Δύο έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, «Ο Κρυφός Ήλιος» (1952) και «Σιλωάμ» (1951), από τα πρώτα θεατρικά του συγγραφέα, με νωπές μνήμες, παραστάσεις και βιώματα από τον εγκλεισμό του στο χιτλερικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, ανεβαίνουν για πρώτη φορά στη σκηνή του θεάτρου «Τζένη Καρέζη», από τις 18 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Τα συγκεκριμένα νεανικά έργα του αποδεικνύονται διαχρονικά και σημερινά, αγγίζοντας κατευθείαν το βάθος της ανθρώπινης φύσης και των επιλογών, που ορίζουν, τελικά, το ποιόν του καθενός. Το ταλέντο και η ευαισθησία επιτρέπουν στον νεαρό Καμπανέλλη να πάει πέρα από τους πραγματικούς χαρακτήρες με τους οποίους μοιράστηκε τον εγκλεισμό και να δημιουργήσει αιώνιες φιγούρες. Οι ήρωές του είναι όλοι σε μια εποχή επαναπροσδιορισμού των αξιών, όπου κάθε πράξη αναπόδραστα διαμορφώνει το μέλλον της κοινωνίας.
Ξυπολιτάς,Λίτσης, Γιανναράκος, Κατερίνα Καμπανέλλη, Φαλελάκης, Γιαννούτσος, Κανέλλος.
«Ο Κρυφός Ήλιος» είχε χαθεί για πολλά χρόνια και ανακαλύφθηκε στην αποθήκη του σπιτιού του συγγραφέα από τον Καθηγητή Γιώργο Πεφάνη - δημοσιεύθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών το 2005.
Το «Σιλωάμ» αποτελεί την πρώτη γραφή του μονόπρακτου του Καμπανέλλη «Η Οδός» και τα χειρόγραφα βρέθηκαν πρόσφατα από την κόρη του συγγραφέα Κατερίνα Καμπανέλλη.
Τα δύο μονόπρακτα ανεβαίνουν με ενιαίο τίτλο «Σιλωάμ», σε σκηνοθεσία Γιώργου Γιανναράκου, σκηνικά-κοστούμια από την Λαλούλα Χρυσικοπούλου, μουσική του Κώστα Μαντζώρου, φωτισμούς από τον Αργύρη Θέο και επιμέλεια κίνησης από τον Δήμο Αμπράζη. Τους ήρωες υποδύονται οι Γιώργος Γιαννούτσος, Δημήτρης Κανέλλος, Ερρίκος Λίτσης, Ευθύμιος Ξυπολυτάς, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Κώστας Φαλελάκης.
Στον «Κρυφό Ήλιο», έργο με λεπτομερή περιγραφή του χώρου δράσης, της κατάστασης και των προσώπων, οι ανατριχιαστικές περιγραφές εναλλάσσονται με ψυχολογικά παιχνίδια μεταξύ των κρατούμενων, που ψάχνουν ανάμεσά τους τον «προδότη».
Λίτσης, Γιαννούτσος, Ξυπολιτάς, Κανέλλος, Φαλελάκης.
Με την αναζήτηση του «προδότη» ως βασικό μοχλό της δράσης, ο Καμπανέλλης περιγράφει τα πρόσωπά του με αδυναμίες και αρετές, σκοτεινές και φωτεινές στιγμές, μέσα σε ένα περιβάλλον ασφυκτικού εγκλεισμού και μεγάλων διλημμάτων και με κεντρικό ερώτημα όχι το «ποιος», αλλά τα αίτια, το περιεχόμενο και την ηθική βάση των πράξεων του ανθρώπου, όταν αυτός βρίσκεται σε ακραίες καταστάσεις φόβου και απελπισίας. Σκιαγραφεί το πρόσωπο του ύπουλου, αλλά και τρομαγμένου ανθρώπου, για να «σκάψει» ακόμα βαθύτερα στην ίδια την ουσία της ύπαρξης, της ανθρώπινης κρίσης και εν τέλει, να αναδείξει την αξία του διλήμματος στην περιπέτεια της συγκρότησης συνείδησης.
Στο «Σιλωάμ» (απεσταλμένος), τέσσερις σκιώδεις τραγικές υπάρξεις, ανώνυμοι (ο Πρώτος, ο Δεύτερος, ο Τρίτος, ο Τέταρτος), δηλαδή κανείς και όλοι, ζουν στη συντέλεια του κόσμου, σε ένα κελί όπου κανείς δεν μπαίνει. Ούτε οι δεσμοφύλακες. Εκεί, στα έσχατα της απελπισίας, καταφεύγει ένας κρατούμενος (ο νοσοκόμος), για να κερδίσει λίγη ακόμη ζωή. Η απεγνωσμένη αναζήτηση της ελευθερίας συνοδεύεται από ένα ξέσπασμα για τον απόντα Θεό και μια έκρηξη εκδίκησης για την δολοφονική μηχανή.
Ο κορυφαίος Έλληνας μεταπολεμικός θεατρικός συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης (1921-2011) αιχμαλωτίστηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από τους Ναζί, το 1943, και παρέμεινε κρατούμενος στο στρατόπεδο Μαουτχάουζεν της Αυστρίας. Οποιαδήποτε ώρα θα μπορούσε να εκτελεστεί. Στην Αθήνα επέστρεψε το 1945, στη δίνη του εμφυλίου πολέμου. Μετά από την τρίχρονη έγκλειστη ζωή στην κοινότητα των χιλιάδων μελλοθανάτων, μετά από το βίωμα της έσχατης ανθρώπινης αποκτήνωσης, αλλά και τις πράξεις αλληλεγγύης, γενναιότητας και σοφίας των κρατούμενων, ο συγγραφέας δεν θα μπορούσε παρά να δώσει φωνή σε υπάρξεις και χαρακτήρες με τους οποίους είχε μοιραστεί μια ακραία πραγματικότητα.
Πληροφορίες
Θέατρο Τζένη Καρέζη, Ακαδημίας 3, Αθήνα, τηλ. 210 3636144
Παραστάσεις: Από 18 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
naftemporiki.gr
