24%), τότε εξηγείται σε μεγάλο βαθμό το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της προηγούμενης χρονιάς για το οποίο πανηγυρίζει η κυβέρνηση.
Το ζήτημα είναι άλλο: Το 2017 ξεκίνησε και το οικονομικό επιτελείο πιστεύει ότι η ίδια «συνταγή» θα αποδώσει και πάλι. Με τις αυξήσεις φόρων στα καύσιμα, στον καφέ, στα τσιγάρα, στο εισόδημα, με τη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα και σειρά άλλων μέτρων, η κυβέρνηση αποφασίζει να δοκιμάσει ακόμη περισσότερο τα «όρια θραύσης».
Πολύ σύντομα, θα φανεί αν τα έχει ξεπεράσει. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση τον λογαριασμό θα κληθούμε και πάλι να τον πληρώσουμε όλοι…