Της Ανθής Αγγελοπούλου
Νέα μελέτη με την ονομασία FLAME, η οποία δημοσιεύθηκε στο «New England Journal of Medicine» επιβεβαιώνει ότι o συνδυασμός της θεραπευτικής επιλογής ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου της Novartis δείχνει υπεροχή έναντι του συνδυασμού σαλμετερόλης/φλουτικαζόνης για την πρόληψη των παροξύνσεων της Χρόνια Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ).
Στη σημαντική αυτή μελέτη, έλαβαν μέρος ασθενείς από 5 ηπείρους και 43 χώρες στις οποίες συμπεριλαμβανόταν και η Ελλάδα. Στο σύνολό τους συμμετείχαν 356 Κέντρα εκ των οποίων 11 ελληνικά και 3.362 ασθενείς εκ των οποίων 72 ήταν έλληνες ενώ, αξίζει να σημειωθεί ότι στους επιστήμονες που διενήργησαν τη μελέτη συμμετείχε και ο Καθηγητής Πνευμονολογία της Β’ Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ, στο Νοσοκομείο «Αττικόν» κ. Στέλιος Λουκίδης.
Οι συμμετέχοντες ήταν άνδρες και γυναίκες περίπου 40 ετών, νυν και πρώην καπνιστές με ιστορικό βρογχοδιαστολής και παροξύνσεις τους τελευταίους 12 μήνες. Οι ασθενείς λάμβαναν θεραπεία συντήρησης για 60 μέρες τουλάχιστον πριν εισαχθούν στη μελέτη
Από τους 3.362 ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν στη μελέτη μόνο οι 2.760, ένα ποσοστό 82% την ολοκλήρωσαν. Κύριος λόγος μη ολοκλήρωσης της μελέτης ήταν η εμφάνιση κάποιας ανεπιθύμητης ενέργειας.
Όπως ανάφεραν οι επιστήμονες αναλύοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, η πρόληψη των παροξύνσεων είναι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της μακροχρόνιας φροντίδας για τη διαχείριση της ΧΑΠ, καθώς έχουν αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζωής και στην εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση της πνευμονικής λειτουργίας και, σε σοβαρές περιπτώσεις επιβάλλεται η νοσοκομειακή νοσηλεία ενώ, υπάρχει ακόμα και ο κίνδυνος θανάτου.
Η μείωση των παροξύνσεων είναι απολύτως κρίσιμη όπως είπαν, για τη βελτίωση των εκβάσεων της νόσου και όπως διαπιστώθηκε στη μελέτη ο σταθερός συνδυασμός ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου προσφέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα έναντι της τρέχουσας θεραπείας εκλογής για τη μείωση των παροξύνσεων, σηματοδοτώντας έτσι μια στροφή από τις θεραπείες που περιέχουν στεροειδή για τη βέλτιστη αντιμετώπιση των ασθενών με ΧΑΠ.
Σε σύγκριση με το συνδυασμό σαλμετερόλης/φλουτικαζόνης, ο σταθερός συνδυασμός ινδακατερόλης/γλυκοπυρρονίου μείωσε το ποσοστό των μέτριων ή ακόμα και σοβαρών παροξύνσεων κατά 17%, και παρέτεινε το χρόνο έως την εμφάνιση της πρώτης παρόξυνσης 22%.
Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν στην επιστημονική κοινότητα για πρώτη φορά στην Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Θωρακικής Εταιρείας (ATS) στο Σαν Φρανσίσκο, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και σύμφωνα με τους ειδικούς, τα δημοσιευμένα αποτελέσματα της μελέτης FLAME αναμένεται να επηρεάσουν τη μελλοντική διαχείριση και τη θεραπεία των ασθενών με ΧΑΠ.
Αδιάγνωστοι οι περισσότεροι ασθενείς με ΧΑΠ στην Ελλάδα
Ελληνική μελέτη με την ονομασία Golden, η οποία έγινε με τη συμβολή αρκετών ελλήνων καθηγητών, όπως του καθηγητή Οικονομικών κ. Κυριάκου Σουλιώτη και του καθηγητή Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Διευθυντή του Π.Γ.Ν. Λάρισας, κ. Κωνσταντίνου Γουργουλιάνη με στόχο διερεύνηση της επιδημιολογίας της νόσου στην Ελλάδα, διαπίστωσε ότι μεγάλο ποσοστό των ασθενών είναι αδιάγνωστοι.
Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή το προφίλ της ελληνίδας ασθενούς με ΧΑΠ είναι νέα σε ηλικία και παρόλο που έχει ήπια νόσο καταγράφει πολλές επισκέψεις σε γιατρούς. Ενώ, ο έλληνας με ΧΑΠ είναι συνήθως καπνιστής, υπέρβαρος, με ήπια νόσο, ανεμβολίαστος και προτιμάει να παίρνει ένα φάρμακο. Όπως διαπίστωσε η μελέτη 8 στους 10 ασθενείς λαμβάνουν εισπνεόμενα στεροειδή ενώ 1 στους 4 θα πεθαίνει σε 2 χρόνια. Επιπλέον, το πιο σοβαρό είναι ότι κάθε 1 ασθενή με ΧΠΑ υπάρχει ένας δεύτερος που είναι αδιάγνωστος και δεν το γνωρίζει και συνήθως νεότερος σε ηλικία.
Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες που διεξήγαγαν τη μελέτη, η προχωρημένη νόσος έχει πολλές συνοσηρότητας ενώ, οι ασθενείς δεν συμμορφώνονται εύκολα στην αγωγή τους. Η δε κατάθλιψη σκοτώνει πολλούς. Οι ασθενείς επίσης, χρησιμοποιούν τις δημόσιες δομές υγείας, και όπως ανέφεραν οι ειδικοί όσο λιγότερα συμπτώματα είχαν τόσο μεγαλύτερη ήταν η επιβίωση τους. Παρόλα αυτά οι 9 στους 10 είχαν δύσπνοια.
Αναφορικά με τις παροξύνσεις που είναι και το σημαντικό πρόβλημα της νόσου η μελέτη ανέδειξε, ότι οι παροξύνσεις της νόσου δημιουργούν ένα ασθενή με ειδικό φαινότυπο της νόσου που μπορεί να παρουσιάσει πολλές συνοσηρότητες. Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ασθενών είχε από ήπιες μέχρι σοβαρές παροξύνσεις που τους ανάγκασαν είτε να νοσηλευτούν, είτε να επισκεφθούν γιατρό. Μεγάλο βάρος λόγω των παροξύνσεων πέφτει στους φροντιστές των ασθενών.
Σύμφωνα με τη μελέτη το μείζον πρόβλημα είναι ότι οι μισοί τουλάχιστον ασθενείς με ΧΑΠ είναι αδιάγνωστοι ενώ, η καθυστέρηση στη διάγνωση, αυξάνει το φαρμακευτικό κόστος των συνοσηροτήτων. Επιπροσθέτως, αυτοί που θεραπεύονται, χρειάζονται τη μισή τους σύνταξη ετησίως για συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη. Επίσης, μία σοβαρή παρόξυνση κοστίζει όσο η θεραπεία δύο ετών ενώ η βαριά ΧΑΠ διαταράσσει την ζωή στην οικογένεια.
Τέλος, το ετήσιο κόστος της φαρμακευτικής αγωγής για κάθε ασθενή ξεπερνά τα 300 ευρώ για τον ίδιο τον ασθενή και τα 1.000 ευρώ για το Ασφαλιστικό Ταμείο.