Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Η ηθοποιός Λένα Παπαληγούρα πρωταγωνιστεί σε μια παράσταση για ενήλικες με ανήλικη ματιά, μια παράσταση - πτήση στα βαθύτερα υπόγεια του ουρανού και, κατ’ επέκταση, του εαυτού, εκεί που, συνήθως, ανακαλύπτει κανείς το νόημα της ζωής, εξερευνώντας τα σκοτάδια της ύπαρξης, και μας μιλά για τον «Μικρό πρίγκιπα».
Η πιο γνωστή άχρονη - διαχρονική ιστορία αυτοπραγμάτωσης όλων των εποχών, το φιλοσοφικό παραμύθι του Αντουάν Ντε Σαιντ - Εξιπερί που μεταφράστηκε σε 250 γλώσσες και αποτέλεσε την τρίτη κατά σειρά πιο επιτυχημένη έκδοση μετά τη «Βίβλο» και το «Κεφάλαιο», παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μπογδάνου, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από τις 19 Οκτωβρίου, για δέκα μόνο παραστάσεις, έως την 1η Νοεμβρίου.
Ενσαρκώνοντας το πασίγνωστο άφυλο παιδί που δεν μεγαλώνει, η Λένα Παπαληγούρα μιλά για το έργο και για τις - ιδιαίτερα χρήσιμες στην εποχή μας - αρετές που αναδεικνύει.
Πείτε μας λίγα λόγια για τον Αντουάν Ντε Σαιντ - Εξιπερί και για τη δημιουργία του «Μικρού πρίγκιπα».
Μολονότι υποτίθεται ότι συγκαταλέγεται στα παιδικά βιβλία, ο “Μικρός πρίγκιπας” περιέχει πολλές μεγάλες αλήθειες, καθώς συνθέτει έναν γλυκό ιδεαλισμό με τον σκληρό πραγματισμό της ανθρώπινης ζωής. Μια δεδομένη παράλληλη του μικρού πρίγκιπα και του συγγραφέα του συμπληρώνει τα κενά και των δυο: του παραμυθιού και της ζωής του Εξιπερί που σημαδεύεται από ένα ατύχημα, που έχει με το αεροπλάνο του, εν καιρώ πολέμου. Το κείμενο της παράστασης εμπλουτίζεται, μάλιστα, από αποσπάσματα επιστολών του Εξιπερί στη γυναίκα του, που γράφτηκαν μετά το ατύχημα. Προσγειωμένος στην έρημο, λίγο πριν το τέλος της ζωής του, βρέθηκε μόνος και αντιμέτωπος με τα πραγματικά υπαρξιακά ερωτήματα, που απαντώνται αργότερα από τον μικρό πρίγκιπα.
Ξεναγήστε μας στο σύμπαν αυτού του αγαπημένου παραμυθιού, που ακροβατεί ανάμεσα στην κυριολεξία και τον συμβολισμό.
Σε μια οριακή στιγμή ενός πιλότου, εμφανίζεται ένα σοφό παιδί, που του αποκαλύπτει μυστικά για τη ζωή. Αυτή είναι σε μια φράση η ιστορία του μικρού πρίγκιπα. Όμως, αυτό, που κάνει την ιστορία να ακροβατεί ανάμεσα στην κυριολεξία και το συμβολισμό, είναι ο ιδιότυπος χαρακτήρας του μικρού ήρωα, ο οποίος, παρά την ηλικία του, εκφέρει την οικουμενική ανθρώπινη εμπειρία.
Ποια μεγάλη αλήθεια φωτίζει ο συγγραφέας και με ποιον τρόπο φτάνει σε αυτήν;
Ξεκινώντας από τη βασική διαπίστωση της υποκειμενικότητας της θέασης των πραγμάτων, δηλαδή ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο πέραν του ότι ο καθένας βλέπει τη ζωή υπό το δικό του πρίσμα, ο συγγραφέας, επαγωγικά, οδηγεί στην απόδειξη ότι πληρέστερη είναι η εικόνα που συγκροτείται και υπό την επήρεια του συναισθηματισμού - στοιχείου κρίσιμου και αναφαίρετου στον άνθρωπο. Η αλεπού λέει στον μικρό πρίγκιπα “Δεν βλέπεις καθαρά, παρά μόνον με την καρδιά. Η ουσία είναι αόρατη στα μάτια”. Η αλεπού στέλνει και άλλα μηνύματα - κλειδιά, όπως: “Είσαι πάντα υπεύθυνος γι’ αυτό που έχεις εξημερώσει” (για τη συναισθηματική σχέση που ανέπτυξες) και “Ο χρόνος, που πέρασες με το τριαντάφυλλό σου, είναι αυτό που το κάνει σημαντικό” (η συναισθηματική επένδυση νοηματοδοτεί τη σχέση). Σε αυτές τις φράσεις της, συμπυκνώνεται και η ουσία του βιβλίου.
Ο μικρός πρίγκιπας είναι ένα άφυλο παιδί, που δεν μεγαλώνει. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του;
Η σιγή του συγγραφέα σε σχέση με τα συνήθη χαρακτηριστικά των παιδιών, την ανάπτυξή τους, ακόμα και το φύλο τους, δεν είναι συμπτωματική. Επιλέχθηκε, για να τονίσει την αξία της άδολης και απονήρευτης εικόνας, που έχει το παιδί για τον κόσμο, και της έμφυτης ωριμότητας του μικρού πρίγκιπα. Μπορεί, άλλωστε, να υποστηριχθεί ότι τα χαρακτηριστικά του συμβολίζουν και μια μεταφυσική διάστασή του, ότι παραπέμπουν στο ότι είναι δημιούργημα της φαντασίας του πιλότου.
Πώς προσεγγίζει την ιστορία ο Δημήτρης Μπογδάνος; Ο Δημήτρης έχει μια φρέσκια, ολοκληρωμένη και σε βάθος εικόνα. Η προσθήκη των επιστολών του Εξιπερί στο κείμενο της παράστασης προσδίδει μεγαλύτερη ακόμα πληρότητα στο βαθύτερο νόημα του έργου. Δουλεύοντας πάνω στο παραμύθι, προσπαθούμε, μπροστά στα μάτια των θεατών, να ανακαλύψουμε τι είναι, τελικά, αυτό το μεταφυσικό παιδί. Ποια ανάγκη οδηγεί τον συγγραφέα - πιλότο στο να το επινοήσει; Βρίσκεται, άραγε, ένα τέτοιο παιδί μέσα σε όλους μας; Ή καλούμαστε να το εφεύρουμε;
Είναι μια πολύ όμορφη συνάντηση με έναν εξαιρετικό θίασο και, μάλιστα, έχουμε την τύχη να παίζουμε σε αυτό το υπέροχο θέατρο, πρότυπο της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Ευχή είναι η παράσταση να μπορέσει να μιλήσει εξίσου σε έναν ενήλικο, αλλά και σε έναν ανήλικο θεατή. Κι ακόμα, να μπορέσει, όπως και το βιβλίο, να κάνει τον ενήλικα να συνειδητοποιήσει ότι δεν αποτελεί αφέλεια η εμμονή στην παιδική αθωότητα.
Ιδιαίτερα στη δύσκολη εποχή μας, τι έχει να μας πει αυτό το διαχρονικό φιλοσοφικό παραμύθι;
Αναδεικνύει τις αρετές της πίστης, της συντροφικότητας, του πλούτου του ψυχικού δεσμού. Της αναγκαίας σύμπραξης νου και ψυχής για μεγαλύτερη ευτυχία.
Ταυτότητα παράστασης Σύλληψη - σκηνοθεσία: Δημήτρης Μπογδάνος, δραματουργικός συνεργάτης: Βασίλης Μαυρογεωργίου, σκηνικά - κοστούμια: Πάρις Μέξης, κινησιολογία: Έλενα Γεροδήμου, ηχητικό τοπίο και live set: Γιώργος Καλαϊδόπουλος, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Υβόννη Τζάθα, βοηθός σκηνογράφου: Γιωργίνα Γερμανού, συντονισμός παραγωγής: Μαρία Δημητρίου, φωτογραφίες: Γιάννης Ζάχος. Παίζουν: Λένα Παπαληγούρα, Γιωργής Τσαμπουράκης, Βασίλης Μαυρογεωργίου, Λευτέρης Βασιλάκης, Λήδα Καπνά, Θάνος Λέκκας, Ειρήνη Μακρή, Υβόννη Τζάθα.
Πληροφορίες Δημοτικό Θέατρο Πειραιά: λεωφ. Ηρώων Πολυτεχνείου 32 - Πειραιάς, τηλ.: 210 4143300 και 210 4143320. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη 19, Πέμπτη 20, Παρασκευή 21, Δευτέρα 24 και Δευτέρα 31/10 και Τρίτη 1/11: 21.00, Σάββατο 22/10: 18.00, Κυριακή 23/10: 19.00 και 21:30, Πέμπτη 27/10: 19.00, Κυριακή 30/10: 17:30. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό (διακεκριμένη): 25 ευρώ, κανονικό: 18 ευρώ, φοιτητικό: 12 ευρώ, ΑΜΕΑ, άνεργοι και άνω των 65: 10 ευρώ, κάθε Πέμπτη: 8 ευρώ. Πώληση εισιτηρίων: ταμεία του Θεάτρου, Ticket Services: Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσμαζόγλου), τηλεφωνικά: 210 7234567, ηλεκτρονικά: ticketservices.gr.