Γονιδιακά οι γυναίκες είναι πιο εξελιγμένα όντα, και πιο περίπλοκες από τους άνδρες, αν και η γενετική τους ταυτότητα φαίνεται πιο απλή, δύο χρωμοσώματα X, ενώ οι άνδρες έχουν ένα Χ που κληρονομούν από τη μητέρα τους και ένα Υ του πατέρα τους.

Μόνο που κι αυτό θεωρείται ότι εξελίχθηκε από μια εκφυλισμένη εκδοχή ενός αρχαίου χρωμοσώματος X, πριν από 300 εκατομμύρια χρόνια. Αυτά αποδεικνύει μελέτη που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature www.nature.com , στην οποία αφιερώνει μεγάλη έκταση το BBC http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/4355355.stm .

Το διπλό Χ του «ασθενούς φύλου» είναι αυτό, που το προστατεύει από γενετικές ανωμαλίες, ενώ τα αγόρια, επειδή έχουν μόνο ένα X, όταν αυτό παρουσιάζει βλάβη, εμφανίζουν κληρονομικές ασθένειες, όπως η αχρωματοψία, η αιμοφιλία, ο αυτισμός, η μυϊκή δυστροφία και η νοητική υστέρηση. Για να μην αισθάνονται πάντως, οι άνδρες αδικημένοι τουλάχιστον ως προς το τελευταίο, η φύση φρόντισε να αποκαταστήσει τα πράγματα. Ετσι, παρόλο, που ο μέσος όρος του δείκτη νοημοσύνης στα δύο φύλα είναι ο ίδιος, οι άνδρες τείνουν να αγγίζουν περισσότερο τα όρια της ευφυΐας, πολύ απλά, γιατί αν έχουν γονίδια που ευνοούν την ευφυία στο χρωμόσωμα Χ, αυτά κυριαρχούν και δεν υπάρχει περίπτωση να αλλοιωθούν από άλλα στο Χ, που θα είχαν αν ήταν γυναίκες.

Το χρωμόσωμα Y συρρικνώθηκε στο πέρασμα των χρόνων, διατήρησε 78 λειτουργούντα γονίδια, ενώ το X περιέχει 1.098, και συμπεριφέρεται τόσο διαφορετικά στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, ώστε τελικά είχε ως αποτέλεσμα την εξέλιξη ενός άλλου ανθρώπινου γονιδιώματος, τονίζει ένας από τους επικεφαλής της μελέτης, ο Χάντινγκτον Ουίλαρντ του Πανεπιστημίου Ντιούκ στο Ντέρχαμ της Βόρειας Καρολίνας.

Ομως, παρόλο, που κανείς δεν ξέρει ακριβώς γιατί συρρικνώθηκε έτσι το χρωμόσωμα Υ, η συρρίκνωσή του δεν ήταν καταστροφική. Η φύση απεχθάνεται το κενό, το οποίο και σπεύδει να αναπληρώσει.

Σύμφωνα με παλαιότερο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, γενετική αλληλουχία του αποκαλύπτει ότι το Υ μπορεί να αυτοεπιδιορθώνεται.

Οπως δηλώνει ο γενετιστής στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικής Έρευνας Whitehead στο MIT Ντέιβιντ Πέιτζ «το Υ έχει έναν άσσο στο μανίκι του»: διατηρεί πολλαπλά αντίγραφα των γονιδίων του, τα οποία «ζευγαρώνουν» και αντικαθιστούν τα ελαττωματικά τμήματα. Δηλαδή, το Υ διαθέτει μηχανισμό αυτοεπιδιόρθωσης, αν και όχι πολύ ακριβή, ο οποίος ονομάζεται «μεταστροφή γονιδίων».

Η πλήρης αλληλουχία δείχνει ότι ένα μεγάλο τμήμα του Υ υπάρχει σε πολλαπλά αντίγραφα που αποτελούνται από τις ίδιες βάσεις -τα γράμματα στο αλφάβητο του DNA-, αλλά σε αντίστροφη σειρά. Αν σε ένα τμήμα παρουσιαστεί βλάβη, το Υ μπορεί να ζευγαρώσει με ένα από τα παλίνδρομά του για να επιδιορθωθεί.

To X κλειδί στο πρώτο στάδιο της παραγωγής του σπέρματος

Γενετιστές ανακάλυψαν ότι το πρώτο στάδιο παραγωγής του σπέρματος στον άνδρα στηρίζεται, σε μεγάλο βαθμό, σε γονίδια που βρίσκονται στο Χ και όχι στο Υ, το οποίο θεωρείται «σπόρος του ανδρισμού».

Παρατηρώντας πρόδρομες μορφές σπερματοζωαρίων ποντικών, οι ερευνητές από το Whitehead Institute for Biomedical Research στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, από 25 γονίδια σπερματοζωαρίων, τα δέκα βρίσκονται στο Χ και μόνο τρία στο «αρσενικό» Υ.

Τα παραπάνω αποτελέσματα καταδεικνύουν πως μερικές μορφές στειρότητας στον άνδρα κληρονομούνται από τη μητέρα στο γιο.

Μακροζωία και Υ

Tο αποκαλούμενο «ασθενές φύλο» είναι στην πραγματικότητα το βιολογικά επικρατέστερο και ανθεκτικότερο.

Οι διαφορές αρχίζουν να αναφαίνονται από τη στιγμή της σύλληψης, κατά την οποία η σχέση του αριθμού των αρρένων προς τα θήλεα είναι 115 προς 100. Μέσα σε εννιά όμως μήνες, κατά τον τοκετό, η πλεονεκτική αυτή θέση του αρσενικού περιορίζεται στα 105 προς 100, γιατί τα περισσότερα ατυχήματα κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής, που καταλήγουν στο θάνατο του εμβρύου, αφορούν κατά πολύ μεγαλύτερο ποσοστό τα αρσενικά έμβρυα.

«Η ενδομήτρια ζωή είναι μια ζούγκλα, η πλέον κατάλληλη περίοδος για φυσική επιλογή. Τα χρωμοσώματα ακολουθούν το αξίωμα της «επιβίωσης του καλύτερου». Ενα χρωμόσωμα επιβιώνει από τη μία γενιά στην επόμενη με βάση μια πιθανότητα η οποία είναι ανάλογη με την απόδοσή (δύναμή, ικανότητά) του» Το αρσενικό είναι άτομο υψηλού κινδύνου από τη ίδια τη φύση του, προκύπτει από μια ενδιαφέρουσα μελέτη, που προέρχεται από το Πανεπιστήμιο John Hopkins, και αφορά το χρωμόσωμα Υ.

Στα πλαίσια αυτής της μελέτης ανακαλύφθηκε μια οικογένεια όπου από το χρωμόσωμα Υ, ελλείπει το μακρύ του σκέλος. Από σύγκριση της ηλικίας θανάτου όλων των μελών αυτής της οικογένειας και άλλων δύο ανάλογων οικογενειών, από την ίδια περιοχή, για τις τέσσερις προηγούμενες γενεές, προέκυψαν τα ακόλουθα:

1) Στις άλλες δύο οικογένειες, οι γυναίκες πέθαιναν γύρω στα 75 τους χρόνια και οι άντρες 5-6 χρόνια νωρίτερα.

2) Στην οικογένεια με το ελαττωματικό Υ, οι γυναίκες έζησαν κατά μέσο όρο 77,4 χρόνια , ενώ οι 14 άντρες, που διερευνήθηκε το ιστορικό τους, έζησαν, κατά μέσο όρο 82,3 χρόνια.

K.T.