Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Ο Γερμανός, ο Γάλλος και ο Ιταλός φορολογούμενος, πράγματι, δεν χαρίζουν λεφτά στην Ελλάδα. Ούτε ο Έλληνας θα το έκανε. Ωστόσο, την απόφαση για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα αποπληρώνει το χρέος της τη λαμβάνει η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση.
Ο λόγος για τον οποίο σημειώθηκε ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, οδηγώντας στην ανάγκη προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας, ήταν η εκτίναξη της κρατικής δαπάνης ως ποσοστού του ΑΕΠ. Την περίοδο 2006-2009 συνέβαλε κατά 90,6% στην εκτόξευση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Θα περίμενε κανείς, λοιπόν, ότι η πολιτική που θα ακολουθούσε στο δημοσιονομικό σκέλος της οικονομικής διάσωσης της χώρας, από το 2009 έως και σήμερα, θα επικεντρωνόταν ακριβώς σε αυτό το σημείο. Δεν έγινε όμως έτσι.
«Η πολιτική επιλογή, τουλάχιστον έως το 2013 και ξανά από το 2015 και μετά, ήταν υπέρ μιας δημοσιονομικής προσαρμογής που διατήρησε σε υψηλό επίπεδο τη σχέση δαπανών προς ΑΕΠ και προχώρησε στη μείωση των ελλειμμάτων κυρίως μέσω της σημαντικής αύξησης των φόρων» γράφουν οι Τάσος Γιαννίτσης και Σταύρος Ζωγραφάκης, στο βιβλίο τους «Ανισότητες, φτώχεια, οικονομικές ανατροπές».
Ειδικότερα, από το 2009 έως το 2015 οι δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκαν μόλις κατά 2,9%. Αυτό που επέτρεψε τη μείωση του ελλείμματος κατά 12,1% του ΑΕΠ ήταν η αύξηση των εσόδων κατά 9,2%, του ΑΕΠ, παράμετρος που αντιστοιχεί στο 76,1% της συνολικής προσαρμογής για την ίδια περίοδο.
Δηλαδή την εκτίναξη των δαπανών των κυβερνήσεων της περιόδου 2006-2009 κλήθηκαν να πληρώσουν εκ των υστέρων οι φορολογούμενοι, οι οποίοι υπολογίζεται ότι επιβαρύνθηκαν με 16,4 δισ.
Όσο για τη σύνθεση των κρατικών δαπανών, οι οποίες προκαλούν την αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας, αξίζει να σημειωθεί η έτερη παραδοχή των Γιαννίτση και Ζωγραφάκη:
«Την ώρα που το Δημόσιο περιόριζε μισθούς για να εξοικονομήσει δαπάνες, επέτρεπε με γενναιοδωρία τη μετάβαση σημαντικού αριθμού απασχολουμένων σε καθεστώς συνταξιοδότησης, αυξάνοντας έτσι τις συνολικές δημόσιες δαπάνες».
Με τον τρόπο αυτό, ακόμη και στην περίοδο της προσαρμογής, η δαπάνη στο ασφαλιστικό συνέβαλε αυξητικά, κατά 11,7%, στα ελλείμματα.
Αντιλαϊκό δεν είναι το επώδυνο το οποίο διορθώνει το παρελθόν και διασφαλίζει το μέλλον. Αντιλαϊκό είναι ό,τι μεταθέτει το πρόβλημα με μεγαλύτερο κόστος για τους πιο αδύναμους.
