Ανθή Αγγελοπούλου
Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί το συχνότερα εμφανιζόμενο καρκίνο των γυναικών και συμβαίνει όταν κάποια κύτταρα του μαστού χάνουν τον έλεγχο του πολλαπλασιασμού και διαιρούνται ανεξέλεγκτα.
Τα κύτταρα αυτά μάλιστα έχουν τη δυνατότητα να διασπάσουν - διηθήσουν κάποιους φυσιολογικούς ανατομικούς φραγμούς του μαστού και να διασπαρθούν στο υπόλοιπο σώμα, όπως για παράδειγμα στη γειτονική περιοχή των λεμφαδένων.
Σήμερα η επιστήμη έχει προχωρήσει τόσο πολύ που υπάρχει πλέον η δυνατότητα, σε πολλές περιπτώσεις να βγει ο καρκίνος χωρίς να χρειαστεί να αφαιρεθεί ο μαστός.
Στο μεταξύ μια από τις πιο πρόσφατες προόδους στη χειρουργική επέμβαση καρκίνου του μαστού είναι η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού όπου ο πρώτος αδένας κάτω από τη μασχάλη αρχίζοντας τοπογραφικά από το μαστό, ή η ομάδα αδένων αφαιρείται.
Η έρευνα έχει δείξει ότι εάν ο λεμφαδένας φρουρός είναι καθαρός τότε και το υπόλοιπο των αδένων κάτω από τον βραχίονα θα είναι επίσης και αυτοί καθαροί. Γι' αυτό το τόσο σημαντικό θέμα μας μιλάει ο χειρουργός ογκολόγος Γεώργιος Ασημακόπουλος.
Όπως αναφέρει ο κ. Ασημακόπουλος, ο καρκίνος του μαστού στη γυναίκα είναι ο πιο συχνός καρκίνος. Όπως λέει, μία στις εννιά Ελληνίδες θα πάθει καρκίνο του μαστού.
Όταν λοιπόν το ανακαλύψει θα πρέπει οπωσδήποτε να πάει σε ειδικό γιατρό καθώς είναι ο μόνος που μπορεί να κατευθύνει σωστά τη γυναίκα και να τη θεραπεύσει.
Ανάλογα με το μέγεθος του, ένας μικρός και μέτριος καρκίνος είναι στα 3 εκατοστά και μπορεί να χειρουργηθεί με συντηρητική χειρουργική επέμβαση, να αφαιρεθεί και να παραμείνει ο μαστός με ασφάλεια.
Ωστόσο, όπως λέει, η τάση τα τελευταία 20 χρόνια είναι η διατήρηση του μαστού και όχι η ακρωτηριαστική και βάρβαρη μαστεκτομή.
Η επιλογή επομένως της χειρουργικής επέμβασης είναι ίσως η σοβαρότερη απόφαση που πρέπει να ληφθεί για να αντιμετωπιστεί η νόσος.
Η απόφαση αυτή μπορεί να ληφθεί μόνο από το χειρουργό - μαστολόγο με κριτήρια την πλήρη τοπική αντιμετώπιση της νόσου, της υγείας και της ψυχικής ισορροπίας της γυναίκας αλλά και το πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Ερωτηθείς για τους λεμφαδένες της μασχάλης για τους οποίους λέγονται και ακούγονται πολλά τα τελευταία χρόνια, ο γιατρός μας εξηγεί ότι η χειρουργική του μαστού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την χειρουργική της μασχάλης και αυτό που γινόταν τα τελευταία 30 και παραπάνω χρόνια ήταν ο λεμφαδενικός καθαρισμός μασχάλης, δηλαδή η αφαίρεση όλων των λεμφαδένων της μασχαλιαίας κοιλότητας.
Αυτή η εγχείρηση άλλαξε τα τελευταία 10 χρόνια παγκοσμίως και στη Ελλάδα από 6ετίας. Η νέα μέθοδος ονομάζεται «αφαίρεση και βιοψία φρουρού λεμφαδένα».
Δηλαδή, προτού η ασθενής μπει στο χειρουργείο εντοπίζεται με ραδιενεργό φάρμακο ο πρώτος σε πρόσληψη λεμφαδένας της μασχάλης, ο οποίος αφαιρείται και στέλνεται σε ταχεία βιοψία και αν το αποτέλεσμα αυτής της βιοψίας είναι αρνητικό δεν προχωράμε σε αφαίρεση όλων των λεμφαδένων της μασχάλης. Έτσι το κέρδος για τη γυναίκα είναι πολύ μεγάλο.
Μετά το χειρουργείο ακολουθεί χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία της ασθενούς. Είναι ένα δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο σημειώνει ο γατρός.
Αναφορικά με τους παράγοντες κινδύνου που συμπράττουν ώστε να δημιουργηθεί ο καρκίνος του μαστού, ο κ. Ασημακόπουλος σημειώνει ότι είναι η ηλικία, το φύλο, η ατεκνία, το κληρονομικό ιστορικό, η ηλικία εμμηναρχής, η ηλικία εμμηνόπαυσης, οι διαιτητικοί παράγοντες και οι συνεχείς ψυχική έντασης.
Για το ποια είναι τα προληπτικά μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνουν οι γυναίκες σε ότι αφορά τον καρκίνο του μαστού, ο κ. Ασημακόπουλος επισημαίνει ότι η πρόληψη είναι δευτερογενής.
Δηλαδή, μπορούμε να βρούμε ένα καρκίνο τόσο μικρό ώστε αντιμετωπίζοντας τον να τον θεραπεύσουμε για πάντα ή για πάρα πολλά χρόνια.
Αυτό βασίζεται στην έγκαιρη διάγνωση που επιτυγχάνεται με αυτοεξέταση των μαστών από τη γυναίκα, μαστογραφία και κλινική εξέταση.
Επομένως, ο γιατρός προτείνει να ξεκινήσουμε άμεσα να κάνουμε όλες οι γυναίκες μαστογραφία. «Σκοπός μας είναι να εντοπίσουμε τον καρκίνο προτού τον ψηλαφίσει η γυναίκα στην αυτοεξέταση ή ο κλινικός μαστολόγος στη ψηλάφηση στο ιατρείο» σημειώνει ο γιατρός. Όπως λέει, η μαστογραφία πραγματικά σώζει ζωές και μας εξηγεί τι σημαίνει στην ουσία μαστογραφία.
Πρόκειται, όπως λέει, για ακτινογραφία του μαστού που γίνεται με ένα ειδικό μηχάνημα που ονομάζεται μαστογράφος. Ο μαστός τοποθετείται στο μηχάνημα και του ασκείται μία ελαφριά πίεση χωρίς να πονάει ιδιαίτερα, πρέπει όμως να πιεστεί για να έχουμε καλύτερη εικόνα.
Μόνο όταν ο μαστός είναι πολύ πυκνός μπορεί να προκληθεί στιγμιαίος πόνος. Η μαστογραφία είναι μία ακτινογραφία χαμηλής ακτινοβολίας που δεν θέτει σε κανένα κίνδυνο την υγεία των γυναικών.
Αναφορικά με το πότε πρέπει μία γυναίκα να κάνει την πρώτη της μαστογραφία και εν συνεχεία με ποια συχνότητα πρέπει να επαναλαμβάνεται ο κ. Ασημακόπουλος απαντά ότι η πρώτη μαστογραφία πρέπει να γίνεται στην ηλικία των 35 ετών και να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 40 ετών γιατί ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου αυξάνεται. Σε ηλικία μικρότερη των 30 ετών δεν κάνουμε μαστογραφία παρά μόνο αν υπάρχει πολύ ειδικός λόγος.
Η σημαντικότητα της αυτοεξέτασης
Μετά τη μαστογραφίας είναι εξίσου πολύ σημαντικός ο τρόπος με τον οποίο εξετάζουμε τους μαστούς μας. Ο έλεγχος των μαστών (αυτοψηλάφηση), γίνεται όπως αναφέρει ο γιατρός, μία εβδομάδα μετά την έναρξη της περιόδου κάθε μήνα. Εάν δεν υπάρχει περίοδος ο έλεγχος των μαστών πρέπει να γίνεται κάθε μήνα, την ίδια ημέρα.
Η μηνιαία αυτή εξέταση βοηθά πάνω από όλα στο να γνωρίσει η γυναίκα το μαστό της και να την κάνει να μη φοβάται ή να ντρέπεται.
Η οποιαδήποτε αλλαγή στο στήθος, κοκκινίλα, λακκούβα, ψηλαφητό ογκίδιο, θα πρέπει να την προβληματίσουν και να επικοινωνήσει άμεσα με το γιατρό της.
Τι είναι η κλινική εξέταση και πως εφαρμόζεται
Η κλινική εξέταση σύμφωνα με τον κ. Ασημακόπουλο γίνεται από ειδικό γιατρό, ειδικός μπορεί να είναι ένας γιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας, όμως με εξειδικευμένες σπουδές στο μαστό.
Γι' αυτό θεωρούμε μαστολόγους τους γιατρούς που ξέρουν το αντικείμενο του μαστού και το έχουν σπουδάσει. Κατά την κλινική εξέταση λοιπόν ο γιατρός του μαστού μπορεί να βρει τη διαφορά ενός ογκιδίου από μία διατεταμένη κύστη ή από μία φλεγμονή.
Ο πόνος στο μαστό είναι κάτι άλλο που ο κλινικός γιατρός θα διευκρινίσει αν προέρχεται από αρθροπάθεια του ώμου, από μεσοπλεύριο νευραλγία ή από αυχενικό σύνδρομο, κατευθύνοντας φυσικά ανάλογα την ασθενή.
Στην κλινική εξέταση επίσης μόνο από το χρώμα του εκκρίματος η γυναίκα μπορεί να καθοδηγηθεί για περαιτέρω εξετάσεις.
Άρα η κλινική εξέταση από τον ειδικό μαζί με μία καλή μαστογραφία λύνει τα περισσότερα από τα προβλήματα που μπορεί να έχει μία γυναίκα με τους μαστούς της.
