Βασιλική Τρουφάκου: «…Μπορούμε να είμαστε πιο παρόντες στις ζωές μας…»

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Απέναντι σε μια κοινωνία υποκρισίας και συμβιβασμών, σε ένα έργο που συνιστά μια μεταφορά για το άτομο και τον αγώνα του απέναντι σε ένα παντοδύναμο γερασμένο αυταρχικό κράτος, η ηθοποιός Βασιλική Τρουφάκου εκφράζει τις υπαρξιακές αναζητήσεις μιας σύγχρονης «Αντιγόνης», και μας μιλά για την παράσταση.

Εμπνευσμένο από τον μύθο της ομώνυμης τραγωδίας του Σοφοκλή, το κορυφαίο έργο της σύγχρονης δραματουργίας, γραμμένο από τον Ζαν Ανούιγ, έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς του γαλλικού θεάτρου, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου, συνεχίζοντας την περιοδεία του, η οποία ολοκληρώνεται στις 12 Σεπτεμβρίου.

Καθώς η αθωότητα ορθώνει το ανάστημά της σε μία κοινωνία παρακμής, με τον νόμο της φύσης να στέκεται απέναντι στον νόμο της πολιτείας, η Βασιλική Τρουφάκου ενσαρκώνει τη σύγχρονη αυτή Αντιγόνη και μιλά για την επαναστατική ηρωίδα, εκφράζοντας και τις σκέψεις της για το σήμερα.

KIKI_PAPADOPOULOU

Πότε γράφτηκε το έργο και ποια ήταν η πορεία του;

Η «Αντιγόνη» γράφτηκε το 1942, στη μεσοπολεμική Γαλλία. Πρόκειται για ένα έργο μαχητικό και ποιητικό, για όλες τις εποχές, αν και, αρχικά, ο Ανούιγ κατηγορήθηκε πως, μέσα από το πρόσωπο του Κρέοντα, υπερασπίστηκε αυτό το ιδιότυπο καθεστώς και την κυβερνητική συνεργασία της Γαλλίας με τους Ναζί.

Πώς διαμορφώνει ο Ζαν Ανούιγ την τραγωδία του Σοφοκλή, από την οποία εμπνεύστηκε;

Ο Ανούιγ δίνει στα πρόσωπα του έργου του μία ανθρώπινη ψυχολογική διάσταση, πέρα από τις αρχετυπικές μορφές που μας κληροδότησε ο Σοφοκλής. Βλέπουμε, πέρα από συγκρούσεις κοσμοθεωριών, και συγκρούσεις μεταξύ χαρακτήρων. Παρακολουθούμε μία Αντιγόνη σχεδόν αντιηρωίδα, με αρκετές αβεβαιότητες και ερωτηματικά. Στο τέλος μόνο, μέσα από τον αγώνα της, αλλά και από την επίδραση του Κρέοντα, βρίσκει το μέγεθός της και γίνεται το σύμβολο αντίστασης και αντοχής, που συναντάμε στο έργο του Σοφοκλή.

KIKI_PAPADOPOULOU

Ποια θέματα πραγματεύεται η σύγχρονη αυτή «Αντιγόνη»;

Πρόκειται για ένα έργο - σπουδή πάνω στην “αναγκαιότητα” τού να συμβιβάζεται κανείς. Μέσα στο έργο, αναπτύσσεται μία πολύ μεγάλη επιχειρηματολογία σχετικά με τη λογική της εξουσίας και την ανάληψη ευθύνης. Η Αντιγόνη, σχεδόν γυμνή από επιχειρήματα, ένα παιδί κάπου ανάμεσα σε ουρανό και γη, να υπερασπίζεται το δικαίωμά της να πράττει το στοιχειώδες, το ανθρώπινο.

Πώς αντικατοπτρίζει η παράσταση τη σημερινή κοινωνία;

Ενώ ο Κρέοντας αναπτύσσει ένα ένα τα επιχειρήματά του, δοκιμάζονται, με έναν τρόπο, τα αντανακλαστικά του θεατή - τα ηθικά όρια, με τα οποία πορεύεται, ενδεχομένως, στη ζωή: πώς μπορεί να βρίσκει κανείς δίκιο σε κάποιον, που επιτελεί μία τόσο νοσηρή πράξη, όσο το να απαγορεύεις την ταφή ενός νεκρού; Πόση ανθρωπιά μπορεί να χρειαστεί να θυσιάσουμε με την πρόφαση της διατήρησης της αστικής ειρήνης;

KIKI_PAPADOPOULOU

Τι αισθάνεστε για την «τραγωδία» της σημερινής Ελλάδας;

Συνεχίζω να αισθάνομαι έκπληξη, παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Για τις πολιτικές αποφάσεις, για τα ψέματα που λέγονται από όλες τις κατευθύνσεις, τις μικροπολιτικές επιλογές, για τις κοινωνικές αντιδράσεις που, κάποιες φορές, είναι ραγδαίες και, άλλοτε, για την αδράνεια. Αλλά διατηρώ πάντα την ελπίδα ζωντανή μέσα μου, ως φόρο τιμής στον τόπο μου που αγαπώ.

Επειδή «ουδέν κακόν αμιγές καλού», τι έχει να μας διδάξει αυτή η εμπειρία;

Αν αυτά που θεωρούμε ως κεκτημένα είναι, ανά πάσα στιγμή, υπό αναθεώρηση, υπό αμφισβήτηση, μπορούμε και να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι να βρισκόμαστε σε εγρήγορση. Προσωπική, κοινωνική και πολιτική. Μπορούμε να είμαστε πιο παρόντες στις ζωές μας και να μη μετατοπίζουμε την επιθυμία μας στο αύριο. Αυτός ο παρών χρόνος που μπορεί να διαστέλλεται και να αποκτά σημασία.

KIKI_PAPADOPOULOU

Τι σας εμπνέει αισιοδοξία;

Όταν βλέπω σχέση αναλογίας μεταξύ προσπάθειας των ανθρώπων και αποτελέσματος. Και οι ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή.

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Στρατής Πασχάλης, σκηνοθεσία - μουσική: Ελένη Ευθυμίου, σκηνικά: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη, ενδυματολόγος: Ηλένια Δουλαδίρη, Β΄ ενδυματολόγος: Μαίρη Μαρμαρινού, σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης, ενορχηστρώσεις - ηχητικός σχεδιασμός: Κώστας Βόμβολος, κίνηση: Βιτόρια Κοτσάλου - Κική Μπάκα, δραματουργική επεξεργασία: Σοφία Ευτυχιάδου, βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάνθη Γραμματικού, βοηθοί σκηνογράφου: Διδώ Γκόγκου - Παναγιώτης Λαμπής, μακιγιάζ: Σίσσυ Πετροπούλου, φωτογραφίες: Αθηνά Λιάσκου, εκτέλεση παραγωγής: Purple Group, διεύθυνση παραγωγής: Αγγελική Στώμη, οργάνωση παραγωγής: Ντένια Σαφαρή, εκτέλεση περιοδείας: Όψεις Πολιτισμού. Παίζουν (με σειρά εμφάνισης): Χορός: Φαίδων Καστρής, Αντιγόνη: Βασιλική Τρουφάκου, τροφός: Ανέζα Παπαδοπούλου, Ισμήνη: Ιωάννα Μαυρέα, Αίμων: Γιώργος Φριντζήλας, Κρέων: Στέλιος Μάινας, υπηρέτης Κρέοντα: Ερρίκος Μηλιάρης, φρουρός: Νίκος Ντάλλας, Β΄ φρουρός - αγγελιαφόρος: Ερρίκος Λίτσης, Ευρυδίκη: Μαίρη Λιαμή.