Ο Τούρκος δημοσιογράφος Can Dündar, ο ηγέτης της Κριμαίας Mustafa Dzemilev και οι Γιαζίντι ακτιβίστριες Nadia Murad Basee και Lamiya Aji Bashar είναι οι τρεις τελικές υποψηφιότητες για το Βραβείο Ζαχάρωφ 2016, μετά από ψηφοφορία των επιτροπών Εξωτερικών και Ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου.

Ο τελικός νικητής θα επιλεγεί από τον πρόεδρο και τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του Ε.Κ. στις 27 Οκτωβρίου, ενώ η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί στις 14 Δεκεμβρίου στο Στρασβούργο.

Το Βραβείο απονέμεται κάθε χρόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε προσωπικότητες και οργανισμούς που αγωνίζονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. 

Οι υποψηφιότητες

Can Dündar

Ο πρώην αρχισυντάκτης της τουρκικής εφημερίδας Cumhuriyet Can Dündar συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2015, μετά τα δημοσιεύματα της εφημερίδας του που έδειχναν αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας να πωλούν λαθραία όπλα σε Σύρους αντάρτες. Αργότερα καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια και 10 μήνες φυλάκιση για αποκάλυψη απόρρητων κρατικών πληροφοριών, επέζησε από απόπειρα δολοφονίας εναντίον του και σήμερα ζει εξόριστος.

Mustafa Dzhemilev

Ο Mustafa Dzhemilev, πρώην πρόεδρος της Mejlis των Τατάρων της Κριμαίας και Ουκρανός βουλευτής υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων για περισσότερα από 50 χρόνια. Ήταν έξι μηνών όταν ο ίδιος και η οικογένειά του απελάθηκαν στην Κεντρική Ασία, μαζί με ολόκληρο τον πληθυσμό των Τατάρων της Κριμαίας. Κατάφερε να επιστρέψει όταν ήταν πια 45 ετών. Σήμερα, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία, του απαγορεύτηκε και πάλι η επιστροφή εκεί.

Nadia Murad Basee και Lamiya Aji Bashar

Η Nadia Murad Basee και η Lamiya Aji Bashar είναι συνήγοροι της κοινότητας των Γιαζίντι και των γυναικών που έχουν υπάρξει θύματα σεξουαλικής βίας από το Ισλαμικό Κράτος. Κατάγονται από το Kocho, ένα χωριό κοντά στο Ιράκ, του οποίου οι κάτοικοι σφαγιάστηκαν από το ΙΚ το καλοκαίρι του 2014. Είναι μεταξύ των χιλιάδων Γιαζίντι κοριτσιών και γυναικών, που απήχθησαν από το ΙΚ και εξαναγκάστηκαν σε σεξουαλική δουλεία και συστηματικούς βιασμούς. Η Murad, αγωνίζεται επίσης, για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Γεζίντι.

Βραβείο Ζαχάρωφ

Το βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης θεσμοθετήθηκε το 1988 για να τιμήσει άτομα ή οργανώσεις για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πέρυσι, το βραβείο κέρδισε ο Raif Badawi.

Οι υποψηφιότητες για το βραβείο Ζαχάρωφ προτείνονται από πολιτικές ομάδες ή ομάδες τουλάχιστον 40 ευρωβουλευτών. Οι επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανάπτυξης στη συνέχεια ψηφίζουν για τους τρείς επιλαχόντες και, σε μεταγενέστερο στάδιο, η Διάσκεψη των Προέδρων επιλέγει το πρόσωπο που θα τιμηθεί