Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ουγγαρία, Σλοβακία, Πολωνία, Δανία, Φινλανδία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γαλλία, Ελβετία, Αυστρία. Ακροδεξιά ή ακραία εθνικιστικά κόμματα προσπαθούν να αναρριχηθούν στην εξουσία ή ενισχύονται, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Στη μακρά λίστα από την Κυριακή, έστω και σε τοπικό επίπεδο, σ’ ένα κρατίδιο-μινιατούρα, προστέθηκε η Γερμανία.
«Η Ευρώπη δεν μπορεί να αποδεχθεί το τέλος της γερμανικής εξαίρεσης. Η χώρα έχει καταφέρει να μένει σε εθνικές εκλογές αλώβητη από υπερεθνικιστικά ρεύματα. Εκεί έγκειται και η ιστορική ευθύνη της Άγκελα Μέρκελ», γράφει η γαλλική «Le Monde» για την εντυπωσιακή άνοδο του ξενοφοβικού AfD και την προέλαση των δεξιών λαϊκιστών, που δεν ανακόπτεται ούτε από τις εσωκομματικές έριδες.
Η γερμανική εξαίρεση, όμως, είναι υπό αίρεση. Όλα εκείνα για τα οποία δόθηκαν μεγάλες μάχες στην Ευρώπη μπορούν κάλλιστα να εξαφανιστούν. Εβδομήντα χρόνια στης Ιστορίας τα αλώνια δεν εξασφαλίζουν σε καμία χώρα σαλόνια. Η διαμαρτυρία, η δυσαρέσκεια, η αναζήτηση ενός αισθήματος ασφαλείας και η επιστροφή στην εθνική κυριαρχία δεν αναπαύονται στα αρχεία. Είναι γεγονός ότι η δημοκρατία κινείται με αργούς ρυθμούς και απαιτεί πάντα συμβιβασμούς. Οι άνθρωποι, που αισθάνονται ότι δεν τους προσφέρονται εύκολες και γρήγορες απαντήσεις, στο προσφυγικό για παράδειγμα, που έγινε θέμα αποφασιστικό στη Γερμανία, πιστεύουν ότι υπάρχει άλλος δρόμος. Απλός, αυτός που υπόσχεται ο χαμογελαστός Λάιφ Έρικ Χολμ.
Αυτό το «άλλο» και διαφορετικό πίστευαν οι άνθρωποι και τη δεκαετία του 1930 και όσο κι αν οι ιστορικοί παραλληλισμοί είναι παρακινδυνευμένοι, το ερώτημα μένει: Υπάρχουν πιθανότητες να αναστηθούν τα φαντάσματα του παρελθόντος; «Er ist wieder da»; Στο βιβλίο του Timur Vermes που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος με τίτλο «Κοίτα ποιος ήρθε πάλι», ο Αδόλφος επιστρέφει στο πολυφυλετικό Βερολίνο το καλοκαίρι του 2011, γίνεται εξαιρετικά δημοφιλής μέσω τηλεοπτικών εκπομπών και στη συνέχεια πολιτικός. Το σατιρικό μυθιστόρημα, που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο, αναδείχθηκε σε εκδοτικό γεγονός στη Γερμανία. Από το εκδοτικό έως το πολιτικό φαινόμενο σίγουρα δεν μεσολαβεί ένα δρώμενο.
