Από την έντυπη έκδοση
Tης Νατάσας Στασινού
[email protected]
«Εφιάλτης της Ευρώπης». Ετσι «καλωσόριζε» πριν από ένα χρόνο το «Spiegel» τη θριαμβευτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές και την ανάδειξη του Αλέξη Τσίπρα στην πρωθυπουργία. Το γερμανικό περιοδικό -που αρέσκεται σε προκλήσεις και πυρά έναντι της χώρας μας- ήταν, ωστόσο, η εξαίρεση. Ο υπόλοιπος γερμανικός Τύπος ήταν επιφυλακτικός, αλλά όχι επιθετικός, ενώ άλλα ξένα μέσα αναγνώριζαν τη «χαρισματική προσωπικότητα» του νέου ηγέτη και εστίαζαν στις δεσμεύσεις του να φέρει «το νέο», να συγκρουστεί «με ολιγάρχες και συμφέροντα».
Η λέξη που κυριάρχησε στα τότε δημοσιεύματα ήταν αναμφίβολα η «αλλαγή». Δεν ήταν μόνο η ανατροπή στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό αυτό που έβλεπαν οι ξένοι σχολιαστές. Ηταν η ευκαιρία για έναν «άνεμο αλλαγής» σε ολόκληρη την Ε.Ε., που αδυνατούσε να αφήσει πίσω της την κρίση. Το ελληνικό εκλογικό αποτέλεσμα είχε άλλωστε έρθει σε μία περίοδο κατά την οποία η Ιταλία και η Γαλλία μιλούσαν έντονα για την ανάγκη απομάκρυνσης από τις πολιτικές της σκληρής λιτότητας και αντι-συστημικά κόμματα, όπως οι Podemos στην Ισπανία, έβλεπαν τα ποσοστά τους να απογειώνονται. Χρειάστηκαν λίγοι μήνες μιας -αν μη τι άλλο αντιφατικής- διαπραγματευτικής στρατηγικής για να έρθει τελικά η αλλαγή… κλίματος. Οι προσδοκίες έδωσαν τη θέση τους στην απογοήτευση, οι φόβοι για πλήρη ρήξη εντείνονταν και τα σενάρια του Grexit επέστρεψαν δυναμικά. Η μόνη αλλαγή ήταν αυτή στην ονομασία της «τρόικας», που έγινε... «θεσμοί».
Στα τέλη του περασμένου Απριλίου, στην εαρινή Σύνοδο ΔΝΤ - Παγκόσμιας Τράπεζας, τα ξένα μέσα μας πληροφορούσαν πως «η Αθήνα ξέμεινε από συμμάχους». Δύο μήνες αργότερα μετά την απόφαση για το δημοψήφισμα σχολίαζαν ότι η ελληνική κυβέρνηση «μεταθέτει την ευθύνη στον λαό» και όταν το «όχι» έγινε «ναι» πως «κατάλαβε ποιος είναι το αφεντικό».
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου το κλίμα είχε αλλάξει και πάλι. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ είχε συμφωνήσει στο τρίτο και πλέον σκληρό μνημόνιο. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωναν, εμμέσως πλην σαφώς, ότι επιθυμούν να προκύψει σταθερή κυβέρνηση που θα το εφαρμόσει. «Ο Αλέξης Τσίπρας είναι, παραδόξως, αυτός που προτιμά η Ευρώπη» σχολίαζε το Bloomberg. «Για φίλους και εχθρούς είναι πια θνητός: ούτε άγιος ούτε διάβολος» παρατηρούσε το «Spiegel», διαπιστώνοντας «στροφή στον ρεαλισμό».
Η κυβέρνηση που έβγαλε η κάλπη του φθινοπώρου ήταν πράγματι... η παλιά. Ετσι η διαπραγμάτευση συνεχίστηκε από εκεί που σταμάτησε και οι αμφιβολίες για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων επανήλθαν. Οχι από όλους. Η «Die Zeit» έγραφε προ εβδομάδων ότι «ο Ελληνας πρωθυπουργός υλοποιεί το πρόγραμμα βήμα-βήμα» και τον ανεκήρυττε «ανώτατο των τροϊκανών».
Και κάπως έτσι καταλήγουμε ότι η πιο διορατική όλων ήταν μάλλον η «Suddeutsche Zeitung», όταν στις 26 Ιανουαρίου 2015 υποδεχόταν τη νέα ελληνική κυβέρνηση με τίτλο: «Περιμένοντας την κωλοτούμπα».
