Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Μεταπολεμικά η Ιταλία έχει ζήσει 18 αναμετρήσεις γενικών εκλογών, περίπου 20 δημοψηφίσματα και 65 κυβερνήσεις. Οι πολιτικές της περιπέτειες είναι συχνές. Πάντα απασχολούσαν την Ευρώπη, αλλά σπανίως τρόμαζαν.
Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής, λίγους μήνες μετά το Brexit και λίγες εβδομάδες μετά την εκλογή Τραμπ, θα μπορούσε να αποδειχθεί η μεγαλύτερη δοκιμασία για την ενότητα και το μέλλον συνολικά της Ευρωζώνης.
Στον ιταλικό Τύπο διαβάζει κανείς συγκρίσεις με τις κάλπες του 1948, οι οποίες είχαν έντονο ψυχροπολεμικό άρωμα ή εκείνες του 1976, όταν οι Ιταλοί κλήθηκαν να επιλέξουν ανάμεσα στους Χριστιανοδημοκράτες και τον ευρωκομμουνισμό. Άλλοι πάλι υποκύπτουν στον πειρασμό των συγκρίσεων με το περσινό ελληνικό δημοψήφισμα. Σπεύδουν, όμως, να ξεκαθαρίσουν ότι το ιταλικό «όχι» θα ήταν πολύ πιο ηχηρό. Οι Ιταλοί καλούνται να εγκρίνουν τη Συνταγματική Αναθεώρηση.
Αν το Σύνταγμα του ‘48 είχε ως κύριο στόχο, με το μοίρασμα των εξουσιών ανάμεσα στα νομοθετικά σώματα, την κυβέρνηση και τις περιφέρειες, να αποτρέψει επιστροφή σε φασιστική δικτατορία, το νέο Σύνταγμα, που προωθεί ο Ματέο Ρέντσι, ενισχύοντας τις εξουσίες της κυβέρνησης, ευαγγελίζεται σταθερότητα. Για πολλούς η απόφαση θα είναι ψήφος εμπιστοσύνης ή διαμαρτυρίας στον τρίτο κατά σειρά διορισμένο και όχι εκλεγμένο πρωθυπουργό.
Όλα αυτά σε μία περίοδο κατά την οποία η χώρα βλέπει το ΑΕΠ της «κολλημένο» στα επίπεδα της δεκαετίας του ‘90, το δημόσιο χρέος της να υπερβαίνει το 130% και το χρηματοπιστωτικό σύστημα να λυγίζει υπό το βάρος των «κόκκινων» δανείων. Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, ο Ρέντσι οδεύει προς οδυνηρή ήττα.
Ο ίδιος θα ήθελε να δει σε μία τέτοια περίπτωση κυβέρνηση τεχνοκρατών. Οι αναλυτές βλέπουν βαθιά πολιτική κρίση και τριγμούς στο τραπεζικό σύστημα. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων βλέπει πρόωρες εκλογές και ακόμη ένα δημοψήφισμα: αυτή τη φορά για το «όχι» στο ευρώ από την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του. Ένα όχι που θα άνοιγε την πόρτα για πολλά ακόμη.
Ο Μπέπε Γκρίλο δεν φημίζεται για την εμπειρία ή το αξιόπιστο σχέδιο. Πείθει, όμως, ότι είναι «αντι-συστημικός», πείθει ότι η Ευρωζώνη είναι πηγή όλων των δεινών. Αν θριαμβεύσει, κανείς δεν έχει δικαίωμα να εκπλαγεί. Ούτε ο Ρέντσι, που παίζει συχνά το παιχνίδι της μετακύλισης των ευθυνών στην Ε.Ε., ούτε και οι Βρυξέλλες, που συνεχίζουν τις «συστάσεις» για την ψήφο στους Ιταλούς, σαν μην έμαθαν τίποτα από το Brexit.