Των Δημήτρη Χατζηδημητρίου και Νίκου Μπέλλου
Με την κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας να επιδεινώνεται καθημερινά, καθώς είναι περισσότερο από υπαρκτή η προοπτική του εγκλωβισμού εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα, με τις προσφυγικές ροές από την απέναντι πλευρά της Τουρκίας να συνεχίζονται με αμείωτη ένταση και την Ευρώπη να παρακολουθεί αμήχανη, η κυβέρνηση επιχειρεί να αρθρώσει μια πολιτική απάντηση σε μια κρίση που καταφανώς υπερβαίνει τις δυνατότητές της.
Εν όψει της Συνόδου Ε.Ε.-Τουρκίας, την ερχόμενη Δευτέρα, και την παραμονή της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την Παρασκευή, συγκαλείται αύριο το υπουργικό συμβούλιο για να αποφασίσει την κυβερνητική πολιτική, ενώ την ίδια ώρα φαίνεται να αναδιπλώνεται από την προηγούμενη θέση περί προβολής veto, προσδοκώντας σε ένα «πολιτικό αντίδωρο» σε άλλους τομείς άμεσου και ζέοντος ελληνικού ενδιαφέροντος, όπως αυτό των συνομιλιών με την τρόικα και την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος.
Κατά του veto τάχθηκαν ανοικτά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και Ενωση Κεντρώων, επισημαίνοντας τις δυσμενείς επιπτώσεις για την Ελλάδα.
Η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη σημείωσε ότι στη Σύνοδο Ε.Ε.-Τουρκίας ο πρωθυπουργός θα παρουσιάσει έξι βασικούς άξονες: Δέσμευση για δίκαιη και αναλογική κατανομή των βαρών. Επιτάχυνση μετεγκατάστασης προσφύγων. Καθιέρωση μηχανισμού επανεγκατάστασης από Τουρκία το συντομότερο δυνατόν. Αποκλεισμό μονομερών ενεργειών. Δέσμευση για άμεση ανθρωπιστική βοήθεια στην Ελλάδα.
«Η Ελλάδα βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με τους εταίρους της και έχει ξεκαθαρίσει ότι θα χρησιμοποιήσει κάθε δυνατό διαθέσιμο μέσον σε διπλωματικό επίπεδο, προκειμένου να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση στο ζητήματα διαχείρισης των προσφυγικών ροών» σημείωσε η κα Γεροβασίλη και ερωτηθείσα για πιθανή προβολή veto, παρατήρησε: «Η σκέψη είναι η εξής: Μπλοκάρω αποφάσεις που επιβαρύνουν όλη την Ευρώπη και επιβαρύνουν και χώρες οι οποίες διάκεινται φιλικά και υποστηρικτικά προς τη χώρα μας; Προφανώς, αυτό δεν θα ήταν μια από τις καλύτερες επιλογές». Η κυβερνητική εκπρόσωπος σημείωσε ότι η κυβέρνηση παρακολουθεί «στενά την πορεία επιχειρήσεων με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ, προκειμένου να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητά τους στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων από τα τουρκικά παράλια προς την Ελλάδα» και παρουσίασε το πρόγραμμα κινητοποίησης του κρατικού μηχανισμού, της Εκκλησίας και των οργανώσεων εθελοντών για την παροχή κάθε είδους αναγκαίας βοήθειας στους πρόσφυγες.
Ο κ. Τσίπρας, σε συνέντευξή του στο γερμανικό κανάλι ZDF, τόνισε ότι είναι αναγκαία η συμμετοχή όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην κατανομή των προσφύγων, όχι σε εθελοντική, αλλά σε υποχρεωτική βάση, ανάλογα με τον πληθυσμό και την οικονομική δύναμη κάθε χώρας.
Σημείωσε ότι αυτό θα ζητήσει στο έκτακτο Συμβούλιο Κορυφής, τάχθηκε κατά των μονομερών ενεργειών και προειδοποίησε ότι αν δεν εξευρεθεί κοινή ευρωπαϊκή λύση, θα τεθεί σε κίνδυνο το κοινό μέλλον όλων των χωρών της Ευρώπης.
Με 500-700 εκατ. ευρώ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει σήμερα την τροποποίηση της λειτουργίας της υπηρεσίας ανθρωπιστικής βοήθειας και πολιτικής προστασίας, ώστε να μπορεί να χρηματοδοτεί δράσεις και στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ανοίγοντας τον δρόμο για την κάλυψη του κόστους της διαχείρισης των προσφύγων στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες του λεγόμενου διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων.
Η Υπηρεσία Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας έχει προϋπολογισμό 6,6 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, ενώ μέχρι τώρα παρείχε ανθρωπιστική βοήθεια σε όλες τις χώρες του τρίτου κόσμου, ενώ δεν ήταν στο πεδίο δράσης του τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Με πρόταση του Κύπριου επιτρόπου για την ανθρωπιστική βοήθεια, Χρήστου Στυλιανίδη, η Κομισιόν θα προτείνει σήμερα τη συμπερίληψη και των ευρωπαϊκών χωρών στις δράσεις του Ταμείου, ενώ την τελική απόφαση αναμένεται να λάβει άμεσα το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε.
Το ακριβές ποσό που θα δοθεί στην Ελλάδα και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δεν έχει προσδιοριστεί, ενώ πληροφορίες το ανεβάζουν στα 500-700 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσό θα αφορά τη χώρα μας, στην οποία βρίσκεται και το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν υπογράμμισε χθες ότι η Ε.Ε. θα συνδράμει χρηματοδοτικά τις χώρες που πιέζονται από το προσφυγικό κύμα, ενώ διαβεβαίωσε ότι υπάρχουν τα απαραίτητα κονδύλια. Μάλιστα, όπως είπε, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επικοινώνησε προχθές με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να τον διαβεβαιώσει ότι η Ελλάδα θα έχει την αμέριστη συμπαράσταση και στήριξη της Κομισιόν.
Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει και την επιτάχυνση της σταδιακής κατάργησης της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους που ταξιδεύουν στην Ε.Ε., ενώ έχει ήδη προτείνει να ενταχθεί η Τουρκία στην κατάλογο των ασφαλών χωρών. Πρόκειται για προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στο πακέτο των Ευρωπαίων προς την Αγκυρα, στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την αναχαίτιση των προσφύγων. Εκτός από το βίζα, η Τουρκία θα πάρει 3 δισ. ευρώ για τη διαχείριση των Σύρων προσφύγων στο έδαφός της, την επιτάχυνση της ενταξιακής της πορείας με το άνοιγμα νέων κεφαλαίων και τη μετεγκατάσταση προσφύγων απευθείας από το έδαφός της.
Την Τουρκία θα επισκεφθεί και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, στο πλαίσιο της περιοδείας που ξεκίνησε χθες στις χώρες του διαδρόμου των Δυτικών Βαλκανίων. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξέφρασε την ετοιμότητα της Ε.Ε. να σταθεί δίπλα στην Ελλάδα στη διάρκεια αυτών των δύσκολων στιγμών, που αποτελούν, όπως είπε, τεστ για την Ευρώπη. «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις της προσφυγικής κρίσης και η χώρα που πρέπει να υποστηρίξουμε περισσότερο είναι η Ελλάδα» τόνισε.
* Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες προειδοποίησε χθες ότι η Ευρώπη βρίσκεται στο χείλος μεγάλης αυτοπροκληθείσας ανθρωπιστικής κρίσης, ενώ κατήγγειλε τη συσσώρευση 24.000 προσφύγων στην Ελλάδα, καθώς και την απουσία συνεργασίας μεταξύ των κυβερνήσεων και την επιβολή νέων συνοριακών περιορισμών που αντιβαίνουν στον νόμο. Οι συνθήκες συνωστισμού των προσφύγων στην Ελλάδα έχουν προκαλέσει ελλείψεις σε τρόφιμα, καταλύματα και νερό, ενώ αυξάνεται η ένταση που τροφοδοτεί τη βία, τόνισε η Υπατη Αρμοστεία.
Απαλλαγή επιχειρήσεων από την καταβολή ΦΠΑ
Την απαλλαγή των επιχειρήσεων από την καταβολή του ΦΠΑ στις περιπτώσεις που προσφέρουν (δωρεάν) τρόφιμα και λοιπά αγαθά για τη στήριξη των προσφύγων προανήγγειλε χθες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. Ειδικότερα, όπως ανέφεραν ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης και ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή Αντώνης Παπαδεράκης, σήμερα αναμένεται η σχετική εγκύκλιος από το υπουργείο Οικονομικών, ώστε να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις που εκφράζουν την αλληλεγγύη τους και συμβάλλουν στην ανακούφιση των προσφύγων. Παράλληλα ο κ. Παπαδεράκης ανακοίνωσε την επιβολή διατίμησης σε μια σειρά προϊόντα όπως το νερό, το τσάι, τα τοστ και τους χυμούς, κατά μήκος της διαδρομής που ακολουθούν οι πρόσφυγες έως και την Ειδομένη.
Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν χθες στο πλαίσιο της κοινής πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή με τους φορείς παραγωγής και εμπορίου της χώρας (ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΒ, ΣΕΒΤ, ΕΣΒΕΠ), για την κάλυψη των έκτακτων αναγκών των προσφύγων.
Σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη, οι βασικοί άξονες δράσης της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας είναι η εκδήλωση αλληλεγγύης από τους παραγωγικούς και συλλογικούς φορείς, η δωρεάν αποστολή δεμάτων μέσω των ΕΛΤΑ και οι προσφορές των ιδιωτών.
«Η χώρα μας διαφυλάττει τις αρχές του ευρωπαϊκού πολιτισμού» ανέφερε ο κ. Παπαδεράκης, τονίζοντας ότι η Ελλάδα μπορεί και τους πρόσφυγες να στηρίξει και να υποδεχτεί 27 εκατομμύρια τουρίστες. Ο ίδιος χαρακτήρισε ως καταδικαστέα τα όποια φαινόμενα αισχροκέρδειας, υπογραμμίζοντας ότι γι’ αυτόν τον λόγο επιβάλλεται και η διατίμηση σε προϊόντα κατά μήκος των προσφυγικών διαδρομών.
Εμφραγμα στα νησιά του βόρειου Αιγαίου
Στα νησιά του βόρειου Αιγαίου είχαν πιστοποιηθεί χθες περίπου 6.000 μετανάστες και πρόσφυγες, σύμφωνα με τις αστυνομικές Αρχές. Τους 4.000 αγγίζει ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που παραμένει εγκλωβισμένος στη Λέσβο, αν και έχει πιστοποιηθεί. Στη Χίο, μέχρι χθες το πρωί, ταυτοποιήθηκαν 882 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ στο νησί έτοιμοι να αναχωρήσουν βρίσκονται 1.281 άτομα που διαμένουν στους καταυλισμούς του hot spot της ΒΙΑΛ και στον καταυλισμό της Σούδας.
Τέλος, στη Σάμο το τελευταίο 24ωρο πιστοποιήθηκαν 71 νεοεισερχόμενοι πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ στο νησί βρίσκονται 658 άτομα έτοιμα να αναχωρήσουν. Σύμφωνα με τις αστυνομικές Αρχές, η κατάσταση στα νησιά του βόρειου Αιγαίου παραμένει διαχειρίσιμη. Περίπου 1.300 άτομα, σύμφωνα με εκτίμηση του κεντρικού λιμεναρχείου Πειραιά, φιλοξενούνται στους τέσσερις επιβατικούς σταθμούς του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, καθώς πολλοί από τους μετανάστες αναχώρησαν ή μεταφέρθηκαν σε κέντρα προσωρινής φιλοξενίας στην ευρύτερη περιφέρεια.
Πάντως, η Αθήνα δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση και δεν έστειλε εκπρόσωπο της Ελληνικής Αστυνομίας στο Βελιγράδι, όπου πραγματοποιήθηκε η δεύτερη σύνοδος των αρχηγών της Αστυνομίας των πέντε βαλκανικών χωρών -πΓΔΜ, Σερβίας, Κροατίας, Σλοβενίας και Αυστρίας- σε συνέχεια της συνόδου του Ζάγκρεμπ, που διεξήχθη στις 18 Φεβρουαρίου για το θέμα των συνόρων.
