Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Ποιοι ήταν τελικά οι μεγάλοι κερδισμένοι του 2016; Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Μπόρις Τζόνσον και ο λαϊκισμός θα πουν πολλοί, αλλά θα διαφωνήσουν άλλοι τόσοι. Μήπως τελικά σε ένα άκρως ταραχώδες έτος οι μόνοι νικητές ήταν οι... ατάραχοι επενδυτές;
Από τη δίχως τέλος τραγωδία στη Συρία και τη χειρότερη προσφυγική κρίση των τελευταίων πενήντα ετών έως τις πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις και την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία και από το Brexit ή το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών έως την άνοδο της ακροδεξιάς ανά την Ευρώπη, τίποτα δεν τάραξε τις αγορές μετοχών - τουλάχιστον όχι για πολύ.
Ένα «πάρτι» 2 τρισ. δολαρίων έχει στηθεί το τελευταίο διάστημα. Κανείς δεν περίμενε τόση ευφορία τον Ιανουάριο. Το 2016 είχε καταφθάσει με ένα μεγάλο «μπανγκ».
Η πρώτη συνεδρίαση του έτους ήταν η χειρότερη όλων των εποχών για την κινεζική αγορά, ημέρα αιμορραγίας για την Ευρώπη και η πλέον επώδυνη έναρξη των τελευταίων 84 ετών για τη Wall Street. Δεν ήταν, όμως, γεωπολιτικοί οι κίνδυνοι που είχαν τρομάξει τους επενδυτές τότε, αλλά ένας καθαρά οικονομικός.
Η κινεζική οικονομία -η μεγαλύτερη καταναλώτρια πρώτων υλών του πλανήτη- ασθενούσε βαριά. Όταν άρχισε να αναρρώνει έπεσε και ο πυρετός των αγορών.
Κόντρα στις προβλέψεις των ειδικών, που ήθελαν το γεωπολιτικό ρίσκο να είναι η πρωταρχική απειλή, οι πολιτικές εξελίξεις καθόλου δεν σκιάζουν τις αγορές.
Οι επενδυτές αγνοούν την ολίσθηση στον λαϊκισμό και τον αυταρχισμό, τους σοβαρούς κλυδωνισμούς για το ευρωπαϊκό εγχείρημα ή τον τοξικό διχασμό της αμερικανικής κοινωνίας, κλείνουν τα μάτια σε συρράξεις και περιφερειακές εντάσεις.
Τίποτα δεν τους τρομάζει. Γιατί; Ίσως να θεωρούν τις ζοφερές πολιτικές αναλύσεις υπερβολικές, να μη βλέπουν μπροστά τους το χάος, αλλά ανατροπές, που ίσως να βγουν και σε καλό. Πιο πιθανό είναι απλώς να ακολουθούν το χρήμα.
Τα πάντα ωχριούν μπροστά στις δεσμεύσεις των κεντρικών τραπεζών, στις υποσχέσεις Τραμπ για επενδύσεις και φοροελαφρύνσεις, στις προσδοκίες για χαλάρωση του πλαισίου για τον χρηματοοικονομικό τομέα.
Και κάπως έτσι το 2016 ετοιμάζεται να μας αποχαιρετίσει και πάλι με ένα «μπανγκ» - αυτή τη φορά θετικό, με τον Dow να σπάει το φράγμα των 20.000 μονάδων. Αρκεί αυτή η «έκρηξη» να μην οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη (εκείνη μίας φούσκας, που θα σκάει) το 2017.
