Η Αφρική έχει παγιδευτεί σε ένα σχήμα στο πλαίσιο του οποίου παραμένει φτωχή όταν πουλάει και ακόμη πιο φτωχή όταν αγοράζει. Ενώ δεν παράγει αγαθά για τις δικές της ανάγκες, αλλά για εξαγωγή, δεν εισρέει το συνάλλαγμα που πρέπει.

Στη διάρκεια του λιμού της περιόδου 1984-85, όταν εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούσαν στην Αιθιοπία, η χώρα αυτή εξακολουθούσε να παράγει 179.000 τόνους καφέ για εξαγωγή. Τα πλέον εύφορα εδάφη της χρησιμοποιούνταν για εξαγωγικούς σκοπούς, και όχι για την καλλιέργεια αγαθών που έχει ανάγκη η χώρα, όπως σιτάρι ή καλαμπόκι.

Για να παρασκευαστεί ένα φλυτζάνι καφέ που κοστίζει στη Δύση τρία ευρώ, χρειάζονται περίπου 5 γραμμάρια καβουρδισμένου και αλεσμένου καφέ. Αυτό σημαίνει ότι από ένα κιλό παρασκευάζονται 200 φλυτζάνια, που κοστίζουν 600 ευρώ. Ομως το ποσό που εισπράττουν οι παραγωγοί καφέ είναι μόλις ένα ευρώ ανά κιλό, δηλαδή λιγότερο από το 0,2% της αξίας του επεξεργασμένου καφέ.

Πού πηγαίνει το υπόλοιπο 99,8%; Στο μεγαλύτερό του μέρος, πηγαίνει στις πολυεθνικές επιχειρήσεις που καβουρδίζουν τον καφέ και τον πουλάνε στα σούπερ μάρκετ και τα καφέ της Δύσης.

Ο καφές δεν είναι το μόνο προϊόν για το οποίο οι παραγωγοί εισπράττουν ένα απειροελάχιστο μέρος του κόπου τους. Οι παραγωγοί κακάο της Γκάνας έφτασαν να κάψουν δύο φορές (το 1921 και το 1937) το προϊόν που με κόπο είχαν μαζέψει, διαμαρτυρόμενοι με τον τρόπο αυτό για τα «ψίχουλα» που τους έδιναν οι έμποροι στη Δύση. Εδώ και 100 χρόνια, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει.

Αν οι παραγωγοί αυτοί πληρώνονταν τόσο ώστε να μπορούν να ζήσουν, αν ο χρυσός, τα διαμάντια, ο χαλκός, ο σίδηρος, ο κασσίτερος και το μαγγάνιο που εξάγει η Αφρική πληρώνονταν με τρόπο που να αντανακλά την τελική τους αξία, τότε δεν θα χρειαζόταν να γίνεται σήμερα συζήτηση για παραγραφή χρεών.

Πηγή: The Independent