Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος σκηνοθετεί ένα έργο για ανθρώπους, που η φτώχεια, η κρίση και η ανεργία τούς έχουν ρίξει στο περιθώριο, αλλά καταφέρνουν να βρουν, τελικά, ελπίδα και ζεστασιά, και μας μιλά για την παράσταση «Λαμπεντούζα».
Γραμμένο το 2015, από τον βραβευμένο Βρετανό θεατρικό συγγραφέα Άντερς Λουστγκάρτεν, ύστερα από παραγγελία του θεάτρου Σόχο του Λονδίνου, το εξαιρετικά επίκαιρο αυτό έργο παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.
Η θεματολογία και η γραφή του προσέλκυσαν σκηνοθετικά τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, ο οποίος μιλά για την παράσταση, για το προσφυγικό και για τη σημερινή Ελλάδα.
Υπό ποιες συνθήκες γράφτηκε αυτό το τόσο επίκαιρο έργο; Ο συγγραφέας της “Λαμπεντούζα”, Άντερς Λουστγκάρτεν, είναι ακτιβιστής, που δραστηριοποιείται ανά τον κόσμο, εξ ου και, όπως λέει, έχει συλληφθεί σε τέσσερις από τις πέντε ηπείρους! Για την ακρίβεια, ο ακτιβισμός τον έσπρωξε στη θεατρική γραφή, και όχι το αντίστροφο. Έκανε διδακτορικό στην Αμερική πάνω στην κινέζικη ιστορία: πολιτισμικές επιπτώσεις της μετάβασης από τον κομμουνισμό στον καπιταλισμό, κι όταν το τελείωσε, άρχισε να διδάσκει θέατρο σε φυλακές. Η επαφή με τους φυλακισμένους τού άνοιξε δρόμους, που δεν το περίμενε, όπως λέει ο ίδιος, και τότε ένιωσε την ισχυρή ώθηση να αρχίσει να γράφει θέατρο.
Όλα του τα έργα έχουν έντονη πολιτική διάσταση, και ήταν πολύ φυσικό να ασχοληθεί με το μεγάλο ζήτημα των ημερών μας, το προσφυγικό, που, όμως, το συνδέει αναπάντεχα με τη ζωή και την εργασία στη Μεγάλη Βρετανία, την καπιταλιστική μητρόπολη, που αλέθει με άλλους τρόπους τις ανθρώπινες ζωές. Είναι ένα έργο οικουμενικό, κι εμάς τους Έλληνες, που είμαστε χώρα υποδοχής προσφύγων, μας αφορά ξεχωριστά. Αν άλλαζα τον τίτλο και, αντί για “Λαμπεντούζα”, έβαζα “Μυτιλήνη”, δεν θα χρειαζόταν να αλλάξω ούτε λέξη ως προς το προσφυγικό.
Τι σας ώθησε να το σκηνοθετήσετε; Η θεματολογία του, που εστιάζει στις ανθρώπινες σχέσεις, έναν παράγοντα που κανένα σύστημα δεν μπορεί να τον ελέγξει απόλυτα και που είναι η μόνη ελπίδα των ανθρώπων. Και, βέβαια, η γραφή του που δημιουργεί δυο ενδιαφέροντες χαρακτήρες και ξετυλίγει με ποιητικό τρόπο την πορεία, που οδηγεί τον καθέναν από αυτούς σε κάποιο ξέφωτο, εκεί που ποτέ δεν θα μπορούσε να το φανταστεί.
Ποιοι είναι οι ήρωες του και τι βιώνουν;
Ο Στέφανο από τη Λαμπεντούζα προέρχεται από οικογένεια ψαράδων, πάππου προς πάππου. Όμως, στις αρχές του 21ου αιώνα, ύστερα από τρία χρόνια ανεργίας, η ανάγκη τον έφερε να κάνει εντελώς διαφορετική δουλειά, για να ζήσει την οικογένειά του. Τα ναυάγια κοντά στο νησί του είναι σχεδόν καθημερινή υπόθεση, κι αυτός σπεύδει, κάθε φορά, με ένα σκάφος, για να σώσει ανθρώπους ή, πιο συχνά, για να ανασύρει από τη θάλασσα νεκρά σώματα μεταναστών, που δεν κατάφεραν να πατήσουν στη στεριά. Ο Στέφανο είναι ένας στιβαρός χαρακτήρας. Η αφήγησή του δημιουργεί ζωντανές εικόνες, νιώθω σαν να γνωρίζω αυτόν τον τόπο, σαν να μυρίζω τον θαλασσινό αέρα.
Η Ντενίζ είναι μιγάδα φοιτήτρια, από Αγγλίδα μητέρα και Κινέζο πατέρα, η οποία εργάζεται ως εισπράκτορας σε χρηματοδοτική εταιρεία, για να πληρώνει το Πανεπιστήμιό της. Γυρίζει πόρτα πόρτα, για να μαζεύει καθυστερημένες δόσεις καταναλωτικών δανείων, και όχι σπάνια, τη λούζουν με βρισιές και ρατσιστικά σχόλια. Το μόνο που θέλει είναι να τελειώσει το Πανεπιστήμιο και να φύγει μακριά, να ρίξει μαύρη πέτρα πίσω της.
Άνθρωποι που βιώνουν σε όλο της το μεγαλείο τη βαρβαρότητα της σημερινής Ευρώπης θα βρουν ο καθένας την ανθρώπινη επαφή και την ελπίδα, που κρύβεται εκεί, που καθόλου δεν το περιμένουν. Εκείνη τη φλόγα που η ζωή επιμένει να την κρατάει ζωντανή, ακόμα και στους σκοτεινούς μας καιρούς.
Ποια είναι η άποψή σας για τον χειρισμό του προσφυγικού ζητήματος από την Ευρώπη και την Ελλάδα; Η Ευρώπη έχει μεγάλες ευθύνες για την οικονομική εκμετάλλευση των αναπτυσσόμενων χωρών και για τους πολέμους που ρημάζουν μια σειρά χωρών. Η στάση της, συνολικά, είναι απαράδεκτη. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδιαίτερα για τους πρόσφυγες, είναι ανύπαρκτα. Δεν παραβλέπω τις πολιτικές δυσκολίες του ζητήματος, αλλά, επειδή η δουλειά η δική μας είναι άλλη, είμαι ολόψυχα στραμμένος στο ανθρώπινο δράμα, που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας. Και στις αλληλέγγυες φωνές.
Όσο για την Ελλάδα, το πρόβλημα την ξεπερνάει ολότελα, για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι, και δεν είναι λίγοι, που αντιμετωπίζουν τον ξένο ισότιμα, τον σέβονται, του απλώνουν το χέρι. Με αυτούς θέλω να συνομιλώ, σε αυτούς απευθύνεται, πρώτα από όλα, η παράσταση.
Από όσα συμβαίνουν στη χώρα μας, τι σας απογοητεύει περισσότερο;
Ότι το πρόγραμμα αφήνει μηδαμινά περιθώρια, που ούτε αυτά δεν καταφέρνουμε να τα αξιοποιήσουμε. Ωστόσο, δεν με παίρνει αποκάτω. Η ρόδα της ιστορίας δεν θα σταματήσει να γυρνάει.
Τι χρειαζόμαστε πραγματικά σε αυτήν τη δύσκολη φάση; Να αφήσουμε πίσω μας αυτήν την τόσο κουραστική πόλωση. Και να μη βυθιζόμαστε στην απάθεια.
Τι σας τονώνει το ηθικό;
Για να επιστρέψω στο έργο, η ελπίδα και η δύναμη ζωής που κουβαλάει ένας πρόσφυγας.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Αγγελική Κοκκώνη, σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνικά - κοστούμια: Μαγδαληνή Αυγερινού, μουσική: Σταύρος Γασπαράτος, σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης, βοηθός σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος Τζάθας. Παίζουν: Αργύρης Ξάφης, Χαρά - Μάτα Γιαννάτου.
Πληροφορίες Θέατρο του Νέου Κόσμου: Αντισθένους 7 & Θαρύπου - Αθήνα, τηλ.: 210 9212900. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: έως 9 Απριλίου 2017: Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο: 21:15, Κυριακή: 19:00. Τιμές εισιτηρίων: Τετάρτη και Παρασκευή: κανονικό: 13 ευρώ, φοιτητικό και ανέργων: 10 ευρώ, Σάββατο και Κυριακή: κανονικό: 15 ευρώ, φοιτητικό και ανέργων: 12 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: καταστήματα: Public, Seven Spots, Reload, Media Markt, βιβλιοπωλείο Ευριπίδης, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: Για περισσότερες πληροφορίες - nkt.gr.http://nkt.gr/play/189/lampentoyza/ ή στο site: http://nkt.gr/
