Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Το καλύτερο για τις επιλογές οικονομικής πολιτικής οι οποίες θα μας οδηγήσουν (αφού βέβαια ψηφιστούν τα τελευταία φορολογικά μέτρα στη Βουλή, να κρατάμε και μια πισινή...) τους επόμενους μήνες το οφείλουμε στην Helena Smith του Guardian: «Το μόνο πράγμα που δεν φορολογείται είναι ο αέρας που αναπνέουμε».
Δεν είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς τον Guardian για... νεοφιλελευθερισμό, ή πάλι την Helena για προκατάληψη εναντίον της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ: πάντως είναι χρήσιμο που αυτή η προσέγγιση στο policy mix/στο «μίγμα πολιτικής» με το οποίο θα κληθούμε να ζήσουμε περιγράφεται έτσι σε μια εξωστρεφή κατεύθυνση-γιατί;
Διότι, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση κάνει το δικό της μέρος των συμφωνημένων και εφόσον (μην το ξεχνούμε και αυτό!) οι «εταίροι» της στο Eurogroup κάνουν το δικό τους, δηλαδή επισφραγίσουν την ουσιαστική εφαρμογή των όσων συμφωνήθηκαν το περσινό υπέρθερμο καλοκαίρι, το συμπαθές πειραματόζωον «η Ελλάς» θα έχει μπει οριστικά στην τρίτη φάση δοκιμασίας. Πρώτη των Παπακωνσταντίνου/Βενιζέλου το 2010-11, γνωστή η έκβαση.
Δεύτερη των Σαμαρά/Στουρνάρα, πάλι Βενιζέλου το 2012-14, επίσης γνωστή η έκβαση. Με όλους -όμως όλους!- να έχουν πάρει αυτήν την τρίτη φορά τις ευθύνες τους, είτε το αναγνωρίζουν είτε όχι.
Και ξεκινάμε από τους «εταίρους», γιατί αυτοί είναι που έχουν το μαχαίρι, αυτοί ορίζουν και το πώς μοιράζεται το πεπόνι κατά τη λαϊκή θυμοσοφία.
Με την απόλυτη υποκρισία των ισχυρών, εξηγούν ότι «στο Πρόγραμμα, οι στόχοι είναι που συμφωνούνται, όχι τα μέσα υλοποίησης» - συνεπώς το ότι η Αθήνα μόνον φόρους επέλεξε αυτήν τη φορά προκειμένου να πιάσει τους στόχους πλεονάσματος (μάλιστα επισήμως μαθαίνουμε και ότι ο διαβόητος «κόφτης», που νομοθετείται τώρα με περισσήν επιθετική βουή, δεν θα κόβει δαπάνες παρά μόνον σε πρώτο βαθμό: εν συνεχεία θα μεταπίπτουμε πάλι σε φορολόγηση - τουλάχιστον κατά Κατρούγκαλο, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει μείνει επ’ αυτού πιο διακριτικός) είναι ελληνική και μόνον ευθύνη.
Όμως... το ότι η τρόικα/κουαρτέτο, το Euro Working Group και το Eurogroup θα έχουν συμφωνήσει/ αποδεχθεί ότι μ’ αυτό το μίγμα πολιτικής οι στόχοι πιάνονται, μάλιστα με το αγγελικό 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές στα χαρτιά, κάτι σημαίνει! Μιαν τεχνοκρατική ευθύνη, όχι;
Και τώρα, το ότι στο ξεκίνημα η ύφεση στο α’ 3μηνο τρέχει με -1,3% σε ετήσια βάση, το είδαμε/το είδαν, όχι;
Η κυβέρνηση; Αυτή είναι που κάνει την επιλογή! Θα μπορούσε να έλεγε, π.χ., ότι εκεί που βρίσκονται οι τιμές του πετρελαίου/της ενέργειας, το έδαφος είναι ιδεώδες για άντληση φορολογικών πόρων. Ή ότι, γενικά, σε φάση αποπληθωρισμού η επιβολή έμμεσων φόρων δεν οδηγεί -όπως οιμώζουμε εμείς, οι του Τύπου- σε αύξηση των τιμών.
Αντ’ αυτού, περιορίζεται σε μια «ταξική» προβολή του μίγματος πολιτικής. Και η αντιπολίτευση; Αυτή... επικαλείται ότι «θα ‘πρεπε» να έχει προτιμηθεί το σκέλος των δαπανών - αλλά ποιων, αλλά πόσο, αλλά τι περικόπτεται και πώς, δεν το πολυπλησιάζει!
Στο μεταξύ, μιλώντας στο συνέδριο της Δράσης (που είχε αρχίσει να λησμονείται αλλά τώρα, με τις αναζητήσεις Κεντροδεξιάς από τη Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη, επανέρχεται στο προσκήνιο), ο Στέφανος Μάνος -επιμελώς απών εδώ και αρκετόν καιρό- πήρε την πρωτοβουλία να καταχερίσει (με παρόντα Μητσοτάκη, αλλά και Στ. Θεοδωράκη) και τον Κώστα Καραμανλή και τον Προκόπη Παυλόπουλο για την επί Ν.Δ. επέκταση του Κράτους.
Ενώ όμως αυτό ήταν που κυρίως παρατηρήθηκε από τη συμπαθή μας τάξη των πολιτικών σχολιαστών, πιο ουσιαστική ήταν μια άλλη παρατήρηση Μάνου: ότι ενώ η παραδεδεγμένη σοφία είναι ότι το Κράτος, το Δημόσιο υπηρετεί/βολεύει τα κόμματα (όθεν «κομματοκρατία», όθεν «κομματικό/ πελατειακόό Κράτος») , μια πιο προσεκτική παρατήρηση όλης αυτής της περιόδου της Μεταπολίτευσης δείχνει -κατ’ αυτόν, πάντως - ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.
Δηλαδή; Δηλαδή τα κόμματα, και μάλιστα τα διαδοχικά αναδεικνυόμενα σε βασικούς συντελεστές του συστήματος (το ΠΑΣΟΚ από 17% σε κυρίαρχο του πολιτικού σκηνικού της δεκαετίας του ‘80, η Ν.Δ. από παρακολούθημα του Σημιτικού ΠΑΣΟΚ σε ανάκτηση της εξουσίας τώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ από το 4% ή πάντως τη μόλις διψήφια απήχηση, σε κατάληψη της εξουσίας) είναι εκείνα που έρχονται και υπηρετούν το Κράτος. Έτσι είναι που γίνονται εξουσία, με αυτήν την υπόσχεση, με αυτήν την πρακτική!
Και έτσι το Κράτος γίνεται... όπως το βλέπουμε, κυριαρχικό, κτητικό, καταπιεστικό. Τα «δεξιά», «αριστερά», «φιλελεύθερα», «σοσιαλιστικά», «ριζοσπαστικά» είναι ψιμύθια (η λέξη δική μας, όχι του Στ. Μάνου) μπροστά σ’ αυτήν τη βαθύτερη πραγματικότητα.